MỤN NỘI TIẾT TỐ: CÁCH GIẢI QUYẾT VÀ BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ TỰ NHIÊN TẠI NHÀ

Xuất hiện mụn do nội tiết tố có nghĩa là gì?

Mụn nội tiết tố đúng như tên gọi của nó - mụn gắn liền với sự thay đổi nồng độ nội tiết tố trong cơ thể chúng ta.

Mặc dù nó thường liên quan đến sự dao động nội tiết tố ở tuổi dậy thì, nhưng mụn nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến người lớn ở mọi lứa tuổi. Nó đặc biệt phổ biến ở phụ nữ. Một số yếu tố có thể góp phần vào điều này, bao gồm kinh nguyệt và giai đoạn mãn kinh.

Người ta ước tính rằng 50 % phụ nữ từ 20 - 29 tuổi bị mụn trứng cá. Nó ảnh hưởng đến khoảng 25 % phụ nữ từ 40 - 49 tuổi.

Ý kiến ​​chuyên gia khá khác nhau khi nói đến mụn nội tiết tố. Mặc dù một số cho biết nội tiết tố nói chung không phải là yếu tố gây ra mụn trứng cá ở người trưởng thành, nhưng sự mất cân bằng nội tiết tố có thể góp phần gây ra mụn trứng cá ở người lớn mắc các bệnh lý nền. Trong những trường hợp khác, người lớn bị mụn trứng cá có thể không gặp bất kỳ vấn đề nào về hormone “có thể đo lường được”. Điều này có thể làm cho việc chẩn đoán và điều trị trở nên khó khăn.

Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu mụn do nội tiết tố trông như thế nào, nguyên nhân gây ra mụn và cách làm sạch mụn.

Đặc điểm của mụn do nội tiết tố là gì?

Ở tuổi dậy thì, mụn nội tiết tố thường xuất hiện ở vùng chữ T, bao gồm trán, mũi và cằm của bạn.

Mụn nội tiết tố ở người trưởng thành thường hình thành ở phần dưới của khuôn mặt bạn, bao gồm phần dưới cùng của má và xung quanh đường viền hàm của bạn.

Đối với một số người, mụn nội tiết tố có dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng và mụn nhọt có đầu hoặc u nang. U nang hình thành sâu dưới da và không nổi lên trên bề mặt. Những vết sưng này thường mềm khi chạm vào.

Mụn nội tiết tố có thể được gây ra bởi sự thay đổi hormone từ:

• hành kinh

• hội chứng buồng trứng đa nang

• mãn kinh

• tăng nồng độ androgen

Cụ thể, những biến động nội tiết tố này có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về mụn bằng cách tăng:

• viêm da toàn thân

• sản xuất dầu (bã nhờn) trong lỗ chân lông

• các tế bào da bị tắc trong nang lông

• sản xuất vi khuẩn gây mụn gọi là Propionibacterium acnes

Mụn tuổi mãn kinh có phải là một dạng mụn do nội tiết tố?

Nhiều phụ nữ bắt đầu trải qua thời kỳ mãn kinh ở độ tuổi 40 và 50. Điều này gây ra sự suy giảm tự nhiên trong hormone sinh sản của cơ thể, dẫn đến chấm dứt kinh nguyệt.

Một số phụ nữ bị mụn trong thời kỳ mãn kinh. Điều này có thể là do sự sụt giảm nồng độ estrogen hoặc sự gia tăng nội tiết tố androgen như testosterone.

Bạn vẫn có thể bị mụn trứng cá trong thời kỳ mãn kinh ngay cả khi bạn đang sử dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT) để giảm bớt các triệu chứng mãn kinh. Điều này là do một số HRT sử dụng một lượng hormone progestin để thay thế estrogen và progesterone mà cơ thể chúng ta mất đi. Đưa hormone này vào cơ thể có thể khiến da bạn nổi mụn.

Trong hầu hết các trường hợp, thuốc theo toa có thể loại bỏ mụn thời kỳ mãn kinh. Một số phụ nữ có thể thành công khi sử dụng các phương pháp điều trị tự nhiên. Nói chuyện với bác sĩ da liễu về những lựa chọn có thể phù hợp với bạn.

