ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ

TỔNG QUAN

Đái tháo đường thai kỳ là tình trạng đường huyết tăng cao trong thời gian mang thai và thường được cải thiện sau khi sinh. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, nhưng thường xuất hiện ở giai đoạn 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ. 

Đái tháo đường thai kỳ xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin - một loại hormone giúp kiểm soát lượng đường (glucose) trong máu – để đáp ứng nhu cầu trong quá trình mang thai.

Đái tháo đường thai kỳ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nếu không được kiểm soát

Tình trạng đái tháo đường có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ và thai nhi khi mang thai và sau sinh. Nhưng ta có thể giảm thiểu những rủi ro nếu được phát hiện và điều trị sớm.

AI CÓ NGUY CƠ MẮC ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ?

Bất kỳ phụ nữ nào cũng có thể bị đái tháo đường thai kỳ, nhưng bạn sẽ có nguy cơ cao hơn nếu:

• Chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30

• Đã sinh một em bé nặng 4,5kg trở lên khi sinh

• Đã bị đái tháo đường thai kỳ trong lần mang thai trước

• Có người thân mắc bệnh tiểu đường

• Người gốc Nam Á, Châu Phi – Caribbean, người da đen hoặc Trung Đông 

Nếu có bất kỳ yếu tố nào, bạn nên khám sàng lọc bệnh tiểu đường trong quá trình mang thai.

TRIỆU CHỨNG

Bệnh tiểu đường thai kỳ thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Hầu hết trường hợp, bệnh chỉ được phát hiện khi lượng đường huyết được kiểm tra trong quá trình tầm soát bệnh tiểu đường thai kỳ.

Một số phụ nữ có thể xuất hiện các triệu chứng nếu lượng đường trong máu của họ quá cao, chẳng hạn như:

• Mau khát

• Tiểu nhiều

• Khô miệng

• Mệt mỏi

Tuy nhiên, các triệu chứng này thường gặp khi mang thai và không nhất thiết là dấu hiệu của bệnh đái tháo đường thai kỳ. Liên hệ bác sĩ để được theo dõi, kiểm tra.

ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ LÊN SỨC KHỎE

Hầu hết phụ nữ bị tiểu đường thai kỳ đều có quá trình mang thai bình thường, sức khỏe thai nhi khỏe mạnh. Tuy nhiên, đái tháo đường thai kỳ có thể gây ra các vấn đề như:

• Em bé phát triển lớn hơn bình thường, có thể dẫn đến khó khăn trong quá trình sinh nở 

• Tình trạng đa ối - quá nhiều nước ối, có thể gây chuyển dạ sớm hoặc các vấn đề khi sinh

• Sinh non

• Tiền sản giật - một tình trạng tăng huyết áp trong thai kỳ và có thể dẫn đến các biến chứng thai kỳ nếu không được điều trị

• Em bé có thể sinh ra với lượng đường huyết thấp hoặc vàng da và mắt

• Thai chết lưu, tuy nhiên tình trạng này khá hiếm.

Bệnh đái tháo đường thai kỳ thường sẽ hết sau khi sinh. Nhưng nếu bạn đã mắc đái tháo đường thai kỳ, bạn sẽ có nguy cơ:

• Mắc bệnh đái tháo đường trong lần mang thai tiếp theo

• Mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 sau khi sinh.

Do đó, bạn nên tiếp tục kiểm tra lượng đường huyết từ 6 đến 13 tuần sau khi sinh và kiểm tra mỗi năm nếu kết quả xét nghiệm là bình thường.

TẦM SOÁT ĐÁI THÁO ĐƯỜNG THAI KỲ

Trong lần khám thai đầu tiên vào khoảng tuần thai thứ 8 đến 12, bác sĩ sẽ hỏi bạn một số câu hỏi để kiểm tra xem bạn có tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ hay không. Nếu có 1 hoặc nhiều yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường thai kỳ, bạn nên được làm xét nghiệm sàng lọc.

Xét nghiệm sàng lọc được gọi là nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT), diễn ra trong khoảng 2 giờ. Quy trình bao gồm việc  xét nghiệm máu vào buổi sáng, khi chưa ăn hoặc uống gì (trừ nước lọc) trong 8 đến 10 giờ. Sau đó, bạn được cho uống dung dịch glucose. Sau khi nghỉ ngơi trong 2 giờ, bạn sẽ được xét nghiệm máu một lần nữa để kiểm tra cơ thể bạn xử lý glucose như thế nào.

OGTT được thực hiện khi từ tuần thai thứ 24 đến 28. Nếu bạn đã từng bị tiểu đường thai kỳ, bạn sẽ được khuyến cáo tiến hành OGTT sớm hơn, sau đó tiếp tục tiến hành OGTT  vào tuần thứ 24 đến 28 nếu xét nghiệm đầu tiên bình thường.

ĐIỀU TRỊ

Các vấn đề của đái tháo đường thai kỳ có thể được giảm thiểu bằng cách kiểm soát lượng đường huyết. 

Lượng đường huyết có thể được giảm xuống bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và thói quen tập thể dục. Tuy nhiên, nếu lượng đường huyết không đáp ứng với việc thay đổi lối sống, bạn cũng sẽ cần phải dùng thuốc, có thể là thuốc uống hoặc tiêm insulin.

Nếu bạn bị tiểu đường thai kỳ, tốt nhất nên sinh trước 41 tuần, khuyến khích chuyển dạ hoặc sinh mổ nếu thời điểm này chuyển dạ không bắt đầu tự nhiên nếu lượng đường huyết không được kiểm soát tốt.

LẬP KẾ HOẠCH MANG THAI TRONG TƯƠNG LAI

Nếu bạn đã từng bị tiểu đường thai kỳ và có dự định mang thai, hãy đảm bảo bạn được kiểm tra lượng đường huyết để tầm soát tiểu đường tiền thụ thai và trong thời gian mang thai. Thông báo cho bác sĩ về tình trạng tiểu đường trong lần mang thai trước.