ĐỘNG MẠCH MẠC TREO TRÀNG TRÊN

TỔNG QUÁT

Động mạch mạc treo tràng trên là gì?

Động mạch mạc treo tràng trên cung cấp máu có oxy và chất dinh dưỡng cho ruột. Các cơ quan này là một phần của hệ tiêu hóa. Đây là các nhánh của động mạch chủ, là mạch máu lớn nhất của cơ thể.

“Trên” đề cập đến vị trí của động mạch là phía trên các động mạch khác có gắn với cho ruột. Một động mạch khác có liên quan, động mạch mạc treo tràng dưới, liên kết với đường tiêu hóa dưới (GI).

CHỨC NĂNG

Chức năng của động mạch mạc treo tràng trên là gì?

Động mạch mạc treo tràng trên là một động mạch ngoại vi trong hệ thống tuần hoàn của cơ thể. Động mạch mang máu từ tim đến phần còn lại của cơ thể. Các động mạch ngoại vi lưu thông máu đến các bộ phận của cơ thể xa tim hơn.

Động mạch mạc treo tràng trên cung cấp máu cho:

• Tuyến tụy.

• Ruột non, bao gồm tá tràng (phần nối ruột non với dạ dày).

• Ruột già.

GIẢI PHẪU HỌC

Động mạch mạc treo tràng trên nằm ở đâu?

Động mạch mạc treo tràng trên nằm ở phần giữa của đường tiêu hóa. Nó bắt nguồn từ động mạch chủ, giữa động mạch chủ bụng và động mạch thận. Động mạch chủ bụng cung cấp máu cho gan, lá lách và dạ dày. Các động mạch thận đưa máu đến thận.

Động mạch mạc treo tràng trên đi ra sau tuyến tụy. Nó chạy dọc theo tĩnh mạch mạc treo tràng trên, giúp lấy máu từ mạc treo. Các tĩnh mạch mang máu từ cơ thể trở lại tim và phổi.

Các nhánh của động mạch mạc treo tràng trên

Động mạch mạc treo tràng trên có một số nhánh đưa máu đến các bộ phận khác nhau của đường tiêu hóa. Các nhánh bao gồm:

• Động mạch tá tụy dưới: Đưa máu đến đầu tụy (phần rộng nhất của cơ quan) và tá tràng.

• Động mạch kết tràng giữa: Đưa máu đến đại tràng ngang, phần dài nhất của ruột già.

• Động mạch kết tràng phải: Đưa máu đến phần đầu của đại tràng, phía bên phải của dạ dày.

• Động mạch hỗng tràng (Jejunal) và động mạch hồi tràng: Cung cấp máu cho hỗng tràng (đoạn giữa của ruột non) và một phần của hồi tràng (đoạn cuối của ruột non).

• Động mạch hồi kết tràng (Ileocolic): Đưa máu đến ruột thừa, một phần của hồi tràng (phần cuối cùng của ruột non) và manh tràng (phần đầu tiên của ruột già).

Động mạch viền Drummond là gì?

Một số nhánh của động mạch mạc treo tràng trên và động mạch mạc treo tràng dưới nối với nhau. Điều này cung cấp cho ruột nhiều con đường dẫn máu. Động mạch viền Drummond là một trong vị trí kết nối này. Động mạch này chạy dọc theo ruột kết.

Ở một số bệnh nhân, động mạch mạc treo tràng trên bị tắc nghẽn. Động mạch viền Drummond là một mạch máu quan trọng cho phép máu lưu thông đến đường tiêu hóa trong trường hợp này.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng và rối loạn nào ảnh hưởng đến động mạch mạc treo tràng trên?

Các tình trạng ảnh hưởng đến động mạch mạc treo tràng trên bao gồm:

• Thiếu máu cục bộ mạc treo: Tình trạng này xảy ra khi tình trạng tắc nghẽn làm chậm hoặc ngừng lưu lượng máu đến ruột. Mảng bám mỡ và cholesterol (xơ vữa động mạch) hoặc cục máu đông (huyết khối) có thể gây tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ động mạch.

• Phình động mạch mạc treo tràng trên: Sự mở rộng của động mạch mạc treo tràng trên có thể dẫn đến thành mạch máu yếu đi và cuối cùng bị vỡ.

• Hội chứng Nutcracker: Hội chứng này xảy ra khi động mạch mạc treo tràng trên và động mạch chủ chèn ép tĩnh mạch thận trái. Tĩnh mạch này mang máu đã lọc ra khỏi thận. Sự chèn ép có thể dẫn đến đau hạ sườn, tiểu ra máu hoặc tắc nghẽn vùng chậu.

• Hội chứng động mạch mạc treo tràng trên: Tình trạng hiếm gặp này xảy ra khi động mạch mạc treo tràng trên và động mạch chủ chèn ép tá tràng. Việc chèn ép khiến thức ăn không đi ra khỏi dạ dày và gây đau khi ăn.

CHĂM SÓC

Tôi có thể bảo vệ động mạch mạc treo tràng trên bằng cách nào?

Những thay đổi lối sống sau đây có thể giữ cho hệ thống tuần hoàn của cơ thể bạn khỏe mạnh:

• Tập thể dục hầu hết các ngày trong tuần.

• Thực hiện theo một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim, ít cholesterol, chất béo và muối.

• Bỏ thuốc lá.

• Giảm cân (nếu cần) và duy trì cân nặng hợp lý.

• Kiểm soát các tình trạng như tiểu đường, cholesterol cao và huyết áp cao có thể làm tổn thương động mạch.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

Khi nào tôi nên nói chuyện với bác sĩ?

Bạn nên gọi cho bác sĩ của mình nếu gặp phải:

• Phân hoặc nước tiểu có máu.

• Đau bụng nặng.

• Giảm cân không rõ nguyên nhân.

LƯU Ý

Động mạch mạc treo tràng trên đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ tiêu hóa của chúng ta khỏe mạnh. Nếu động mạch bị tắc nghẽn do mảng bám hoặc hình thành cục máu đông, lưu lượng máu đến các cơ quan tiêu hóa có thể bị chậm lại. Hiếm khi, động mạch mạc treo tràng trên chèn ép vào tĩnh mạch thận hoặc tá tràng, gây ra các vấn đề có thể đe dọa tính mạng.