Phương pháp điều trị truyền thống cho mụn nội tiết tố

Trừ khi mụn do nội tiết tố của bạn ở mức độ nhẹ, các sản phẩm không kê đơn (OTC) thường không mang lại hiệu quả.

Điều này là do mụn do nội tiết tố thường có dạng u nang. Những vết sưng này hình thành sâu dưới da, ngoài khả năng tác động của hầu hết các loại thuốc bôi.

Thuốc uống có thể hoạt động từ trong ra ngoài để cân bằng nội tiết tố của bạn và làm sạch da. Các lựa chọn phổ biến bao gồm thuốc tránh thai và thuốc kháng nội tiết tố nam.

Thuốc tránh thai

Thuốc tránh thai đường uống được sử dụng đặc biệt để điều trị mụn trứng cá có chứa ethinyl estradiol cộng với một trong các chất sau:

• drospirenone

• norgestimate

• norethindrone

Cùng với nhau, những thành phần này tác động đến các hormone có thể góp phần gây ra mụn. Điều này có thể đặc biệt hữu ích trong thời kỳ đỉnh điểm của sự thay đổi hormone, chẳng hạn như trong quá trình rụng trứng.

Thuốc tránh thai đường uống có thể không phải là một lựa chọn cho bạn nếu bạn có tiền sử bị cục máu đông, huyết áp cao hoặc ung thư vú. Bạn cũng không nên dùng những thành phần này nếu bạn hút thuốc.

Thuốc kháng androgen

Thuốc kháng androgen hoạt động bằng cách giảm nồng độ nội tiết tố nam androgen. Cả đàn ông và phụ nữ đều có thành phần hormone này tự nhiên trong cơ thể. Tuy nhiên, quá nhiều androgen có thể góp phần gây ra các vấn đề về mụn trứng cá bằng cách ảnh hưởng tới các nang lông điều chỉnh tế bào da và tăng sản xuất dầu.

Mặc dù spironolactone (Aldactone) chủ yếu được sử dụng để điều trị huyết áp cao, nhưng nó có tác dụng kháng androgen. Nói cách khác, nó có thể ngăn cơ thể bạn sản xuất nhiều androgen hơn và giữ cho mức độ hormone của cơ thể ổn định.

Retinoid

Nếu mụn do nội tiết tố ở mức độ nhẹ, bạn có thể sử dụng retinoids tại chỗ. Retinoids có nguồn gốc từ vitamin A.

Nhiều loại kem bôi, gel và lotion chứa retinoid có bán không cần kê đơn. Nhưng bạn có thể muốn gặp bác sĩ để sử dụng các sản phẩm theo toa tác động mạnh hơn. Thuốc được bác sĩ chỉ định thường là cách hiệu quả nhất để giữ cho làn da của bạn luôn sạch sẽ.

Nếu bạn bổ sung retinoid bôi ngoài da vào chế độ chăm sóc da của mình, thì điều quan trọng là bạn phải bôi kem chống nắng hàng ngày. Retinoids có thể làm tăng nguy cơ bị cháy nắng.

Cách trị mụn nội tiết tố từ thiên nhiên

Trong một số trường hợp, các lựa chọn điều trị dựa trên các dược liệu có thể được sử dụng để loại bỏ mụn nội tiết tố mức độ nhẹ.

Các phương pháp điều trị tự nhiên thường không có tác dụng phụ đôi khi do các thuốc theo toa gây ra. Nhưng chúng có thể không hiệu quả. Nghiên cứu về các lựa chọn từ thiên nhiên còn thiếu và tại thời điểm này chưa có gì được chứng minh là mang lại hiệu quả. Trao đổi với bác sĩ về những rủi ro tiềm ẩn và để đảm bảo việc điều trị không tương tác với bất kỳ loại thuốc nào bạn đang dùng.

Dầu cây chè

Dầu cây trà hoạt động bằng cách giảm viêm có thể góp phần gây ra mụn trứng cá. Một nghiên cứu cho thấy rằng 5% dầu cây trà bôi ngoài da làm giảm các triệu chứng ở những người tham gia bị mụn ở mức độ nhẹ đến trung bình.

Dầu cây trà có sẵn trong nhiều sản phẩm chăm sóc da, chẳng hạn như sữa rửa mặt và toner. Bạn cũng có thể sử dụng tinh dầu tràm trà như một phương pháp điều trị tại chỗ.

