MŨI

Mũi là gì?

Mũi là một bộ phận nhô ra từ giữa mặt, đồng thời là một phần của hệ hô hấp.

Hút thuốc lá không những ảnh hưởng đến phổi mà chúng còn gây ảnh hưởng đến bộ phận của mũi

Các bộ phận của mũi gồm:

• Sống mũi: là phần từ gốc mũi đến đỉnh mũi.

• Lông mũi: Lông mũi có vai trò lọc và làm ẩm không khí. Đây là một bộ phận giúp chống lại mầm bệnh, loại bỏ chất độc hại và bụi bẩn trong không khí.

• Mũi ngoài: Mũi ngoài gồm khung xương sụn mũi và được bao phủ bởi cơ và da. 

• Hốc mũi (lỗ mũi sau): gồm có hai hốc mũi được lót bằng màng nhầy, là những khoảng rỗng giúp không khí lưu thông ra vào.

• Tế bào thần kinh: Những tế bào này tương tác với não để cung cấp tín hiệu, có thể cảm nhận được mùi vị, kích thích các thụ cảm thụ thể khứu giác.

• Lỗ mũi: Đây là 2 lỗ thông với hốc mũi.

• Vách ngăn mũi: Cấu tạo từ xương và sụn. Vách ngăn có tác dụng phân chia hai lỗ mũi, nối tiếp với khoang mũi. 

• Xoang mũi: Gồm có bốn nhóm là xoang trán, xoang sàng, xoang hàm trên và xoang bướm. Những nhóm xoang này đảm nhiệm vai trò cộng hưởng âm thanh, sưởi ấm không khí và duy trì độ ẩm cho niêm mạc mũi. Nếu có vấn đề về xoang tức là một trong các xoang trên đang bất thường. 

• Thành trong mũi: Thành trong của mũi có 3 cặp xương dài mỏng được bao phủ bởi một lớp mô có thể nở ra, những xương này được gọi là tuabin mũi. Những nếp gấp bên trong mũi giúp làm ấm và làm ẩm không khí sau khi hít vào và giúp nước mũi tiết ra ngoài.

Chức năng của mũi 

Một số chức năng quan trọng của mũi đối với cơ thể:

• Đưa không khí đi vào cơ thể.

• Góp phần hài hòa phát âm khi nói (lời nói khi nghẹt mũi sẽ khó nghe hơn).

• Lọc và làm sạch không khí để loại các chất độc hại và bụi bẩn, tránh gây dị ứng.

• Kích thích các thụ cảm thụ thể khứu giác.

• Làm ấm, làm ẩm, làm sạch không khí trước khi đi vào hệ hô hấp.

• Mũi cũng là một khía cạnh nổi bật trên khuôn mặt, góp phần vào mặt thẩm mỹ.

Những bệnh lý về mũi thường gặp

Tình trạng sức khỏe có thể ảnh hưởng đến mũi, bao gồm:

• Viêm mũi dị ứng: Viêm mũi dị ứng gây kích ứng, hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi hoặc viêm mà không phải do virus, vi khuẩn gây ra. Có thể các tác nhân này từ môi trường như phấn hoa, lông động vật, lông sâu, bướm, khói bụi,…

• Vách ngăn bị lệch: là vách ngăn lệch khỏi trung tâm, xảy ra khi mới sinh hoặc do chấn thương. Nó có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, nghẹt mũi và đau đầu.

• Phì đại cuốn mũi: là tình trạng cuốn mũi to lên bất thường, cản trở hoạt động hô hấp của bệnh nhân. Những bệnh lý như dị ứng mũi hoặc bất thường cấu trúc xương xoăn mũi có thể dẫn đến hiện tượng sưng, viêm cuốn mũi, lâu dần sẽ gây ra hậu quả phì đại cuốn mũi, với biểu hiện thường gặp trên lâm sàng là nghẹt mũi liên tục.

• Chấn thương mũi: Mũi bị gãy hoặc bị thương, tương tự như bất kỳ bộ phận bên ngoài nào khác của cơ thể.

• Nhiễm trùng: Gây ra nhiều triệu chứng giống như viêm mũi dị ứng. Ví dụ như nhiễm trùng xoang và cảm lạnh thông thường.

• Ung thư vòm họng: Triệu chứng điển hình của ung thư vòm họng là ngạt mũi một bên, kèm theo chảy máu mũi. Có biểu hiện này là do họng bị đau làm ảnh hưởng đến các cơ quan khác trên đường hô hấp và gây suy giảm hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn gây bệnh.

• Polyp mũi: là một u có cuống mềm, không đau, không phải là ung thư phát triển trên niêm mạc mũi hoặc xoang nhưng cản trở luồng không khí hoặc ngăn mũi lọc không khí.

• Hẹp van mũi: Thường do tai nạn hoặc chấn thương ở mũi gây nên, hẹp van mũi là nguyên nhân phổ biến nhất gây tắc mũi.

• Chảy máu cam: Xảy ra khi một mạch máu trong mũi bị vỡ. Chảy máu cam phổ biến và hầu như không nghiêm trọng.

Biện pháp để giữ mũi luôn khỏe mạnh

Những phương pháp giúp mũi luôn khỏe mạnh, bao gồm:

• Tránh hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc.

• Không nên nhổ, tẩy hoặc cạo lông mũi. Nếu cần loại bỏ phần dài của lông mũi, có thể cắt hoặc tỉa một cách cẩn thận.

• Uống nhiều nước.

• Giữ nhà cửa sạch sẽ để giảm lượng bụi và các chất gây dị ứng khác mà có thể hít phải. Giặt ga trải giường thường xuyên để loại bỏ bụi.

• Nhỏ nước muối vào các hốc mũi để giữ cho chúng sạch và ẩm.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm để giữ không khí ẩm.