MỐI LIÊN HỆ GIỮA GLUTEN VÀ MỤN

Mụn trứng cá, một tình trạng viêm phổ biến, có nhiều yếu tố làm trầm trọng thêm ở mọi người ở mọi lứa tuổi. Mặc dù các yếu tố chính xác làm trầm trọng thêm tình trạng mụn đôi khi vẫn chưa được biết rõ, nhưng có rất nhiều sự chú ý hướng đến chế độ ăn uống. Gluten, một nhóm protein được tìm thấy trong lúa mì và các loại ngũ cốc khác, là một trong những chế độ ăn như vậy.

Một số người không thể ăn gluten do nhạy cảm hoặc không dung nạp. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy việc cắt giảm gluten khỏi chế độ ăn uống của bạn sẽ làm giảm mụn, đặc biệt nếu bạn không có bất kỳ dạng nhạy cảm nào với gluten.

Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu thêm về gluten và lý do mọi người đổ lỗi cho protein này gây ra các triệu chứng của mụn.

Gluten là gì?

Gluten không phải là một thành phần đơn lẻ, mà là một nhóm protein xuất hiện tự nhiên trong các loại ngũ cốc khác nhau, bao gồm:

• lúa mì

• lúa mạch đen

• triticale (hỗn hợp lúa mạch đen và lúa mì)

• lúa mạch

Khi bạn nghĩ về gluten, bánh mì và mì ống thường xuất hiện trong tâm trí bạn. Do tính chất đàn hồi của nó, gluten được coi là “chất keo” giữ các loại thực phẩm này liên kết với nhau. Tuy nhiên, gluten (đặc biệt là từ lúa mì) được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm khác, chẳng hạn như súp và nước sốt salad.

Một số loại ngũ cốc không chứa gluten tự nhiên, chẳng hạn như gạo và yến mạch, đôi khi có thể bị nhiễm các loại ngũ cốc có chứa gluten. Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải đọc thông tin trên nhãn thực phẩm để đảm bảo sản phẩm thực sự không chứa gluten.

Tuy nhiên, bản thân gluten không nhất thiết là mối nguy hiểm cho sức khỏe trừ khi bạn mắc bệnh celiac hoặc nhạy cảm với gluten không phải celiac (NCGS).

Bệnh celiac và nhạy cảm với gluten không celiac

Về lý thuyết, ruột của chúng ta giúp phân hủy gluten, tạo ra một sản phẩm được gọi là gliadin. Do một số yếu tố, bao gồm cả di truyền, cơ thể bạn khi đó có thể tạo ra các kháng thể đối với protein cũng như một số protein khác trong cơ thể. Điều này tạo ra các triệu chứng liên quan đến bệnh celiac.

Bệnh celiac và NCGS có các triệu chứng tương tự nhau. Bạn có thể bị mệt mỏi quá mức, đầu óc mơ hồ, nhức đầu thường xuyên cùng với các triệu chứng tiêu hóa như táo bón, đau bụng và tiêu chảy. Phát ban trên da cũng có thể xảy ra.

Không giống như NCGS, bệnh celiac là một bệnh tự miễn dịch. Khi những người mắc bệnh celiac ăn gluten, nó có thể gây tổn thương ruột non. Người ta ước tính rằng cứ 141 người thì có 1 người ở Hoa Kỳ mắc bệnh celiac. Cách duy nhất để tránh hoàn toàn các triệu chứng của bệnh celiac và NCGS là tránh tất cả các dạng sản phẩm chứa gluten và gluten.

Bạn cũng có thể bị dị ứng lúa mì kể cả khi không mắc bệnh celiac hoặc NCGS. Dị ứng lúa mì có thể gây ra các triệu chứng về đường tiêu hóa, cũng như các vấn đề về da như phát ban và nổi mề đay. Dị ứng lúa mì nghiêm trọng có thể dẫn đến khó thở và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Gluten không gây mụn

Bất chấp một số tuyên bố lan truyền trên internet, việc thực hiện chế độ ăn không có gluten sẽ không chữa khỏi tình trạng mụn của bạn. Không có bằng chứng lâm sàng nào cho thấy gluten gây ra mụn. Ngoài ra, nghiên cứu không chứng minh rằng chế độ ăn không có gluten sẽ làm sạch mụn trứng cá của bạn.

Nhạy cảm với gluten và bệnh celiac liên quan đến các tình trạng da khác

Mặc dù gluten không liên quan đến mụn một cách khoa học, nhưng các tình trạng da khác có thể liên quan đến bệnh celiac. Chúng bao gồm các tình trạng sau:

Rụng tóc từng vùng

Rụng tóc từng vùng là một loại rối loạn tự miễn dịch gây rụng tóc từng mảng hoặc lan rộng trên đầu và cơ thể. Từ lâu, người ta đã biết rằng có tồn tại mối liên quan giữa bệnh celiac và chứng rụng tóc từng vùng.

