VÚ

Vú là gì?

Vú là một phần của cơ thể cả nam giới và nữ giới. Đối với phụ nữ, vú vừa có chức năng (cho con bú) vừa có chức năng sinh dục (mang lại khoái cảm). Ngực đàn ông không thì có chức năng. Các bộ phận có thể nhìn thấy của vú bao gồm núm vú và quầng vú.

Nhờ vào nội tiết tố ở nữ giới mà vú ở phụ nữ có cấu tạo và chức năng khác biệt hơn so với ở nam giới

Vú được cấu tạo như thế nào?

Một số loại mô hình thành nên vú ở phụ nữ. bao gồm các loại mô vú khác nhau như:

• Mô tuyến: Còn được gọi là tiểu thùy, mô tuyến sản xuất sữa.

• Mô mỡ: Mô này xác định kích thước vú.

• Mô liên kết hoặc mô xơ: Mô này giữ mô tuyến và mô mỡ tại chỗ.

Ngoài ra, vú ở phụ nữ có nhiều bộ phận khác nhau, bao gồm:

• Các thùy: Mỗi vú có từ 15 đến 20 thùy hoặc các phần. Các thùy này bao quanh núm vú giống như các nan hoa trên bánh xe.

• Mô tuyến (tiểu thùy): Những phần mô nhỏ này được tìm thấy bên trong các thùy có các tuyến nhỏ như bầu ở cuối phần sản xuất sữa.

• Các ống dẫn sữa (tuyến vú): Những ống nhỏ này mang sữa từ mô tuyến (tiểu thùy) đến núm vú.

• Núm vú: Núm vú nằm ở trung tâm của quầng vú. Mỗi núm vú có khoảng chín ống dẫn sữa, cũng như các dây thần kinh.

• Quầng vú: Quầng vú là vùng da hình tròn có màu sẫm bao quanh núm vú. Quầng vú có các tuyến gọi là tuyến Montgomery tiết ra dầu bôi trơn. Dầu này bảo vệ núm vú và da khỏi bị nứt nẻ trong thời gian cho con bú.

• Mạch máu: Các mạch máu lưu thông máu khắp bầu ngực, vú. 

• Mạch bạch huyết: Một phần của hệ thống bạch huyết, những mạch này vận chuyển bạch huyết, một chất lỏng giúp hệ thống miễn dịch của cơ thể chống lại nhiễm trùng. Các mạch bạch huyết kết nối với các hạch bạch huyết, hoặc các tuyến, được tìm thấy dưới nách, ở ngực và những nơi khác.

• Các dây thần kinh: Núm vú có hàng trăm đầu dây thần kinh, khiến chúng cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào và kích thích.

Còn vú ở nam giới khác nhau như thế nào?

Ở nam giới cũng có vú. Trong tuổi dậy thì, nội tiết tố nam testosterone thường ngăn ngực phát triển như của nữ. Nhìn bên ngoài, nam giới có núm vú và quầng vú. Bên trong, chúng có ống dẫn sữa chưa phát triển và không có mô tuyến. Các vấn đề về vú ở nam giới có thể bao gồm nữ hóa tuyến vú, một tình trạng lành tính khiến vú to ra và rất hiếm khi là ung thư vú.

Chức năng của vú

Nội tiết tố nữ - cụ thể là estrogen, progesterone và prolactin - đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển và hình thành chức năng của vú.

• Estrogen làm giãn các ống dẫn sữa và giúp chúng tạo ra các nhánh bên để mang nhiều sữa hơn.

• Prolactin thúc đẩy sản xuất progesterone và chuẩn bị các tuyến để sản xuất sữa.

• Progesterone làm tăng số lượng và kích thước của các tiểu thùy để chuẩn bị cho việc cho con bú. Hormone này cũng làm nở các mạch máu và tế bào vú sau khi rụng trứng. Bạn có thể cảm thấy vú sưng và mềm ở giai đoạn này.

Những tình trạng và rối loạn ảnh hưởng đến bộ phận vú

Ung thư vú là mối đe dọa số một đối với sức khỏe của vú. Khoảng 1/8 phụ nữ sẽ được chẩn đoán ung thư vú trong đời. Các tình trạng khác ảnh hưởng đến sức khỏe của vú bao gồm:

• Bệnh vú lành tính (không phải ung thư) 

• U nang vú 

• Nổi cục ở vú 

• Đau vú 

• Phát ban ở vú 

• Thay đổi xơ nang vú (u và đau không phải ung thư)

• Mammary ectasia (sưng ống dẫn sữa)

• Viêm vú (nhiễm trùng vú) 

• Tiết dịch núm vú 

Làm thế nào tôi có thể giữ cho vú của cơ thể khỏe mạnh?

Tự khám vú có thể giúp bạn làm quen với hình dáng và cảm giác của bộ ngực để bạn dễ dàng nhận thấy những thay đổi hoặc các vấn đề tiềm ẩn. Ngoài ra, cần thực hiện tầm soát ung thư để phát hiện được các triệu chứng bất thường vú có thể xảy ra.

Khi nào tôi nên gọi cho bác sĩ?

Bạn nên gọi cho bác sĩ nếu bạn gặp phải một số triệu chứng như:

• Phát hiện ra cục u vú

• Tiết dịch núm vú

• Đau vú

• Những thay đổi về cách nhìn hoặc cảm giác của vú hoặc da của bạn

• Núm vú đột ngột quay vào trong (núm vú bị thụt vào trong)

• Phát ban ở vú