NIỆU QUẢN GIÃN

Tổng quát

Niệu quản giãn là gì?

Hệ tiết niệu được tạo thành từ hai quả thận, có chức năng lọc chất thải và nước thừa từ máu để tạo thành nước tiểu. Nước tiểu chảy ra khỏi thận và vào bàng quang qua hai ống hẹp gọi là niệu quản.

Trong hầu hết các trường hợp, niệu quản thường rộng khoảng 1/4 inch. Niệu quản giãn (hay “niệu quản lớn”) xảy ra khi niệu quản có chiều rộng lớn hơn 3/8 inch. Chúng thường được phát hiện trong các xét nghiệm hình ảnh trước khi sinh.

Nếu không được điều trị, niệu quản giãn có thể dẫn đến nhiễm trùng, dòng nước tiểu bị tắc nghẽn và có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho thận.

Niệu quản giãn phổ biến như thế nào?

Số lượng chính xác của sự xuất hiện của niệu quản giãn không được biết, nhưng tình trạng này được tìm thấy ở nam giới thường xuyên hơn khoảng bốn lần so với nữ giới. 

Các triệu chứng và nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra niệu quản giãn?

Có hai loại niệu quản giãn chính:

• Niệu quản giãn trào ngược: Trong loại này, nước tiểu chảy ngược lên niệu quản từ bàng quang. Dòng chảy ngược này, được gọi là trào ngược túi niệu quản, làm mở rộng niệu quản. 

• Ống dẫn tiểu bị tắc nghẽn: Niệu quản quá hẹp gây tắc nghẽn dòng chảy của nước tiểu tại điểm đó.

Ngoài ra còn có sự kết hợp của hai loại chính:

• Niệu quản giãn không bị cản trở, không trào ngược: Điều này xảy ra khi không có trào ngược hoặc không bị tắc nghẽn.

• Dòng chảy bị cản trở: Tình trạng hiếm gặp này xảy ra khi có cả trào ngược và tắc nghẽn.

Hai loại phổ biến nhất là niệu quản giãn trào ngược và niệu quản giãn không bị cản trở, không trào ngược.

Một loại giãn niệu quản khác được gọi là niệu quản giãn thứ cấp. Đây là những nguyên nhân gây ra bởi các vấn đề sức khỏe bao gồm:

• Tắc nghẽn niệu đạo nam giới.

• Hội chứng bụng lõm

• Bàng quang thần kinh (bàng quang hoạt động kém do tổn thương các dây thần kinh điều khiển bàng quang).

Các triệu chứng của niệu quản giãn là gì?

Thông thường, niệu quản giãn không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. 

Khi các triệu chứng xảy ra, chúng có thể khác nhau đối với mỗi người hoặc mức độ khó chịu mà chúng gây ra. Ngay cả khi không có triệu chứng, bác sĩ cần đánh giá các vấn đề gây niệu quản giãn để tránh tổn thương thận có thể xảy ra.

Trong một số trường hợp, niệu quản giãn được tìm thấy trong quá trình điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu cho trẻ. Các triệu chứng có thể xảy ra trong những trường hợp này bao gồm sốt, đau lưng hoặc nôn mửa.

Sự khác nhau giữa niệu quản bình thường và niệu quản bị giãn

Chẩn đoán và kiểm tra

Niệu quản giãn được chẩn đoán như thế nào?

• Siêu âm: Xét nghiệm hình ảnh này sử dụng sóng âm thanh để tạo thành hình ảnh về cấu trúc của thận, niệu quản và bàng quang.

• Chụp cắt lớp vi tính ( VCUG)

Điều trị

Niệu quản giãn được điều trị như thế nào?

• Hầu hết bệnh nhân không cần can thiệp và tình trạng bệnh sẽ thuyên giảm theo thời gian.

• Kiểm tra siêu âm được thực hiện theo lịch trình thường xuyên để đảm bảo thận đang phát triển bình thường.

• Điều trị ban đầu của tất cả các loại niệu quản giãn thường bao gồm việc sử dụng kháng sinh để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.

• Phẫu thuật có thể cần thiết đối với tình trạng niệu quản giãn không giảm theo thời gian, giãn nở ngày càng nặng hoặc đã phát triển nhiễm trùng.

Nếu không được điều trị, niệu quản giãn có thể dẫn đến nhiễm trùng, dòng nước tiểu bị tắc nghẽn và có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho thận.

Phòng ngừa

Làm thế nào có thể ngăn chặn giãn niệu quản?

Không có cách nào được biết để ngăn chặn giãn niệu quản. Cần thêm thông tin về nguyên nhân gây ra tình trạng này. Các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng xác định xem nó có di truyền hay không.