PHẪU THUẬT SỨT MÔI VÀ HỞ HÀM ẾCH

TỔNG QUÁT

Phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch là gì?

Sứt môi và hở hàm ếch là những phần bị tách ra ở môi và miệng của trẻ sơ sinh. Đây là một rối loạn bẩm sinh, có nghĩa là nó xảy ra khi thai nhi vẫn còn trong bụng mẹ. Sứt môi và hở hàm ếch xảy ra khi các mô không liên kết với nhau đúng cách trong quá trình phát triển của thai nhi.

Sứt môi, hở hàm ếch là gì?

Sứt môi là hiện tượng tách ra ở hai bên môi trên của trẻ. Nó xuất hiện như một khe hở hẹp hoặc rộng, có thể bao gồm lợi, lỗ mũi và kéo dài đến vòm miệng.

Hở hàm ếch là hiện tượng phần trên miệng của con bạn bị tách ra hoặc mở ra. Nó có thể liên quan đến phần xương phía trước hoặc phần sau vòm miệng.

Sứt môi và hở hàm ếch có thể xảy ra cùng nhau hoặc riêng biệt, nhưng tình trạng sứt môi và hở hàm ếch là phổ biến nhất.

Phẫu thuật sứt môi

Phẫu thuật sứt môi có thể được thực hiện để sửa chữa một vết nứt (khe hở) trên môi của con bạn. Bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện một vết cắt (rạch) dọc theo mép của khe hở môi kéo dài đến mũi của trẻ. Bác sĩ sẽ sử dụng các mũi khâu để nối môi trên của trẻ và nối các mép da với nhau để tạo hình môi trên và lỗ mũi.

Phẫu thuật hở hàm ếch

Sửa chữa hở hàm ếch là phẫu thuật để sửa một phần hoặc khe hở trên vòm miệng của trẻ. Bác sĩ phẫu thuật sẽ tách và sắp xếp lại các mô trên vòm miệng. Các mũi khâu được sử dụng để nối hai bên trái và phải của khe hở lại với nhau.

Phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch khắc phục điều gì?

Phẫu thuật sứt môi và hở hàm ếch giúp phục hồi chức năng cho môi và miệng của trẻ và chỉnh sửa diện mạo của chúng. Khe hở ở môi và vòm miệng có liên quan đến các vấn đề sức khỏe như mất thính giác, các vấn đề về răng miệng và các vấn đề về giọng nói.

Phẫu thuật giúp cải thiện khả năng của con bạn để có thể:

• Ăn và uống.

• Thở.

• Nghe.

• Nói.

Phẫu thuật sứt môi được thực hiện ở độ tuổi nào?

Phẫu thuật để khắc phục khe hở ở môi thường được thực hiện khi trẻ được 3 đến 6 tháng tuổi. Điều này có thể bao gồm bấm môi, nâng mũi hoặc nắn xoang mũi (NAM) ngay sau khi sinh. Những thủ thuật này giúp chuẩn bị môi và vòm miệng của trẻ để phẫu thuật bằng cách đưa các mô vào vị trí phù hợp hơn. Trong một số trường hợp, con bạn có thể cần thực hiện một cuộc phẫu thuật thứ hai để sửa môi và phẫu thuật để chỉnh sửa hình dạng cũng như chức năng của mũi.

Phẫu thuật hở hàm ếch được thực hiện ở độ tuổi nào?

Phẫu thuật hở hàm ếch thường được thực hiện khi trẻ được khoảng 12 tháng tuổi (trước khi con học nói). Nếu con bạn cũng bị sứt môi, việc phẫu thuật để điều trị khe hở ở môi sẽ được thực hiện đầu tiên. Con của bạn có thể cần 2 hoặc nhiều cuộc phẫu thuật để sửa chữa hở hàm ếch. Một số phương pháp điều trị để khắc phục tật hở hàm ếch (như các thủ thuật để sửa nướu hoặc hàm) không được thực hiện cho đến khi con bạn 10 tuổi trở lên.

QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN

Điều gì xảy ra trước khi phẫu thuật sứt môi và hở hàm ếch?

Nhóm nhân viên y tế tham gia vào việc chăm sóc con bạn bao gồm bác sĩ phẫu thuật, bác sĩ trị liệu ngôn ngữ, bác sĩ tai mũi họng (bác sĩ phẫu thuật đầu và cổ) và nha sĩ. Bác sĩ phẫu thuật sẽ gặp trẻ để đánh giá tình trạng sứt môi hoặc hở hàm ếch, từ đó xác định phương pháp điều trị phẫu thuật tốt nhất.

Bác sĩ nhi khoa sẽ thăm khám cho chúng một tuần trước khi phẫu thuật để đảm bảo chúng có đủ sức khỏe để phẫu thuật, đồng thời xem xét tiền sử bệnh và dị ứng của con bạn. Họ có thể yêu cầu bạn ngừng cho trẻ dùng một số loại thuốc trong tuần trước khi phẫu thuật.

