LIỆU PHÁP HORMONE NỮ TÍNH HÓA

Tổng quan

Liệu pháp hormone nữ tính hóa được sử dụng để tạo ra những thay đổi về thể chất trên cơ thể bạn do hormone nữ trong tuổi dậy thì (đặc điểm giới tính thứ cấp) để thúc đẩy sự phù hợp giữa bản dạng giới và cơ thể của bạn (đồng giới). Nếu liệu pháp hormone nữ hóa được bắt đầu trước khi những thay đổi của tuổi dậy thì bắt đầu, thì có thể tránh được các đặc điểm giới tính phụ, chẳng hạn như nhiều lông trên cơ thể và thay đổi cao độ giọng nói. 

Trong quá trình điều trị bằng hormone nữ hóa, bạn sẽ được sử dụng thuốc để ngăn chặn hoạt động của hormone testosterone. Bạn cũng sẽ được cung cấp hormone estrogen để giảm sản xuất testosterone và tạo ra các đặc điểm giới tính phụ nữ. Những thay đổi do những loại thuốc này gây ra có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn. Liệu pháp hormone nữ tính hóa có thể được thực hiện một mình hoặc kết hợp với phẫu thuật nữ hóa.

Tuy nhiên, liệu pháp hormone nữ tính hóa không dành cho tất cả chuyển giới nữ. Liệu pháp hormone nữ hóa có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và chức năng tình dục của bạn cũng như gây ra các vấn đề sức khỏe khác. Bác sĩ có thể giúp bạn cân nhắc giữa rủi ro và lợi ích.

Tại sao cần thực hiện

Liệu pháp hormone nữ tính được sử dụng để thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể để phù hợp với bản dạng giới của bạn. Thông thường, những người tìm kiếm liệu pháp hormone nữ hóa cảm thấy khó chịu hoặc đau khổ vì bản dạng giới của họ khác với giới tính được chỉ định khi sinh hoặc các đặc điểm thể chất liên quan đến giới tính (chứng bức bối giới). Để tránh rủi ro không đáng có, mục tiêu là duy trì nồng độ hormone trong giới hạn bình thường đối với giới tính mục tiêu.

Liệu pháp hormone nữ tính có thể:

• Làm cho chứng bức bối giới bớt trầm trọng hơn

• Giảm đau khổ về tâm lý và tình cảm

• Cải thiện chức năng tâm lý và xã hội

• Cải thiện sự hài lòng về tình dục

• Cải thiện chất lượng cuộc sống

Nghiên cứu cho thấy liệu pháp hormone nữ hóa có thể mang lại sự an toàn và hiệu quả.

Nếu được sử dụng ở thanh thiếu niên, liệu pháp hormone thường bắt đầu ở tuổi 16. Lý tưởng nhất là điều trị bắt đầu trước khi phát triển các đặc điểm giới tính thứ cấp để thanh thiếu niên có thể bước qua tuổi dậy thì như giới tính đã xác định của họ. Nhiều người chuyển giới được điều trị bằng thuốc để trì hoãn sự bắt đầu dậy thì. Liệu pháp hormone thường không được sử dụng ở trẻ em.

Liệu pháp hormone nữ tính hóa không dành cho tất cả người chuyển giới nữ. Bác sĩ có thể không khuyến khích liệu pháp hormone nữ hóa nếu bạn:

• Đã hoặc đang mắc bệnh ung thư nhạy cảm với hormone, chẳng hạn như ung thư tuyến tiền liệt

• Mắc bệnh huyết khối tắc mạch, chẳng hạn như khi cục máu đông hình thành ở một hoặc nhiều tĩnh mạch sâu của cơ thể (huyết khối tĩnh mạch sâu) hoặc tắc nghẽn ở một trong các động mạch phổi trong phổi (thuyên tắc phổi)

• Có tình trạng sức khỏe hành vi không được kiểm soát

• Có tình trạng y tế nghiêm trọng không kiểm soát được

• Có một tình trạng hạn chế sự ra quyết định của bạn

Rủi ro

Nói chuyện với bác sĩ về những thay đổi trong cơ thể của bạn và bất kỳ mối quan tâm nào bạn có thể có. Các biến chứng của liệu pháp hormone nữ hóa có thể bao gồm:

• Cục máu đông trong tĩnh mạch sâu (huyết khối tĩnh mạch sâu) hoặc trong phổi (thuyên tắc phổi)

• Sự gia tăng nồng độ chất béo trung tính cao, một loại chất béo (lipid) trong máu của bạn