Bạn nên pha loãng tinh dầu tràm trà với dầu dẫn trước khi sử dụng. Các loại dầu dẫn (dầu nền) phổ biến bao gồm dừa, jojoba và ô liu. Nguyên tắc chung là thêm khoảng 12 giọt dầu nền vào mỗi 1 – 2 giọt tinh dầu.

Điều quan trọng nữa là phải thực hiện kiểm tra thử trên da trước khi sử dụng tinh dầu tràm trà pha loãng. Để làm điều này, hãy thoa dầu pha loãng vào bên trong cẳng tay của bạn. Nếu bạn không gặp phải bất kỳ tình trạng kích ứng hoặc viêm nhiễm nào trong vòng 24 giờ, thì bạn có thể yên tâm sử dụng ở nơi khác.

Axit alpha hydroxy

Axit alpha hydroxy (AHA) là axit thực vật có nguồn gốc chủ yếu từ trái cây họ cam quýt. AHA có thể giúp loại bỏ các tế bào da chết dư thừa làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Ngoài ra, AHA có thể giúp giảm thiểu sự xuất hiện của sẹo mụn.

AHA có thể được tìm thấy trong nhiều loại mặt nạ và kem OTC. Cũng như retinoids, AHA có thể làm tăng độ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời của da bạn. Bạn nên thoa kem chống nắng khi sử dụng các sản phẩm có AHA.

Trà xanh

Trà xanh được biết đến với tác dụng giảm viêm trong cơ thể. Để có cách tiếp cận toàn diện hơn, hãy cân nhắc uống một vài cốc mỗi ngày bên cạnh việc thực hành chế độ chăm sóc da hàng ngày. Các loại kem và gel chứa ít nhất 2% chiết xuất trà xanh có thể mang lại lợi ích cho làn da của bạn.

Mụn nội tiết tố: Chế độ ăn nên và không nên

Vai trò chính xác giữa chế độ ăn uống và mụn nội tiết tố vẫn chưa được hiểu đầy đủ. Một số loại thực phẩm có thể giúp ngăn ngừa mụn xuất hiện - đặc biệt là thực phẩm có thành phần các chất kháng viêm.

Thực phẩm có nguồn gốc thực vật chứa nhiều chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm và thúc đẩy làn da sáng hơn. Axit béo omega-3 cũng có thể làm giảm viêm da.

Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, việc ăn đồ ăn vặt không gây ra mụn trứng cá. Nhưng lạm dụng một số loại thực phẩm có thể dẫn đến tăng tình trạng viêm.

Bạn có thể cân nhắc hạn chế những thực phẩm sau:

• Đường

• Các sản phẩm từ sữa

• Carbs tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng và pasta

• Thịt đỏ

Tôi có thể làm gì khác để loại bỏ mụn do nội tiết tố?

Để loại bỏ mụn nội tiết tố và ngăn ngừa mụn, điều quan trọng là phải thiết lập một thói quen chăm sóc da phù hợp.

Bạn nên:

• Rửa mặt vào buổi sáng và một lần nữa vào buổi tối.

• Sử dụng lượng không quá cỡ 1 hạt đậu của bất kỳ sản phẩm trị mụn nào. Thoa quá nhiều có thể làm khô da và tăng kích ứng.

• Thoa kem chống nắng mỗi ngày.

• Chỉ sử dụng các sản phẩm không gây mụn để giảm nguy cơ lỗ chân lông bị tắc.

Lời kết

Mặc dù thời điểm xuất hiện của mụn nội tiết tố thay đổi khác nhau từ người này sang người khác, nhưng việc chủ động có thể giúp ngăn ngừa các đợt bùng phát mụn. Thường mất khoảng 8 - 10 tuần để một kế hoạch điều trị mụn trứng cá mới phát huy hết tác dụng.

Nếu tình trạng mụn của bạn vẫn tiếp diễn, hãy nói chuyện với bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia về kế hoạch điều trị lâu dài. Họ có thể sửa đổi chế độ chăm sóc da hiện tại của bạn và kết hợp các phương pháp điều trị khác nhau để tối đa hóa kết quả điều trị.