Bác sĩ phẫu thuật sẽ cung cấp các hướng dẫn ăn uống cụ thể dựa trên độ tuổi của con bạn. Trẻ cần phải có một cái bụng đói trước khi thực heijen gây mê. Một số hướng dẫn có thể bao gồm:

• Không uống sữa (sữa công thức hoặc sữa bò) ít nhất 6 giờ trước khi phẫu thuật.

• Có thể cho phép cho con bú đến 4 giờ trước khi phẫu thuật.

• Sử dụng nước lọc hoặc nước táo cho đến 3 giờ trước khi phẫu thuật.

• Không dùng thức ăn đặc hoặc thức ăn cho trẻ em bắt đầu vào nửa đêm của ngày phẫu thuật.

Đảm bảo rằng bạn đã chia sẻ những mối bận tâm của mình với bác sĩ và được giải đáp tất cả các câu hỏi của mình, để bạn biết điều gì sẽ xảy ra vào buổi sáng ngày phẫu thuật của trẻ.

Điều gì xảy ra trong quá trình phẫu thuật?

Sứt môi

Mục tiêu của phẫu thuật sứt môi là thu hẹp khoảng trống trên môi của con bạn và cải thiện hình dạng cũng như ngoại hình của môi trên và mũi của chúng. Các vết rạch được thực hiện ở hai bên của khe hở để tạo ra một lớp da mỏng. Những mảnh da đó được kéo lại với nhau và khâu lại bằng những mũi khâu tự tiêu.

Em bé của bạn sẽ được gây mê toàn thân (khiến trẻ ngủ) để làm thủ thuật. Phẫu thuật sứt môi diễn ra chưa đầy 2 giờ. Con bạn sẽ cafba ở lại qua đêm tại bệnh viện để đảm bảo chúng có thể hồi phục tốt sau cuộc phẫu thuật.

Hở hàm ếch

Phẫu thuật hở hàm ếch nhằm mục đích đóng khe hở trên vòm miệng của con bạn, tạo thành vòm miệng giúp hỗ trợ phát triển giọng nói bình thường và ngăn thức ăn trào ra khỏi mũi. Phẫu thuật hở hàm ếch mất từ ​​2 – 3 giờ nhưng có thể lâu hơn tùy thuộc vào loại thủ thuật sửa chữa vòm miệng.

Con bạn sẽ ngủ (được gây mê toàn thân) trong toàn bộ quy trình và không cảm thấy đau.

Phẫu thuật bao gồm việc sắp xếp lại và sửa chữa một số lớp mô trong vòm miệng và khoang mũi của trẻ. Các vết rạch được tạo ra ở mỗi bên vòm miệng. Các lớp mô được nới lỏng để chúng có thể được kéo dài dài. Khi mô đã ở đúng vị trí và sự phân tách ở vòm miệng không còn, bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng chỉ khâu tự tiêu để đóng vết mổ.

Sau khi thực hiện phẫu thuật

Sứt môi

Con bạn có thể quấy khóc hơn bình thường sau khi phẫu thuật. Thanh nẹp hoặc vòng bít mềm được đặt quanh cánh tay của con bạn để ngăn trẻ chạm vào môi. Hầu hết trẻ em sẽ cảm thấy khó chịu và bứt rứt.

Con bạn có thể bắt đầu ăn hoặc uống (sữa mẹ hoặc sữa công thức) ngay sau khi phẫu thuật, nhưng chúng có thể gặp khó khăn. Một ống thông tĩnh mạch (IV) sẽ được sử dụng để truyền chất lỏng cho con bạn cho đến khi chúng có thể tự uống được. Hỏi rõ bác sĩ của mình để được hướng dẫn cho trẻ ăn uống cụ thể sau khi bạn trở về nhà.

Hở hàm ếch

Con bạn sẽ cần ở lại bệnh viện ít nhất 1 hoặc 2 ngày. Một số trẻ có thể cần ở lại lâu hơn tùy thuộc vào khả năng hồi phục của chúng. Sau khi phẫu thuật, trẻ chỉ được phép uống các loại chất lỏng trong suốt trực tiếp từ cốc (không sử dụng ống hút).

Triệu chứng sưng tấy và chảy máu một lượng nhỏ (xuất hiện máu trong nước bọt) là bình thường. Vết khâu trong vòm miệng sẽ tồn tại vài tuần, nhưng một số vết khâu sẽ tan sớm hơn.

Con bạn có thể được kê đơn thuốc giảm đau và thuốc kháng sinh khi xuất viện.

Để khắc phục sứt môi, hở hàm phải phẫu thuật bao nhiêu lần?