• Tăng cân

• Vô sinh

• Kali cao (tăng kali máu)

• Cao huyết áp (tăng huyết áp)

• Bệnh tiểu đường type 2

• Bệnh tim mạch

• Quá nhiều prolactin trong máu của bạn (tăng prolactin máu)

• Tiết dịch núm vú

• Đột quỵ

• Tăng nguy cơ ung thư vú so với nam giới 

Khả năng sinh sản của bạn

Vì liệu pháp hormone nữ hóa có thể làm giảm khả năng sinh sản của bạn, bạn sẽ cần phải đưa ra quyết định về việc sinh con trong tương lai trước khi bắt đầu điều trị. Nguy cơ vô sinh vĩnh viễn tăng lên khi sử dụng hormone trong thời gian dài, đặc biệt khi liệu pháp hormone được bắt đầu trước tuổi dậy thì. Ngay cả sau khi ngừng điều trị với hormone, chức năng tinh hoàn có thể không phục hồi đủ để đảm bảo việc thụ thai mà không có sự hỗ trợ của công nghệ sinh sản.

Nếu bạn muốn đẻ con, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc đông lạnh tinh trùng của bạn (bảo quản lạnh tinh trùng) trước khi bắt đầu liệu pháp hormone nữ hóa.

Các tác dụng phụ khác của việc sử dụng estrogen ở người chuyển giới nữ bao gồm giảm ham muốn tình dục, chức năng cương dương và xuất tinh. Chức năng cương dương có thể cải thiện khi sử dụng thuốc uống như sildenafil (Viagra) hoặc tadalafil (Adcirca, Cialis).

Bạn cần chuẩn bị như thế nào

Trước khi bắt đầu liệu pháp hormone nữ hóa, bác sĩ sẽ đánh giá sức khỏe của bạn để loại trừ hoặc giải quyết bất kỳ tình trạng y tế nào có thể ảnh hưởng hoặc chống chỉ định điều trị. Đánh giá có thể bao gồm:

• Đánh giá tiền sử y tế cá nhân và gia đình của bạn

• Khám sức khỏe, bao gồm đánh giá các cơ quan sinh sản bên ngoài của bạn

• Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm đo lipid, đường huyết, công thức máu, men gan, chất điện giải và hormone prolactin của bạn

• Đánh giá về việc chủng ngừa của bạn

• Khám sàng lọc phù hợp với lứa tuổi và giới tính

• Xác định và quản lý việc sử dụng thuốc lá, lạm dụng ma túy, lạm dụng rượu, HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục khác

• Thảo luận về việc đông lạnh tinh trùng (bảo quản lạnh tinh trùng)

• Thảo luận về việc sử dụng các phương pháp điều trị có khả năng gây hại, chẳng hạn như nội tiết tố không được bác sĩ chỉ định, tiêm silicone công nghiệp hoặc tự thiến

Bạn cũng có thể cần được đánh giá sức khỏe hành vi bởi một nhà cung cấp có chuyên môn về sức khỏe chuyển giới. Việc có thể đánh giá:

• Bản dạng giới và chứng bức bối giới của bạn

• Tác động của bản dạng giới của bạn tại nơi làm việc, trường học, gia đình và môi trường xã hội, bao gồm các vấn đề liên quan đến phân biệt đối xử, lạm dụng mối quan hệ và căng thẳng thiểu số

• Tâm trạng hoặc các mối quan tâm về sức khỏe tâm thần khác

• Mối quan tâm về sức khỏe tình dục

• Các hành vi rủi ro, bao gồm sử dụng chất kích thích và sử dụng thuốc tiêm silicon không y tế hoặc liệu pháp hormone hoặc chất bổ sung không được phê duyệt

• Các yếu tố bảo vệ như hỗ trợ xã hội từ gia đình, bạn bè và đồng nghiệp

• Mục tiêu, rủi ro và kỳ vọng của bạn về điều trị và kế hoạch chăm sóc của bạn trong tương lai

Thanh thiếu niên dưới 18 tuổi, đi cùng với cha mẹ hoặc người giám hộ của họ, cũng nên gặp bác sĩ và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe hành vi có chuyên môn về sức khỏe chuyển giới để thảo luận về những rủi ro của liệu pháp hormone, cũng như tác động và các biến chứng có thể có của quá trình chuyển giới ở nhóm tuổi đó.

