CƠ THANG

TỔNG QUÁT

Cơ thang là gì?

Cơ thang là một cơ lớn ở lưng của bạn. Nó bắt đầu ở gốc cổ và kéo dài qua vai và xuống giữa lưng. Các bác sĩ gọi đây là cơ thang vì hình dạng của nó. Nó trông giống như một hình thang (một hình có bốn cạnh, hai cạnh song song).

Cơ thang chịu trách nhiệm về tư thế và chuyển động. Nó cho phép bạn nghiêng đầu lên xuống và quay đầu lại. Nó cũng giúp chúng ta đứng thẳng, vặn mình và nhún vai hoặc kéo người ra sau. Cơ thang kiểm soát xương bả vai của bạn hi bạn nhấc cánh tay hoặc ném bóng.

Căng cơ thang là một chấn thương phổ biến xảy ra khi bạn kéo căng cơ quá mức. Trong trường hợp chấn thương nặng, cơ có thể bị rách. Để tránh chấn thương và giữ cho cơ thang chắc khỏe, bạn nên khởi động trước khi tập luyện và tập trung vào việc giữ gìn sức khỏe tổng thể.

CHỨC NĂNG

Chức năng của cơ thang là gì?

Cơ bắp lớn này giúp bạn di chuyển cơ thể và giữ tư thế tốt. Các bác sĩ chia cơ thang thành ba khu vực. Mỗi khu vực giúp chúng ta thực hiện một loại chuyển động cụ thể. Cùng với nhau, 3 phần của cơ thang giúp bạn di chuyển đầu, đứng thẳng, uốn cong hoặc vặn thân, nâng cao cánh tay. Các phần của cơ thang là:

Cơ thang trên: Đây là phần nhỏ nhất của cơ thang. Nó bắt đầu từ cổ và kéo dài qua đỉnh vai của bạn. Nó giúp bạn:

• Nâng cánh tay của bạn.

• Xoay, mở rộng, xoay, nghiêng cổ và đầu của bạn.

• Nhún vai.

Cơ thang giữa: Vùng cơ này nằm ngay dưới cơ thang trên. Nó đi qua vai của bạn. Các cơ thang ở giữa chịu trách nhiệm:

• Giúp bạn kéo vai về phía sau hay mở rộng cánh tay ra phía sau.

• Giữ vai ổn định khi bạn di chuyển cánh tay.

Cơ thang dưới: Các cơ thang dưới bắt đầu xung quanh bả vai của bạn và đi xuống thành hình chữ “V” ở giữa lưng của bạn. Phần này của cơ thang:

• Cho phép hủy bỏ động tác nhún vai.

• Ổn định cột sống của bạn khi thực hiện các chuyển động nhất định, bao gồm cả vặn người và uốn cong.

GIẢI PHẪU HỌC

Cơ thang ở đâu?

Cơ thang là cơ bề ngoài ở lưng, có nghĩa là nó nằm ngay dưới da. Nó kéo dài từ một điểm ở cổ và đi qua cả hai vai, xuống lưng của bạn. Nó kết thúc ở một điểm ở giữa lưng của bạn.

Cơ thang gắn với một số xương, bao gồm cột sống, xương bả vai, xương sườn và xương đòn. Một dây thần kinh sọ (dây thần kinh bắt nguồn từ não) điều khiển hoạt động của cơ thang.

Cơ thang trông như thế nào?

Cơ thang là một loại cơ xương. Hình dạng của nó tương tự như một con diều. Là một phần của hệ thống cơ xương, cơ thang tạo hình cho bộ khung của xương và các mô mềm khác. Nhiều sợi riêng lẻ tạo nên cơ xương. Những sợi này bó lại với nhau để tạo ra hình dạng có vân hoặc sọc.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng và rối loạn nào ảnh hưởng đến cơ thang?

Các chấn thương ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của cơ thang bao gồm:

• Căng cơ: Do một tai nạn, tập thể dục hoặc hoạt động quá sức, cơ thang có thể bị kéo căng quá mức hoặc bị rách. Tình trạng chấn thương thông thường này có thể dẫn đến chuột rút hoặc co cứng cơ. Căng cơ lưng và co thắt lưng có thể ảnh hưởng đến cơ thang hoặc bất kỳ cơ nào ở vùng lưng dưới.

• Tổn thương dây thần kinh: Nếu dây thần kinh điều khiển cơ thang bị thương, cơ thang có thể không hoạt động như bình thường. Mặc dù không phổ biến nhưng loại chấn thương này có thể do phẫu thuật cổ (chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ khối u). Tổn thương dây thần kinh có thể gây yếu cơ. Trong trường hợp nghiêm trọng, toàn bộ cơ thang có thể bị tê liệt.

• Căng cứng và đau: Tư thế không tốt, chẳng hạn như ngồi ở bàn làm việc với vai gập trong thời gian dài, có thể gây ra tình trạng căng cơ thang. Những người ngồi máy tính nhiều giờ mỗi ngày có nguy cơ cao bị đau mãn tính ở cổ và vai. Đau đầu có thể là do căng ở vai, đặc biệt là nếu các cơ căng gây áp lực lên dây thần kinh điều khiển cơ thang.

