DỊ ỨNG Ở TRẺ EM VÀ THANH THIẾU NIÊN

Những điểm chính

• Dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với chất gây dị ứng.

• Các triệu chứng của phản ứng dị ứng nhẹ hoặc trung bình bao gồm phát ban, sưng tấy, ngứa ran ở miệng, đau dạ dày và sốt cỏ khô.

• Một phản ứng dị ứng nghiêm trọng được gọi là sốc phản vệ. Các triệu chứng bao gồm khó thở, sưng lưỡi hoặc cổ họng, ho hoặc khàn giọng, ngất xỉu và đau bụng dữ dội.

• Tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp ngay khi có dấu hiệu của sốc phản vệ.

• Nếu bạn nghĩ rằng con mình bị dị ứng, hãy bắt đầu bằng cách nói chuyện với bác sĩ đa khoa.

Dị ứng xảy ra như thế nào?

Dị ứng xảy ra khi con bạn phản ứng với một thứ gì đó trong môi trường. Thứ gây ra phản ứng này được gọi là chất gây dị ứng. Nó có thể là thứ gì đó như thức ăn, mạt bụi, phấn hoa, động vật, vết đốt hoặc vết cắn của côn trùng, thậm chí là thuốc men.

Các chất gây dị ứng khiến hệ thống miễn dịch của con trẻ giải phóng histamin và các chất khác vào cơ thể. Điều này dẫn đến các triệu chứng dị ứng.

Phản ứng dị ứng nhẹ đến trung bình phổ biến hơn nhiều so với phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Ngoài ra, tử vong do phản ứng dị ứng nghiêm trọng là rất hiếm. Tử vong có thể xảy ra khi chậm trễ trong việc đưa sử dụng thuốc cho người bị phản ứng.

Phản ứng dị ứng: chúng xảy ra nhanh như thế nào?

Phản ứng dị ứng tức thời thường xảy ra trong vòng vài phút sau khi con bạn tiếp xúc hoặc ăn phải chất mà chúng bị dị ứng, nhưng cũng có thể kéo dài tới 1-2 giờ.

Phản ứng dị ứng chậm thường xuất hiện nhiều giờ sau khi tiếp xúc. Nó có thể xảy ra trong vài ngày sau khi con bạn tiếp xúc với chất mà chúng bị dị ứng.

Phản ứng dị ứng nhẹ hoặc trung bình: triệu chứng

Nếu con bạn bị phản ứng dị ứng nhẹ hoặc trung bình, các triệu chứng của chúng có thể bao gồm 1 hoặc nhiều vấn đề sau đây:

• phát ban, nổi mề đay hoặc vết bớt

• sưng mặt, mắt hoặc môi

• ngứa ran hoặc ngứa miệng

• chàm, sốt cỏ khô hoặc hen suyễn – những triệu chứng này có thể tồi tệ hơn bình thường

• đau dạ dày, nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Phản ứng dị ứng nghiêm trọng hoặc sốc phản vệ: triệu chứng

Một phản ứng dị ứng nghiêm trọng được gọi là sốc phản vệ. Các triệu chứng có thể bao gồm 1 hoặc nhiều vấn đề sau đây:

• khó khăn khi thở hoặc phát ra tiếng ồn ào

• sưng lưỡi

• sưng cổ họng hoặc đau thắt

• khó nói hoặc giọng khàn

• thở khò khè hoặc ho dai dẳng

• chóng mặt dai dẳng hoặc ngất xỉu

• xanh xao và cơ thể mềm nhũn (ở trẻ nhỏ)

• đau bụng dữ dội, nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng và cần được chăm sóc y tế khẩn cấp. Nếu con trẻ bị phản ứng phản vệ, trước tiên hãy đặt con bạn nằm trên mặt phẳng hoặc giữ chúng trong tư thế ngồi. Đừng để con bạn đứng hoặc đi xung quanh. Tiếp theo, sử dụng dụng cụ tiêm adrenalin như EpiPen hoặc Anapen nếu có. Sau đó gọi xe cứu thương.

Đánh giá và chẩn đoán dị ứng

Nếu bạn nghĩ rằng con mình có thể bị dị ứng, thì việc đánh giá đúng là rất quan trọng.

Để bắt đầu quá trình này, bạn có thể nói chuyện với bác sĩ đa khoa, họ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia về dị ứng hoặc miễn dịch để thực hiện các xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm chích da: da của con bạn được chích bằng một thiết bị đặc biệt chứa một giọt chất gây dị ứng cụ thể. Nếu xuất hiện nổi mề đay nơi da con bạn bị chích, con trẻ có thể bị dị ứng.

