Tổng quan
Điện cơ (EMG) là một thủ thuật chẩn đoán để đánh giá sức khỏe của cơ và các tế bào thần kinh điều khiển chúng (tế bào thần kinh vận động). Kết quả của xét nghiệm EMG có thể tiết lộ các rối loạn chức năng thần kinh, rối loạn chức năng cơ hoặc các vấn đề với việc truyền tín hiệu từ thần kinh đến cơ.
Tế bào thần kinh vận động truyền tín hiệu điện khiến cơ co lại. EMG sử dụng các thiết bị nhỏ gọi là điện cực để chuyển các tín hiệu này thành đồ thị, âm thanh hoặc giá trị số, sau đó kết quả sẽ được giải thích bởi một chuyên gia.
Trong xét nghiệm EMG bằng kim, một điện cực kim được đưa trực tiếp vào cơ sẽ ghi lại hoạt động điện trong cơ đó.
Một nghiên cứu về dẫn truyền thần kinh, một phần khác của xét nghiệm EMG, sử dụng miếng dán điện cực dán lên da (điện cực bề mặt) để đo tốc độ và cường độ của tín hiệu truyền giữa hai hoặc nhiều điểm.
Tại sao cần thực hiện
Bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện EMG nếu bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng cho thấy rối loạn thần kinh hoặc cơ. Các triệu chứng như vậy có thể bao gồm:
Kết quả EMG thường cần thiết để giúp chẩn đoán hoặc loại trừ một số tình trạng như:
-
Rối loạn cơ, chẳng hạn như chứng loạn dưỡng cơ hoặc viêm đa cơ
-
Các bệnh ảnh hưởng đến sự kết nối giữa dây thần kinh và cơ, chẳng hạn như bệnh nhược cơ
-
Rối loạn dây thần kinh bên ngoài tủy sống (dây thần kinh ngoại biên), chẳng hạn như hội chứng ống cổ tay hoặc bệnh thần kinh ngoại biên
-
Rối loạn ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh vận động trong não hoặc tủy sống, chẳng hạn như bệnh xơ cứng teo cơ một bên hoặc bại liệt
-
Rối loạn ảnh hưởng đến rễ thần kinh, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm ở cột sống
Rủi ro
EMG là một thủ thuật ít rủi ro và rất hiếm khi xảy ra biến chứng. Có một nguy cơ nhỏ chảy máu, nhiễm trùng và chấn thương thần kinh khi cắm điện cực kim.
Khi kiểm tra các cơ dọc thành ngực bằng điện cực kim, có một nguy cơ rất nhỏ là nó có thể làm rò rỉ không khí vào khu vực giữa phổi và thành ngực, gây xẹp phổi (tràn khí màng phổi).
Bạn cần chuẩn bị như thế nào
Thực phẩm và thuốc
Khi bạn được lên lịch thực hiện xét nghiệm EMG, hãy hỏi xem bạn có cần ngừng dùng bất kỳ loại thuốc kê đơn hoặc thuốc mua tự do nào trước khi khám hay không. Nếu bạn đang dùng một loại thuốc có tên là Mestinon (pyridostigmine), bạn nên hỏi cụ thể xem có nên ngừng thuốc này hay không trước khi đi khám.
Tắm rửa
Tắm ngay trước khi khám để loại bỏ dầu trên da. Không thoa kem dưỡng da trước khi thực hiện xét nghiệm.
Các lưu ý khác
Chuyên gia về hệ thần kinh (bác sĩ thần kinh) tiến hành thực hiện EMG sẽ cần biết liệu bạn có mắc một số bệnh lý nhất định hay không. Hãy cho bác sĩ thần kinh và nhân viên thực hiện EMG khác biết nếu bạn:
-
Có máy tạo nhịp tim hoặc bất kỳ thiết bị y tế điện nào khác
-
Dùng thuốc chống đông máu
-
Bị bệnh máu khó đông, một chứng rối loạn đông máu gây chảy máu kéo dài
Quá trình thực hiện
Trước khi làm thủ thuật
Bạn có thể sẽ được yêu cầu thay áo choàng bệnh viện để làm thủ thuật và nằm lên bàn khám. Để chuẩn bị cho xét nghiệm, bác sĩ thần kinh hoặc kỹ thuật viên đặt các điện cực bề mặt ở nhiều vị trí khác nhau trên da tùy thuộc vào vị trí bạn đang gặp phải các triệu chứng. Hoặc bác sĩ thần kinh có thể đặt điện cực kim vào các vị trí khác nhau tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn.
Trong quá trình
Khi xét nghiệm đang được tiến hành, các điện cực bề mặt đôi khi sẽ truyền một dòng điện cực nhỏ mà bạn có thể cảm thấy như bị giật hoặc co thắt. Điện cực kim có thể gây khó chịu hoặc đau nhưng thường kết thúc ngay sau khi rút kim.
Trong quá trình EMG bằng kim, bác sĩ thần kinh sẽ đánh giá xem có bất kỳ hoạt động điện tự phát nào khi cơ ở trạng thái nghỉ không - hoạt động không có ở mô cơ khỏe mạnh - và mức độ hoạt động khi bạn co nhẹ cơ.
Họ sẽ hướng dẫn bạn cách nghỉ và co cơ vào những thời điểm thích hợp. Tùy thuộc vào cơ và dây thần kinh mà bác sĩ thần kinh đang kiểm tra, họ có thể yêu cầu bạn thay đổi vị trí trong khi thực hiện.
Nếu lo lắng về cảm giác khó chịu hoặc đau bất cứ lúc nào trong quá trình khám, bạn có thể muốn nói chuyện với bác sĩ thần kinh về việc nghỉ ngơi một thời gian ngắn.
Sau khi làm thủ thuật
Bạn có thể gặp một số vết bầm tím nhẹ tạm thời tại nơi điện cực kim được đưa vào cơ. Vết bầm này sẽ mờ dần trong vài ngày. Nếu nó vẫn còn, hãy liên hệ với bác sĩ chăm sóc chính của bạn.
Kết quả
Bác sĩ thần kinh sẽ giải thích kết quả khám của bạn và chuẩn bị một báo cáo. Bác sĩ chăm sóc chính của bạn, hoặc bác sĩ đã yêu cầu thực hiện EMG, sẽ thảo luận về kết quả với bạn trong một cuộc hẹn tái khám.