Quá trình thực hiện

Thông thường, bạn sẽ bắt đầu liệu pháp hormone nữ hóa bằng cách dùng thuốc lợi tiểu spironolactone (Aldactone) với liều 100 - 200 miligam mỗi ngày. Điều này ngăn chặn các thụ thể hormone sinh dục nam (androgen) và có thể ngăn chặn sản xuất testosterone.

Sau 4 - 8 tuần, bạn sẽ bắt đầu dùng estrogen để giảm sản xuất testosterone và giúp nữ hóa. Estrogen có thể được sử dụng theo nhiều phương pháp, bao gồm dưới dạng viên uống, tiêm hoặc trong các chế phẩm dùng ngoài da, chẳng hạn như kem, gel, thuốc xịt hoặc miếng dán. Tuy nhiên, không dùng estrogen bằng đường uống nếu bạn có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị huyết khối tĩnh mạch. Sử dụng các chất hormone giải phóng gonadotropin (Gn-RH) để ức chế sản xuất testosterone có thể cho phép bạn dùng liều estrogen thấp hơn và không cần sử dụng spironolactone. Tuy nhiên, các chất Gn-RH có giá thành đắt hơn.

Các liệu pháp bổ sung có thể bao gồm:

• Progesterone được bào chế thành các hạt nhỏ (microzed), có thể cải thiện sự phát triển của vú

• Finasteride (Propecia) hoặc minoxidil tại chỗ (Rogaine) hoặc cả hai cho những người dễ bị hói đầu ở nam giới

Liệu pháp hormone nữ tính sẽ bắt đầu tạo ra những thay đổi trong cơ thể bạn trong vòng vài tuần đến vài tháng. Theo thời gian, bạn có thể trông như sau:

• Giảm ham muốn tình dục. Điều này sẽ bắt đầu từ 1 – 3 tháng sau khi bắt đầu điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xuất hiện trong vòng 1 – 2 năm.

• Giảm cương cứng tự phát. Điều này sẽ bắt đầu từ 1 – 3 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 3 – 6 tháng.

• Làm chậm quá trình rụng tóc ở da đầu. Điều này sẽ bắt đầu từ 1 – 3 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 1 – 2 năm.

• Da mềm hơn, ít nhờn hơn. Điều này sẽ bắt đầu từ 3 – 6 tháng sau khi điều trị.

• Teo tinh hoàn. Điều này sẽ bắt đầu từ 3 – 6 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 2 – 3 năm.

• Sự phát triển của vú. Điều này sẽ bắt đầu từ 3 – 6 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 2 – 3 năm.

• Phân phối lại chất béo trong cơ thể. Điều này sẽ bắt đầu từ 3 – 6 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 2 – 5 năm.

• Giảm khối lượng cơ. Điều này sẽ bắt đầu từ 3 – 6 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 1 – 2 năm.

• Giảm sự phát triển của lông trên mặt và cơ thể. Điều này sẽ bắt đầu từ 6 – 12 tháng sau khi điều trị. Hiệu quả tối đa sẽ xảy ra trong vòng 3 năm.

Kết quả

Trong năm đầu tiên điều trị hormone nữ tính, bạn sẽ cần đến gặp bác sĩ khoảng 3 tháng một lần để kiểm tra, cũng như bất cứ lúc nào bạn có sự thay đổi về chế độ hormone của mình. Bác sĩ của bạn sẽ:

• Ghi lại các thay đổi thể chất của bạn

• Theo dõi nồng độ hormone của bạn và sử dụng liều thấp nhất cần thiết để đạt được hiệu quả như mong muốn

• Theo dõi những thay đổi về lipid, đường huyết lúc đói, công thức máu, men gan và chất điện giải có thể do liệu pháp hormone gây ra

• Theo dõi sức khỏe hành vi của bạn

Bạn cũng sẽ cần các biện pháp chăm sóc phòng ngừa định kỳ, bao gồm:

• Tầm soát ung thư vú. Điều này bao gồm việc tự kiểm tra vú hàng tháng và kiểm tra với nhũ ảnh phù hợp với lứa tuổi theo các khuyến nghị tầm soát ung thư vú phù hợp với lứa tuổi cho phụ nữ.

• Các chất bổ sung. Điều này bao gồm bổ sung canxi và vitamin D tiêu chuẩn, cùng với đánh giá mật độ xương theo khuyến nghị phù hợp với lứa tuổi cho phụ nữ.

• Tầm soát ung thư tuyến tiền liệt. Việc này cần được thực hiện theo các khuyến nghị phù hợp với lứa tuổi cho nam giới. Với điều trị bằng estrogen, nồng độ PSA của bạn dự kiến ​​sẽ giảm khoảng 50%.