Nó phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của khe hở và các tình trạng sức khỏe khác. Sửa môi sứt thường chỉ cần một lần phẫu thuật, trong khi phẫu thuật hở hàm ếch có thể mất hai lần. Bác sĩ của con bạn có thể ước tính số lượng ca phẫu thuật mà trẻ cần để điều trị các tình trạng này.

Phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch có đau không?

Trẻ sẽ ngủ (được gây mê toàn thân) để làm thủ thuật, vì vậy chúng sẽ không cảm thấy đau. Trẻ sẽ hơi khó chịu sau khi thuốc giảm đau hết tác dụng. Bác sĩ phẫu thuật của con bạn sẽ cung cấp hướng dẫn về cách kiểm soát cơn đau. Cố gắng hết sức để an ủi trẻ khi chúng hồi phục. Nói chuyện với bác sĩ của con bạn để đảm bảo rằng bạn hiểu điều gì là bình thường sau khi thực hiện phẫu thuật sứt môi và hở hàm ếch.

RỦI RO / LỢI ÍCH

Lợi ích của phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch là gì?

Phẫu thuật để chỉnh sửa khe hở ở môi hoặc vòm miệng có thể giúp môi và miệng của trẻ hoạt động bình thường và giảm nguy cơ mắc một số tình trạng sức khỏe. Trẻ bị sứt môi hoặc hở hàm ếch có nguy cơ:

• Thường xuyên bị nhiễm trùng tai hoặc tích tụ chất lỏng sau màng nhĩ.

• Khó bú hoặc nuốt.

• Mất thính lực.

• Dịch chảy ra từ mũi của trẻ.

• Chậm nói.

• Vấn đề nha khoa.

Những rủi ro hoặc biến chứng của phẫu thuật sửa môi và hàm ếch là gì?

Giống như hầu hết các cuộc phẫu thuật, điều trị sứt môi hoặc hở hàm ếch đi kèm với rủi ro. Phẫu thuật sửa sứt môi, hở hàm ếch nhìn chung rất an toàn.

Những rủi ro phổ biến nhất là:

• Chảy máu.

• Sự nhiễm trùng.

• Các phản ứng với thuốc mê.

• Các vấn đề về hô hấp.

• Phẫu thuật không thành công hoặc cần thực hiện nhiều cuộc phẫu thuật hơn.

PHỤC HỒI VÀ TRIỂN VỌNG

Hướng dẫn chăm sóc tại nhà sau phẫu thuật sứt môi

Bạn có thể được cung cấp hướng dẫn từ bác sĩ phẫu thuật về cách chăm sóc trẻ khi chúng trở về nhà.

Ăn uống

Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn một danh sách đầy đủ các điều chỉnh về chế độ ăn uống. Thức ăn thông thường của trẻ nói chung là có thể tiếp tục, nhưng thức ăn đó phải được làm lỏng hoặc ăn qua cốc. Ống hút nói chung không an toàn khi sử dụng sau khi phẫu thuật sứt môi. Bạn thậm chí có thể cần sử dụng một bình sữa hoặc ống tiêm đặc biệt để cho trẻ bú sữa công thức hoặc sữa mẹ. Hãy hỏi bác sĩ về việc cho con bạn ăn bằng thìa, vì điều này có thể được cho phép.

Chăm sóc vết mổ

Khu vực xung quanh miệng của con bạn sẽ bị sưng và bầm tím trong vài ngày sau khi phẫu thuật. Giữ vết mổ sạch sẽ (bằng nước ấm) và khô ráo là điều quan trọng. Các vết khâu sẽ tự tiêu trong vòng 1 – 2 tuần sau khi phẫu thuật.

Sau khi vết khâu tan, vết sẹo màu hồng hoặc đỏ sẽ vẫn còn. Đầu tiên, vết sẹo có thể cứng nhưng sẽ mềm dần theo thời gian. Một số bác sĩ sẽ khuyên bạn nên bôi thuốc mỡ lên vết sẹo sau khi chỉ khâu đã tiêu. Trẻ rất dễ bị sẹo do tiếp xúc nắng, vì vậy hãy bôi kem chống nắng mỗi lần trước khi đưa trẻ ra ngoài trời.

Cơn đau

Con bạn có thể cần thuốc giảm đau trong vài ngày đầu sau phẫu thuật. Làm theo hướng dẫn trên nhãn về thuốc giảm đau không kê đơn cho trẻ sơ sinh. Nếu cách này dường như không hữu ích, hãy liên hệ với bác sĩ.

Hầu hết trẻ em có thể trở lại các hoạt động bình thường khoảng 1 tuần sau khi phẫu thuật. Hãy hỏi bác sĩ để được cung cấp các hướng dẫn phục hồi cụ thể vì chúng có thể khác nhau tùy thuộc vào tiền sử bệnh của con bạn.