• Xét nghiệm máu: xét nghiệm kháng thể IgE kiểm tra xem con bạn có lượng kháng thể IgE cao đối với một chất gây dị ứng cụ thể hay không. Sự gia tăng nồng độ có nghĩa là con bạn có khả năng bị dị ứng. Con trẻ có thể làm xét nghiệm này nếu chúng không thể làm xét nghiệm chích da.

Chỉ bác sĩ đa khoa, bác sĩ chuyên khoa dị ứng và miễn dịch học hoặc bác sĩ nhi khoa mới có thể yêu cầu và đánh giá các xét nghiệm dị ứng.

Bạn có thể nghe nói về xét nghiệm kháng thể IgG trong thực phẩm, xét nghiệm Vega, xét nghiệm độc tế bào, xét nghiệm Alcat, xét nghiệm pulse, iridology, kinesiology, phân tích VoiceBio và phân tích phân hoặc tóc. Những xét nghiệm này không được khoa học chứng minh là xét nghiệm dị ứng. Các xét nghiệm được chứng minh bằng khoa học có nhiều khả năng hiệu quả nhất, an toàn cho con bạn và xứng đáng với thời gian, tiền bạc và sức khỏe của bạn.

Điều trị phản ứng dị ứng nhẹ đến trung bình

Cách bạn điều trị phản ứng dị ứng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của phản ứng.

Thuốc kháng histamin

Cho con bạn dùng một liều thuốc kháng histamin (ở dạng viên hoặc xi-rô) là phù hợp nếu con trẻ có phản ứng dị ứng từ nhẹ đến trung bình, bao gồm phát ban da, ngứa ran ở miệng hoặc sưng tấy.

Trên thực tế, bạn nên để sẵn một ít siro kháng histamin trong bộ dụng cụ sơ cứu tại nhà hoặc trong túi xách của mình – bằng cách này, nó rất tiện dụng khi bạn cần. Bạn không cần đơn thuốc để mua một số thuốc kháng histamin.

Tốt nhất là dùng loại thuốc kháng histamin không làm con bạn buồn ngủ. Dược sĩ hoặc bác sĩ đa khoa có thể tư vấn cho bạn loại thuốc phù hợp nhất.

Các phương pháp điều trị dị ứng khác

Tùy thuộc vào loại phản ứng dị ứng mà con bạn mắc phải, chúng có thể cần các phương pháp điều trị khác. Ví dụ:

• Nếu con bạn bị bệnh chàm, chúng có thể cần dùng thuốc mỡ corticosteroid.

• Nếu con bạn bị sốt cỏ khô, chúng có thể cần dùng thuốc xịt mũi corticosteroid.

• Nếu con bạn bị hen suyễn, chúng có thể cần dùng ống hít như Ventolin hoặc Asmol.

Bác sĩ của bạn cũng có thể cung cấp các thông tin quan trọng về cách kiểm soát các phản ứng dị ứng và loại thuốc mà con bạn nên sử dụng.

Trẻ em bị dị ứng dai dẳng, khó chịu và nghiêm trọng đối với vết đốt hoặc vết cắn của côn trùng, mạt bụi nhà và phấn hoa cỏ có thể được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch để giảm các triệu chứng. Liệu pháp miễn dịch hiện không có sẵn cho dị ứng thực phẩm.

Nếu con bạn bị dị ứng, điều đặc biệt quan trọng là duy trì kiểm soát tốt bệnh hen suyễn của chúng. Nếu con bạn lên cơn hen nặng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Điều trị sốc phản vệ

Trẻ em có nguy cơ cao bị sốc phản vệ thường được chỉ định dùng thuốc tiêm adrenalin – ví dụ như EpiPen hoặc Anapen.

Nếu con bạn được chỉ định dùng thuốc tiêm adrenalin, điều quan trọng là cả bạn và con trẻ phải học cách sử dụng cũng như thời điểm sử dụng. Lúc nào cũng phải dễ dàng lấy được ống tiêm adrenalin của trẻ. Bạn cũng có thể hướng dẫn gia đình, bạn bè, giáo viên và người chăm sóc cách sử dụng nó.

Bạn cũng nên cho con mình đeo vòng tay y tế để cho người khác biết về chứng dị ứng đặc biệt của con bạn.

Bạn cần cung cấp thông tin về tình trạng dị ứng và cách xử lý dị ứng của con trẻ cho những người quan trọng như gia đình, người chăm sóc, người giữ trẻ và giáo viên.

Yếu tố nguy cơ dị ứng

Trẻ em có thành viên gia đình bị dị ứng hoặc các vấn đề về dị ứng như hen suyễn, chàm và sốt cỏ khô cũng có nguy cơ cao bị dị ứng hơn.