CƠ DỰNG SỐNG

Cơ dựng sống là gì?

Cơ dựng sống (paraspinal muscles) chỉ đến một nhóm cơ chạy dọc theo chiều dài của cột sống ở cả bên trái và bên phải, bắt đầu từ đáy hộp sọ đến xương cùng. 

Cơ dựng sống có kích thước và cấu trúc khác nhau tại các vị trí khác nhau của cột sống. Tại khu vực xương cùng, cơ dựng sống có đặc điểm nhọn và hẹp hơn so với ở vị trí thắt lưng dày và có kích thước lớn hơn.

Cơ dựng sống là phần cơ lớn nằm ở vị trí lưng của cơ thể

Cơ dựng sống có chức năng hỗ trợ các hoạt động của lưng, như nằm nghiêng sang một bên, cong lưng về phía sau, uốn cong về phía trước hoặc vặn mình. Vì lí do này, Bộ phận này của cơ thể có vai trò quan trọng để xây dựng sức mạnh ở lưng điều trị các vấn đề sức khỏe ở lưng cũng như cải thiện tránh tạo các tư thế xấu.

Cơ dựng sống là một nhóm gồm ba cơ, nằm ở phần trung gian của cơ lưng. Cụ thể cơ dựng sống nằm ở phía trên lớp cơ sâu và bên dưới lớp cơ nông (nhóm cơ bề mặt). Ba cơ thuốc cơ dựng sống bao gồm:

Cơ chậu sườn

Cơ chậu sườn (Iliocostalis Muscle) là cơ nằm ở lớp ngoài cùng của cơ dựng sống. Cơ này bắt nguồn ở mặt sau của xương hông, xương cùng, các dây chằng của khớp xương cùng và quá trình hình thành các đốt sống xương thắt lưng dưới.

Nhóm cơ chậu sườn có chức năng phần lớn trong các hoạt động của cột sống, chẳng hạn như kéo dài, uốn cong và xoay cột sống. Điều này khiến cơ thể có thể uốn cong ra phía sau, sang hai bên hoặc xoay cột sống linh hoạt.

Cơ chậu sườn được chia làm ba phần như sau:

• Cơ chậu sườn cổ: được bắt nguồn từ cơ ức đòn chũm và gắn với mặt sau của đốt sống cổ thứ tư đến đốt sống cổ thứ bảy.

• Cơ chậu sườn ngực: được gắn vào sáu xương sườn trên cùng và phần sau của đốt sống cổ thứ bảy.

• Cơ chậu sườn thắt lưng: được gắn vào cơ ức đòn chũm từ vùng dưới của xương chậu và xương cùng để gắn vào phần dưới của 6 hoặc 7 xương sườn cuối cùng.

Cơ dài

Cơ dài bắt đầu từ gân rộng ở phía sau của xương hông, xương cùng, các dây chằng khớp xương cùng trong quá trình hình thành các đốt sống thắt lưng dưới. Chức năng của cơ dài là hỗ trợ cơ thể uốn cong về phía sau và xoay quanh cột sống.

Với cấu tạo tương tự cơ chậu sườn, cơ dài cũng được cấu tạo từ ba thành phần chính:

• Cơ dài ở ngực gắn các cơ ngang của các đốt sống ngực với 9 hoặc 10 xương sườn dưới.

• Cơ dài ở vị trí cổ gắn các cơ ngang của đốt sống cổ thứ 2 đến thứ 6.

• Cơ dài sọ gắn từ cổ đến lưng trên và nằm ngay phía sau đáy của tai.

Cơ gai sống

Cơ gai sống là một gân rộng ở mặt sau của xương hông, mặt sau của xương cùng, dây chằng của khớp xương cùng trong quá trình hình thành đốt sống thắt lưng dưới. Trong các cơ của cơ dựng sống, cơ gai sống có vị trí gần nhất với cột sống và là cơ nhỏ nhất trong các cơ dọc. Cơ gai sống hỗ trợ cột sống uốn cong về phía sau và sang hai bên. Ngoài ra, cơ gai sống còn hỗ trợ trong việc xoay thắt lưng.

Vai trò của cơ dựng sống

Cơ dựng sống có chức năng chính là kéo dài và hỗ trợ uốn cong cột sống. Ngoài ra, quá trình co lại của các cơ này cũng góp phần kiểm tra hoạt động của cơ bụng, đặc biệt là cơ trực tràng khi uốn cong lưng về phía trước.

Cơ bụng và cơ dựng sống kết hợp với nhau để duy trì tư thế đứng thẳng. Do đó, SỰ mất cân bằng có thể xảy ra và ảnh hưởng đến cơ còn lại nếu như một trong 2 cơ này bị tổn thương. Triệu chứng thường xảy ra là các cơn đau lưng, đặc biệt là đau lưng mãn tính và tăng nguy cơ chấn thương cơ.

cơ dựng sống bị ảnh hưởng cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng đau lưng mãn tính. Nguyên nhân chính thường do vị trí và tư thế lưng không tốt (gây ảnh hưởng trực tiếp lên cơ), căng cơ và teo cơ (khối lượng cơ giảm đi và gây thiếu hỗ trợ cột sống phù hợp).

Các bệnh lý phổ biến thường gặp

Cơ dựng cột sống cũng tương tự như những loại cơ khác trong cơ thể. Chính vì vậy, một số bệnh lý phổ biến có thể liên quan đến cơ dựng sống bao gồm:

• Đau và căng cơ dựng cột sống

• Mỏi cơ, chuột rút

• Viêm cơ do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng

• Yếu cơ có nguồn gốc thần kinh

• Yếu liệt cơ do hạ Kali máu

• Liệt cơ do nguyên nhân thần kinh

• Chấn thương cơ do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, sinh hoạt,…

• Viêm cơ do các bệnh lý tự miễn như: Lupus ban đỏ hệ thống, xơ cứng bì,…

Những điều cần lưu ý

Cơ dựng cột sống đóng vai trò quan trọng trong hoạt động vận động của con người. Vì vậy, chúng ta nên có các biện pháp bảo vệ cơ như:

• Luyện tập thể dục hàng ngày để duy trì sức khỏe của cơ

• Tham gia các môn thể thao tăng cường độ bền của cơ. Chẳng hạn như: Gym, bơi lội, bóng chuyền, cầu lông,…

• Không nên vận động quá sức, nghỉ ngơi khi có cảm giác mỏi cơ

• Chế độ ăn uống giàu chất đạm và vitamin để tăng cường dinh dưỡng cho cơ

Hy vọng những thông tin mà bài viết cung cấp giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cơ dựng sống. Từ đó, bạn nhận biết được tầm quan trọng của bộ phận này và có các biện pháp bảo vệ cơ để duy trì sự vận động bình thường của cơ thể.