LAO

Tổng quát

Bệnh lao (TB) là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn lây lan qua việc hít phải những giọt nhỏ từ ho hoặc hắt hơi của người bị bệnh.

Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến phổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, bao gồm cả vùng bụng, các tuyến, xương và hệ thần kinh.

Bệnh lao có thể tiến triển nghiêm trọng, nhưng bệnh có thể được chữa khỏi nếu được điều trị bằng thuốc kháng sinh phù hợp.

Các triệu chứng của bệnh lao

Các triệu chứng điển hình của bệnh lao bao gồm:

• Ho dai dẳng kéo dài hơn 3 tuần và thường có đờm, có thể có máu
• Giảm cân
• Đổ mồ hôi đêm
• Nhiệt độ cơ thể cao
• Mệt mỏi
• Ăn mất ngon
• Sưng ở cổ

Bạn nên đến gặp bác sĩ đa khoa nếu ho kéo dài hơn 3 tuần hoặc ho ra máu.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh lao?

Lao là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Bệnh lao ảnh hưởng đến phổi (lao phổi) là loại dễ lây lan nhất, nhưng nó thường chỉ lây lan sau khi tiếp xúc lâu với người bị bệnh. 

Ở hầu hết những người khỏe mạnh, cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật (hệ thống miễn dịch) tiêu diệt vi khuẩn và không có triệu chứng.

Đôi khi hệ thống miễn dịch không thể tiêu diệt vi khuẩn, nhưng có thể ngăn chặn vi khuẩn lây lan trong cơ thể.

Bạn sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào, nhưng vi khuẩn sẽ vẫn còn trong cơ thể bạn. Đây được gọi là ủ bệnh lao. Người đang ủ bệnh lao không lây cho người khác.

Nếu hệ thống miễn dịch không thể tiêu diệt hoặc ngăn chặn nhiễm trùng, nó có thể lây lan trong phổi hoặc các bộ phận khác của cơ thể và các triệu chứng sẽ phát triển trong vòng vài tuần hoặc vài tháng. Đây được gọi là bệnh lao khởi phát.

Bệnh laotrong giai đoạn ủ có thể phát triển thành bệnh lao khởi phát sau một thời gian, đặc biệt nếu hệ thống miễn dịch của bạn trở nên suy yếu.

Điều trị lao

Với việc điều trị, bệnh lao hầu như luôn có thể được chữa khỏi. Một đợt điều trị khángsinh thường sẽ hết khoảng 6 tháng.

Một số loại kháng sinh khác nhau được sử dụng vì một số dạng bệnh lao có khả năng kháng lại một số loại kháng sinh nhất định.

Nếu bạn bị nhiễm một dạng lao kháng thuốc, có thể cần điều trị bằng 6 loại thuốc khác nhau trở lên.

Nếu bạn được chẩn đoán là mắc lao phổi, bạn sẽ bị dễ lây bệnh trong khoảng 2 đến 3 tuần sau khi bắt đầu điều trị.

Thông thường bạn sẽ không cần phải cách ly trong thời gian này, nhưng điều quan trọng là phải thực hiện một số biện pháp phòng ngừa cơ bản để ngăn chặn sự lây nhiễm lây lan cho gia đình và bạn bè của bạn.

Bạn nên:

• Tránh xa nơi làm việc, trường học hoặc đại học cho đến khi nhóm điều trị bệnh lao của bạn cho rằng bạn có thể quay trở lại an toàn
• Luôn che miệng khi ho, hắt hơi hoặc cười lớn
• Cẩn thận vứt bỏ bất kỳ khăn giấy đã sử dụng nào trong một túi nhựa kín
• Mở cửa sổ khi có thể để đảm bảo cung cấp tốt không khí trong lành ở những nơi bạn ở
• Tránh ngủ chung phòng với người khác 

Nếu tiếp xúc gần với người bị bệnh lao, bạn có thể làm các xét nghiệm để xem mình có bị nhiễm bệnh hay không. Chúng có thể bao gồm chụp X-quang phổi , xét nghiệm máu và xét nghiệm da gọi là xét nghiệm Mantoux.

Chủng ngừa bệnh lao

Các vắc xin lao (BCG) giúp bảo vệ khỏi bệnh lao, và được khuyến khích bởi Bộ Y Tế cho trẻ sơ sinh, trẻ em và người lớn ở độ tuổi dưới 35 tuổi cho nhóm người được coi là có nguy cơ bị lao.

Vắc xin lao không được tiêm thường xuyên cho bất kỳ ai trên 35 tuổi vì không có bằng chứng cho thấy thuốc này có hiệu quả với những người trong độ tuổi này.

Các nhóm rủi ro bao gồm:

• Trẻ em sống ở những vùng có tỷ lệ mắc bệnh lao cao
• Những người có thành viên gia đình thân thiết đến từ các quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao cao
• Người đến sống và làm việc với người dân địa phương trên 3 tháng tại vùng có tỷ lệ mắc lao cao

Nếu bạn là nhân viên y tế hoặc nhân viên NHS và bạn tiếp xúc với bệnh nhân hoặc bệnh phẩm, bạn cũng nên tiêm phòng lao, bất kể tuổi tác, nếu:

• Bạn chưa được chủng ngừa trước đây (bạn không có vết sẹo khi tiêm hoặc giấy xác nhận)
• Kết quả của  xét nghiệm da Mantoux hoặc xét nghiệm Lao qua máu (IGRA) là âm tính

Các nước có tỷ lệ lao cao

Các khu vực trên thế giới có tỷ lệ mắc bệnh lao cao bao gồm:

• Châu Phi - đặc biệt là Châu Phi cận Sahara (tất cả các nước Châu Phi ở phía nam sa mạc Sahara) và Tây Phi
• Nam Á - bao gồm Ấn Độ, Pakistan, Indonesia và Bangladesh
• Nga
• Trung Quốc
• Nam Mỹ
• Khu vực tây Thái Bình Dương (phía tây Thái Bình Dương) - bao gồm Việt Nam, Campuchia và Philippines