CHỤP CT MẠCH VÀNH

Tổng quan

Chụp cắt lớp vi tính (CT) mạch vành là một xét nghiệm hình ảnh để quan sát các động mạch cung cấp máu cho tim. Chụp mạch vành CT sử dụng một thiết bị chiếu tia X-quang mạnh để tạo ra hình ảnh của tim và các mạch máu trong tim. Xét nghiệm này được sử dụng để chẩn đoán nhiều loại bệnh tim khác nhau.

Quy trình này không xâm lấn và không yêu cầu thời gian để phục hồi.

Tại sao cần thực hiện

Chụp mạch vành CT chủ yếu được sử dụng để kiểm tra các động mạch ở tim bị hẹp hoặc tắc nghẽn (bệnh động mạch vành). Tuy nhiên, nó có thể kiểm tra các tình trạng tim khác.

Chụp mạch vành CT khác với chụp mạch vành tiêu chuẩn. Thủ thuật truyền thống (chụp mạch không CT) sử dụng một ống mềm (ống thông) luồn qua háng hoặc cánh tay đến tim hoặc động mạch vành. Đối với những người đã được chẩn đoán bệnh mạch vành, phương pháp truyền thống cũng có thể được sử dụng để điều trị.

Rủi ro

Chụp mạch vành CT có liên quan đến việc tiếp xúc với bức xạ. Số lượng thay đổi tùy thuộc vào loại thiết bị được sử dụng. Phụ nữ có thai không nên chụp CT mạch vì có thể gây hại cho thai nhi.

Xét nghiệm có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thuốc nhuộm (cản quang) để giúp các mạch máu hiển thị rõ ràng hơn trên hình ảnh. Một số người có xuất hiện phản ứng dị ứng với thuốc cản quang. Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn lo lắng về việc bị phản ứng dị ứng. Nếu bạn bị dị ứng thuốc cản quang, bạn có thể được yêu cầu dùng thuốc steroid 12 giờ trước khi làm thủ thuật để giảm nguy cơ.

Bạn cần chuẩn bị như thế nào?

Bác sĩ có thể sẽ hướng dẫn về cách để chuẩn bị cho quá trình chụp CT mạch vành. Bạn nên tự lái xe đến và về từ sau khi thực hiện xét nghiệm.

Thực phẩm và thuốc

Thông thường, xét nghiệm yêu cầu bạn không được ăn bất cứ thứ gì trong khoảng 4 giờ trước khi thực hiện. Bạn vẫn có thể uống nước. Không uống đồ uống có chứa caffein 12 giờ trước khi xét nghiệm vì chúng có thể làm tăng nhịp tim, khiến bác sĩ khó có được hình ảnh rõ ràng về tim.

Nói với bác sĩ về các loại thuốc bạn dùng. Bạn có thể được yêu cầu không dùng một loại thuốc cụ thể trước khi thực hiện xét nghiệm.

Quần áo và đồ dùng cá nhân

Quy trình này yêu cầu bạn phải tháo trang sức, kính và quần áo phía trên thắt lưng. Bạn sẽ được yêu cầu thay áo choàng bệnh viện.

Quá trình thực hiện

Chụp mạch vành CT thường được thực hiện ở khoa X quang của bệnh viện hoặc cơ sở chẩn đoán hình ảnh ngoại trú.

Trước khi làm thủ thuật

Trước khi chụp CT mạch vành, bạn có thể được sử dụng một loại thuốc gọi là thuốc chẹn beta để làm chậm nhịp tim. Làm như vậy giúp cung cấp hình ảnh rõ ràng hơn trên hình chụp CT. Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn đã từng bị tác dụng phụ từ việc sử dụng thuốc chẹn beta trong quá khứ.

Bạn cũng có thể được sử dụng nitroglycerin để mở rộng (giãn nở) động mạch vành.

