CÂM

Tổng quát

Trong bệnh câm, đứa trẻ có khả năng trò chuyện bình thường, chẳng hạn như trong nhà, nhưng thường xuyên không nói được trong các tình huống cụ thể như ở trường hoặc với người lạ. Tình trạng này còn được gọi là câm có chọn lọc, để phân biệt với những trẻ không có khả năng nói. Các chuyên gia tin rằng vấn đề chọn lọc này có liên quan đến lo lắng và sợ hãi trong các tình huống xã hội chẳng hạn như ở trường học hoặc các địa điểm cần phải bắt buộc giao tiếp. Do đó, nó thường được coi là một dạng rối loạn ám ảnh xã hội.

Đây không phải là một rối loạn giao tiếp vì những đứa trẻ bị ảnh hưởng có thể trò chuyện bình thường trong một số tình huống và không phải là một rối loạn phát triển vì khả năng nói chuyện của chúng. Vấn đề này có liên quan đến sự lo lắng và một trong những cách chính mà cả trẻ em và người lớn cố gắng đối phó với sự lo lắng là tránh bất cứ điều gì kích thích sự lo lắng. Trẻ em bị ảnh hưởng thường nhút nhát và đặc biệt là khi gặp người lạ hoặc ở trong môi trường, tình huống không quen thuộc.

Những đứa trẻ này hiểu ngôn ngữ và có thể nói chuyện bình thường trong môi trường thoải mái, an toàn và thư giãn. Hơn 90% trẻ em mắc chứng câm cũng mắc chứng sợ xã hội hoặc lo âu xã hội và một số chuyên gia xem chứng bệnh câm như một triệu chứng của chứng lo âu xã hội. 

Một đứa trẻ mắc phải chứng câm nếu như những điều sau là đúng đối với chúng:

• Đứa trẻ không nói ở một số nơi được chọn như trường học hoặc tại các sự kiện xã hội cụ thể.

• Trẻ nói bình thường trong ít nhất một môi trường, thường là ở nhà (ở một tỷ lệ nhỏ trẻ có thể bị câm khi ở nhà).

• Việc trẻ không nói được sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của trẻ ở trường học và ở môi trường xã hội.

• Tình trạng câm đã tồn tại ít nhất một tháng.

• Câm không phải do rối loạn giao tiếp (chẳng hạn như nói lắp) và không xảy ra như một phần của các rối loạn tâm thần khác (chẳng hạn như chứng tự kỷ ).

Câm là một tình trạng rối loạn tâm lí ở trẻ khi luôn có sự sợ hãi hoặc lo lắng khi gặp một tình huống giao tiếp không quen thuộc

Nguyên nhân và triệu chứng

Tình trạng câm được cho là phát sinh từ sự lo lắng trải qua trong các tình huống xã hội nơi đứa trẻ có thể được kêu gọi nói. Việc từ chối nói hoặc nói nhỏ giúp trẻ tránh khỏi sự bẽ mặt hoặc xấu hổ khi nói điều "sai". 

Ví dụ: khi được giáo viên hỏi một câu hỏi trực tiếp, đứa trẻ bị ảnh hưởng có thể hành động như thể chúng không thể trả lời. Một số trẻ có thể giao tiếp bằng cử chỉ, gật đầu hoặc nói rất ngắn gọn. Các biểu hiện kèm theo có thể bao gồm nhút nhát quá mức, hành vi chống đối và học tập kém ở trường.

Đa số trẻ em bị câm có khuynh hướng di truyền lo lắng. Nói cách khác, chúng được thừa hưởng xu hướng lo lắng từ các thành viên trong gia đình và có thể dễ bị mắc chứng rối loạn lo âu. Những đứa trẻ này thường có dấu hiệu lo lắng, chẳng hạn như khó tách khỏi cha mẹ, ủ rũ, hành vi đeo bám, không linh hoạt, khó ngủ, thường xuyên nổi cơn thịnh nộ, khóc và cực kỳ nhút nhát bắt đầu từ khi còn nhỏ. 

Khi đến tuổi bắt đầu tiếp xúc với xã hội bên ngoài môi trường gia đình, chứng sợ nói hoặc giao tiếp dai dẳng của trẻ bắt đầu biểu hiện bằng các triệu chứng như đơ người, thiếu phản ứng, tư thế cứng đờ, nét mặt trống rỗng, thiếu nụ cười và câm. 

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những đứa trẻ bị ức chế về mặt hành vi này có ngưỡng giảm kích thích trong vùng não được gọi là hạch hạnh nhân. Chức năng bình thường của hạch hạnh nhân là nhận và xử lý các tín hiệu về mối nguy hiểm tiềm tàng và tạo ra một loạt phản ứng giúp các cá thể tự bảo vệ mình, chẳng hạn như phản ứng chống lại hoặc bỏ chạy. Ở những người lo lắng, hạch hạnh nhân dường như phản ứng quá mức và gây ra những phản ứng này ngay cả khi người đó không thực sự gặp nguy hiểm. 

Chẩn đoán

Chẩn đoán tình trạng câm khá dễ thực hiện vì các dấu hiệu, triệu chứng rõ ràng và dễ quan sát. Tuy nhiên, các rối loạn xã hội khác ảnh hưởng đến lời nói xã hội, chẳng hạn như tự kỷ hoặc tâm thần phân liệt, phải được xem xét trong chẩn đoán. Tuổi chẩn đoán trung bình là từ ba đến tám tuổi; tuy nhiên, khi xem xét, nhiều bậc cha mẹ nói rằng con họ đã có những biểu hiện của sự nhút nhát và ức chế quá mức ngay từ khi còn nhỏ. Chỉ cho đến khi trẻ em nhập học, nơi trẻ được tương tác và nói, thì tình trạng này mới trở nên rõ ràng hơn.