Một nghiên cứu gợi ý sàng lọc trẻ em bị rụng tóc từng mảng để phát hiện bệnh celiac. Tuy nhiên, không có dữ liệu nào cho thấy chứng rụng tóc từng vùng sẽ cải thiện với chế độ ăn không có gluten, ngay cả khi mắc bệnh celiac.

Viêm da dị ứng

Viêm da cơ địa (viêm da dị ứng) hay còn gọi là bệnh chàm, là một bệnh viêm da mãn tính, ngứa, chủ yếu gặp ở trẻ em và thanh niên. Nó liên quan đến rối loạn chức năng miễn dịch và do di truyền.

Mặc dù bệnh chàm có liên quan đến bệnh celiac, nhưng không có bằng chứng chắc chắn nào cho thấy chế độ ăn không có gluten sẽ giúp ích.

Viêm da dạng herpes

Viêm da herpetiformis là phát ban phồng rộp ở những người mắc bệnh celiac tiêu thụ gluten. Nó xảy ra ở khoảng 10 % những người mắc bệnh này.

Phát ban

Phát ban là những vết sưng tấy xuất hiện vì một số lý do, bao gồm cả do các chất gây dị ứng như thuốc hoặc đôi khi do thực phẩm. Có những báo cáo hiếm hoi về tình trạng phát ban (nổi mề đay) có liên quan đến bệnh celiac. Trong hầu hết các trường hợp, có nhiều khả năng là cả hai không liên quan đến nhau.

Bệnh vẩy nến

Bệnh vẩy nến là một tình trạng liên quan đến rối loạn chức năng miễn dịch. Nó dẫn đến các mảng vảy màu hồng, bạc, có vảy trên da của chúng ta. Một số dữ liệu hạn chế cho thấy chế độ ăn không có gluten có thể giúp ích cho những người mắc bệnh vẩy nến, đặc biệt là những người mắc bệnh celiac, nhưng cần có thêm các nghiên cứu.

Có mối liên hệ nào giữa chế độ ăn uống và mụn không?

Khi nói đến sức khỏe của da, gluten không phải là thực phẩm duy nhất được quan tâm. Mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và mụn từ lâu đã được tranh luận, nhưng đa số là những lầm tưởng cũ.

Những gì khoa học đã biết là nguy cơ một số loại thực phẩm có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng mụn của bạn.

Một số loại thực phẩm được quan tâm hàng đầu là:

• các sản phẩm từ sữa

• thực phẩm bổ sung whey protein

• thực phẩm có hàm lượng đường cao, chẳng hạn như khoai tây trắng và gạo trắng

Thật khó để xác định loại thực phẩm nào có thể gây ra các vấn đề về da của bạn. Nếu bạn cho rằng chế độ ăn uống của mình là nguyên nhân gây ra mụn, có thể hữu ích nếu bạn ghi nhật ký thực phẩm với những ghi chú về thời điểm bạn bị mụn.

Sau đó, bạn có thể chia sẻ thông tin này với bác sĩ da liễu để xác định xem có bất kỳ sự thay đổi nào trong chế độ ăn uống cần thực hiện hay không.

Khi nào cần khám bác sĩ

Trừ khi bạn bị NCGS hoặc bệnh celiac, việc chế độ ăn không có gluten sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe làn da của bạn.

Các vấn đề về mụn tái phát có thể được giải quyết với bác sĩ da liễu, đặc biệt nếu các sản phẩm có chứa retinoid, axit salicylic hoặc benzoyl peroxide không kê đơn không hiệu quả. Bác sĩ có thể đề nghị các sản phẩm trị mụn theo toa mạnh hơn để giúp loại bỏ tình trạng mụn cứng đầu.

Có thể mất vài tuần để kế hoạch điều trị mụn trứng cá mới có hiệu quả. Gặp bác sĩ để theo dõi trước khi loại bỏ bất kỳ nhóm thực phẩm nào khỏi chế độ ăn uống của bạn.

Lời kết

Chế độ ăn không có gluten là cần thiết cho những người mắc bệnh celiac và NCGS.

Mặc dù chế độ ăn không có gluten cũng có liên quan đến những lời đồn, chẳng hạn như điều trị mụn và giảm cân, nhưng không có đủ bằng chứng để chứng minh rằng điều này thực sự hiệu quả.

Trừ khi bạn không thể ăn gluten, điều quan trọng là phải hỏi ý kiến của bác sĩ để tìm hiểu những cách khác mà bạn có thể thực hiện điều trị các vấn đề về mụn trứng cá mãn tính. Điều này bao gồm các loại thuốc trị mụn đã được chứng minh là có hiệu quả, cùng với lối sống lành mạnh và chế độ chăm sóc da tốt.