Hướng dẫn chăm sóc tại nhà sau phẫu thuật hở hàm ếch

Bác sĩ sẽ gửi cho bạn một danh sách đầy đủ các hướng dẫn chăm sóc tại nhà.

Ăn uống

Trong những tuần sau khi phẫu thuật, con bạn sẽ chỉ được phép uống chất lỏng từ cốc (không dùng ống hút). Bạn chỉ nên cho trẻ ăn thức ăn mềm hoặc nghiền (không giòn hoặc cứng). Cho trẻ ăn bằng thìa trong thời gian trẻ hồi phục thường không sao. Kiểm tra với bác sĩ phẫu thuật của con bạn để đảm bảo bạn hiểu các quy tắc ăn uống.

Chăm sóc vết mổ

Các vết khâu có thể kéo dài đến một tháng. Xương lộ ra ở hai bên vòm miệng của trẻ là bình thường và sẽ lấp đầy lên. Dự kiến ​​sẽ có một lượng nhỏ chảy máu (trong nước bọt). Vết sưng trên miệng của trẻ có thể tự hết trong ít nhất một tuần.

Cơn đau

Khi về nhà, trẻ có thể được kê đơn dùng thuốc giảm đau và kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng. Ibuprofen không kê đơn hoặc acetaminophen có thể điều trị đau họng, đau cổ và hàm hoặc đau tai. Trẻ sẽ cảm thấy đau ở một mức độ nào đó trong tối đa 2 tuần là điều bình thường. Cơn đau có thể ảnh hưởng đến việc ăn, uống và ngủ của con.

Có thể có nhiều dịch chảy ra từ mũi của trẻ sau khi phẫu thuật và nó có thể có màu hồng hoặc đỏ máu. Con bạn có thể ngáy và thở khò khè trong vài tuần.

Nói chuyện với bác sĩ phẫu thuật của con bạn để hiểu cách điều trị tốt nhất cho chúng tại nhà trong quá trình hồi phục sau phẫu thuật hở hàm ếch.

Phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch mất bao lâu để lành lại?

Có thể mất đến 4 tuần để hồi phục sau phẫu thuật sứt môi hoặc hở hàm ếch. Quá trình hồi phục sau phẫu thuật hở hàm ếch có thể lâu hơn một chút do mức độ phức tạp của phẫu thuật.

KHI NÀO NÊN GỌI CHO BÁC SĨ

Khi nào tôi nên đến bác sĩ của trẻ?

Bác sĩ của con bạn sẽ lên lịch một cuộc hẹn hậu phẫu từ 1 – 2 tuần sau khi phẫu thuật sứt môi hoặc hở hàm ếch. Tuy nhiên, nếu con bạn gặp phải bất kỳ trường hợp nào sau đây, hãy gọi cho bác sĩ ngay lập tức:

• Sốt cao hơn 38,55 oC hoặc sốt không đáp ứng với thuốc.

• Khó thở hoặc màu da xanh, nhợt nhạt.

• Chảy máu mũi hoặc miệng (Nước bọt có màu hồng là bình thường).

• Có dấu hiệu nhiễm trùng như chảy mủ hoặc chảy máu tại vết mổ.

• Dấu hiệu mất nước, như không có nước mắt khi khóc, mắt trũng sâu, miệng khô hoặc đi tiểu không đủ (ít nhất 1 tã ướt mỗi 6 giờ).

• Bất kỳ triệu chứng mẩn đỏ hoặc sưng tấy nghiêm trọng nào tại vết mổ.

• Các vết mổ bị hở hoặc các vết khâu bị lỏng.

LƯU Ý

Sứt môi và hở hàm ếch là những dị tật bẩm sinh phổ biến ảnh hưởng đến môi trên hoặc vòm miệng của trẻ. Con bạn có thể cần một vài cuộc phẫu thuật để khắc phục sứt môi hoặc hở hàm ếch. Bác sĩ của trẻ sẽ hướng dẫn cụ thể tại nhà cho bạn trước và sau khi phẫu thuật sứt môi hoặc hở hàm ếch. Nếu bạn là cha mẹ hoặc người giám hộ của trẻ cần phẫu thuật, những điều tốt nhất bạn có thể làm là giúp con bạn thư giãn và bình tĩnh, đảm bảo tuân thủ tất cả các hướng dẫn sau phẫu thuật của bác sĩ phẫu thuật. Làm theo hướng dẫn của bác sĩ là quan trọng để việc điều trị diễn ra thành công. Đừng ngại đặt câu hỏi cho bác sĩ phẫu thuật và thảo luận về kế hoạch điều trị cũng như nhu cầu chăm sóc của trẻ. Hầu hết trẻ em bị sứt môi và hở hàm ếch đều được điều trị thành công mà không gặp vấn đề gì lâu dài.