Trong quá trình

Bạn sẽ được tiêm thuốc tê, và sau đó kỹ thuật viên sẽ đặt ống truyền tĩnh mạch vào cánh tay. Một chất cản quang đường đưa qua đường truyền IV này. Thuốc cản quang giúp các mạch máu hiển thị tốt hơn trên hình ảnh chụp CT. Bạn cũng sẽ được đặt các miếng dán được gọi là điện cực để ghi lại nhịp tim.

Bạn được nằm trên một chiếc bàn dài và sau đó trượt qua một thiết bị ngắn giống như đường hầm (máy chụp CT). Nếu bạn không thoải mái khi ở trong không gian kín, hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về loại thuốc để giúp bạn thư giãn.

Trong quá trình chụp, bạn cần giữ yên cơ thể và nín thở theo chỉ dẫn. Chuyển động có thể khiến hình ảnh bị mờ.

Một nhân viên y tế sẽ vận hành máy CT từ một phòng được ngăn cách với phòng xét nghiệm của bạn bằng cửa sổ kính. Hệ thống liên lạc nội bộ cho phép bạn và nhân viên y tế nói chuyện với nhau.

Mặc dù thời gian chụp thực tế của xét nghiệm chỉ mất ít nhất 5 giây, nhưng có thể mất đến 1 giờ để quy trình hoàn thành.

Sau khi làm thủ thuật

Sau khi chụp CT mạch vành xong, bạn có thể trở lại các hoạt động bình thường hàng ngày. Bạn sẽ có thể tự lái xe về nhà hoặc đến cơ quan. Uống nhiều nước để giúp thải thuốc cản quang ra khỏi cơ thể.

Kết quả

Hình ảnh từ xét nghiệm chụp mạch vành CT của bạn sẽ có ngay sau khi bạn thự hiện. Bác sĩ đã yêu cầu bạn làm xét nghiệm sẽ thảo luận về kết quả với bạn.

Nếu xét nghiệm cho thấy bạn có hoặc có nguy cơ mắc bệnh tim, bạn và bác sĩ có thể thảo luận về các lựa chọn điều trị.

Bất kể kết quả chụp CT mạch vành như thế nào, bạn nên thực hiện thay đổi lối sống để giúp bảo vệ tim mạch. Thay đổi lối sống có lợi cho tim bao gồm:

• Tập thể dục thường xuyên. Tập thể dục giúp quản lý cân nặng. Nó cũng giúp kiểm soát bệnh tiểu đường, cholesterol cao và huyết áp cao - tất cả các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim.

  Với sự đồng ý của bác sĩ của bạn, hãy dành ít nhất 150 phút hoạt động aerobic vừa phải hoặc 75 phút hoạt động aerobic mạnh mẽ mỗi tuần hoặc kết hợp hoạt động vừa phải và mạnh mẽ. Nếu cần, hãy chia nhỏ hoạt động thành nhiều phiên 10 phút mỗi ngày.

• Ăn thực hiện có lợi cho sức khỏe. Một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim với nhiều trái cây, rau và ngũ cốc - và ít chất béo bão hòa, cholesterol và natri - có thể giúp kiểm soát cân nặng, huyết áp và cholesterol.

• Bỏ thuốc lá. Hút thuốc là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim, đặc biệt là xơ vữa động mạch. Nếu bạn hút thuốc, bỏ thuốc là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh tim và các biến chứng của nó. Nếu bạn cần giúp đỡ để bỏ thuốc, hãy hỏi bác sĩ của bạn về các phương pháp cai thuốc lá.

• Quản lý các bệnh lý. Đối với huyết áp cao, cholesterol cao hoặc tiểu đường, hãy sử dụng thuốc theo chỉ dẫn. Hỏi bác sĩ của bạn tần suất bạn cần tái khám.

• Giảm căng thẳng. Căng thẳng có thể làm cho các mạch máu thắt lại (co thắt), làm tăng nguy cơ đau tim. Tập thể dục nhiều hơn, ngồi thiền và kết nối với những người khác trong nhóm hỗ trợ là một số cách để chế ngự căng thẳng.