Điều trị

Vì câm có chọn lọc là một chứng rối loạn lo âu, nên việc điều trị thành công tập trung vào các phương pháp để giảm bớt lo lắng, nâng cao lòng tự trọng, tăng sự tự tin và giao tiếp trong môi trường xã hội. 

Ban đầu, tất cả các kỳ vọng về khả năng diễn đạt bằng lời nói nên được loại bỏ. Khi sự lo lắng của đứa trẻ giảm xuống và sự tự tin tăng lên, chúng thường diễn ra bằng lời nói. Nếu nó không xảy ra một cách tự phát, các kỹ thuật sau này có thể được thêm vào điều trị để khuyến khích trẻ. Một chuyên gia nên đưa ra một kế hoạch điều trị riêng cho từng trẻ và cho phép trẻ, gia đình, trường học có nhiều ý kiến ​​đóng góp vào quá trình điều trị bao gồm các liệu pháp hành vi, liệu pháp phân tâm, thuốc và trong một số trường hợp cần kết hợp từ gia đình.

Liệu pháp hành vi

Các loại liệu pháp hành vi chính được sử dụng để điều trị chứng câm có chọn lọc là các kỹ thuật làm giảm sự lo lắng, sợ hãi và củng cố sự tích cực. Liệu pháp này được áp dụng bằng cách để trẻ tiếp xúc với điều gì đó sợ hãi một cách từ từ, nhằm giúp trẻ vượt qua nỗi sợ. 

Ví dụ: để giáo viên đi ngang qua phòng và nghe lén trẻ nói với phụ huynh, sau đó để giáo viên vào phòng, và cuối cùng để trẻ tương tác với giáo viên trong lớp. Việc củng cố tích cực, cùng với việc sử dụng phần thưởng cho những thay đổi trong hành vi sau khi có sự thay đổi về mặt tâm lí như lo lắng giảm bớt và trẻ đã sẵn sàng bắt đầu thực hiện các tình huống khác mà không có tình trạng lo lắng xảy ra nhằm kích thích hành vi của trẻ.

Liệu pháp nhận thức hành vi

Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) giúp trẻ thay đổi suy nghĩ (phần nhận thức) và hành động (phần hành vi). Các nhà trị liệu CBT nhận ra rằng trẻ lo lắng có xu hướng phóng đại các khía cạnh đáng sợ ở một số tình huống nhất định, vì vậy họ sẽ giúp trẻ có được góc nhìn thực tế hơn để giảm bớt lo lắng. Họ cũng biết rằng trẻ lo lắng tránh những tình huống mà chúng sợ hãi hoặc (trong trường hợp trẻ câm có chọn lọc) tránh nói trong những tình huống gây lo lắng. Lảng tránh làm cho tình trạng lo lắng trở nên tồi tệ hơn. Do đó, CBT giúp trẻ vượt qua sự né tránh bằng cách dần dần đối mặt với điều sợ hãi với nhiều lời khen ngợi và củng cố tích cực cho việc làm đó. 

Cha mẹ, giáo viên và những người lớn khác xung quanh trẻ có thể rất cần thiết trong quá trình này. Các chiến lược nhận thức giúp đứa trẻ có những kỳ vọng tiêu cực và thay thế chúng bằng những kỳ vọng thực tế hơn. Quá trình này được kết hợp với các chiến lược hành vi tập trung vào việc giúp trẻ câm có chọn lọc trong những tình huống ngày càng khó khăn hơn. Nhà trị liệu thu thập thông tin một cách cẩn thận về vị trí và đối tượng mà đứa trẻ đã nói và sau đó giúp đứa trẻ chọn mục tiêu để thực hiện trong một tình huống khó khăn hơn một chút.

Liệu pháp trò chơi tâm lí

Liệu pháp trò chơi tâm lí là một sự thích nghi của liệu pháp phân tâm, là một phương pháp điều trị tâm lý hình thành một tâm lí ổn định ở trẻ. Liệu pháp trò chơi tâm lí đề cập đến việc sử dụng các hoạt động trò chơi như giao tiếp; cùng với đó nhà trị liệu sẽ quan sát, tham gia vào các hoạt động vui chơi với trẻ và giải thích các hành động của trẻ như một hình thức giao tiếp. Các nhà trị liệu có thể giúp một đứa trẻ thể hiện và hiểu rõ hơn về những cảm xúc mà chúng đang trải qua trong những tình huống cụ thể.

Liệu pháp gia đình

Vì không có bằng chứng về gia đình là nguyên nhân của hầu hết các trường hợp câm có chọn lọc, nên loại liệu pháp này không cần thiết trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, nếu có những trường hợp bất thường hoặc môi trường gia đình căng thẳng cao độ, thì có thể khuyến khích gia đình tham gia vào liệu pháp gia đình chuyên sâu hơn.

Phòng ngừa

Không thể ngăn chặn được hiện tượng câm có chọn lọc ở trẻ vì không xác định được nguyên nhân gây ra. Tuy nhiên, xung đột gia đình hoặc các vấn đề ở trường có thể góp phần làm cho các triệu chứng nghiêm trọng hơn.