Một số dấu hiệu hoặc triệu chứng phổ biến của các tình trạng ảnh hưởng đến cơ thang là gì?

Chấn thương đối với cơ thang có thể gây ra:

• Khả năng vận động hạn chế, giảm phạm vi chuyển động hoặc yếu cơ (bạn có thể không thể nhún vai hoặc nâng cánh tay lên).

• Đau cổ, vai và cứng khớp.

• Đau giữa hai bả vai.

• Sưng, bầm tím hoặc đau ở vai, cổ hoặc lưng của bạn.

• Đau cơ.

Một số xét nghiệm phổ biến để kiểm tra sức khỏe của cơ thang là gì?

Các bác sĩ thường có thể chẩn đoán các vấn đề về cơ thang khi thăm khám sức khỏe. Tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể yêu cầu chụp MRI hoặc các xét nghiệm hình ảnh khác để tìm kiếm các tình trạng gây tổn thương cho cơ.

Nếu bác sĩ của bạn nghi ngờ tổn thương thần kinh, bạn có thể cần đo điện cơ đồ (EMG). Xét nghiệm này đo lường cách thức hoạt động của các dây thần kinh và cơ bắp.

Một số phương pháp điều trị phổ biến cho chấn thương cơ thang là gì?

Tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của chấn thương, bác sĩ của bạn có thể đề nghị:

• Châm cứu: Châm cứu có thể làm giảm đau và căng tức vùng cơ thang.

• Liệu pháp mát-xa: Mát-xa có thể giúp bạn phục hồi hoặc ngăn ngừa chấn thương cơ thang bằng cách tăng tính linh hoạt và giúp thư giãn các cơ bị căng.

• Nghỉ ngơi: Các tình trạng căng cơ và rách cơ nhẹ có thể chữa lành khi nghỉ ngơi. Bạn có thể cần phải tránh thực hiện một số hoạt động nhất định, chẳng hạn như cúi người, nâng cánh tay hoặc nhún vai. Uống nhiều nước để giữ nước cho cơ bắp.

• Phẫu thuật: Rách cơ nghiêm trọng có thể cần phẫu thuật sửa chữa. Bác sĩ của bạn sử dụng chỉ khâu để khâu các cơ bị rách và giúp chúng có thể lành lại đúng cách.

CHĂM SÓC

Làm thế nào tôi có thể giữ cho cơ thang của mình khỏe mạnh?

Để giữ cho cơ bắp khỏe mạnh, bạn nên tập trung vào việc giữ gìn sức khỏe tổng thể. Để tránh các vấn đề với cơ thang của mình, bạn nên:

• Tập thể dục và duy trì sự linh hoạt: Nhiều bài tập kéo căng cơ và kéo vai khác nhau có thể cải thiện phạm vi chuyển động, tăng cường cơ bắp hoặc thư giãn các cơ bị căng. Yoga, Pilates và các bài tập nhẹ nhàng khác có thể giúp cơ bắp khỏe mạnh và linh hoạt. Khi bạn đang tập thể dục, đừng lạm dụng cơ bắp. Hãy dừng lại nếu bạn cảm thấy đau.

• Duy trì cân nặng hợp lý: Tăng cân làm tăng nguy cơ căng cơ. Nói chuyện với bác sĩ về trọng lượng phù hợp nhất cho cơ thể và lối sống của bạn.

• Khởi động trước khi tập: Hãy dành thời gian để giãn cơ và khởi động đúng cách trước khi tập. Việc này có thể giúp bạn ít có khả năng bị thương các cơ hơn.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

Khi nào tôi nên gọi cho bác sĩ của mình về các vấn đề ở cơ thang của mình?

Nếu bạn bị đau cơ thang hoặc đau lưng không thuyên giảm trong một hoặc hai ngày, hãy gọi cho bác sĩ của mình. Nhận trợ giúp ngay lập tức nếu bạn bị yếu cơ nghiêm trọng hoặc khó cử động vai, nâng cánh tay hoặc cử động đầu. Đây có thể là dấu hiệu của tổn thương dây thần kinh có thể dẫn đến tê liệt cơ thang.

LƯU Ý

Cơ thang đóng một vai trò thiết yếu trong việc giúp bạn di chuyển đầu, cổ, cánh tay, vai và thân. Nó cũng giúp ổn định cột sống của bạn để bạn có thể đứng thẳng. Bạn có thể giữ cho phần cơ này chắc khỏe bằng cách vận động thường xuyên và duy trì trọng lượng hợp lý. Để tránh chấn thương, hãy dành thời gian khởi động trước khi tập luyện. Tập trung giữ tư thế tốt. Kéo căng văng vai và lưng thường xuyên để giữ cho cơ hình thang hoạt động linh hoạt.