GAI CỘT SỐNG (OSTEOPHYTES)

Tổng quát

Gai cột sống là gì?

Gai cột sống, còn được gọi là gai đốt sống, là một cục xương nhẵn, mọc ra từ xương. Các gai xương phát triển trong thời gian dài, thường gần khớp (nơi hai hoặc nhiều xương gặp nhau).

Ai có thể dễ mắc bệnh gai cột sống?

Gai cột sống phổ biến nhất ở những người từ 60 tuổi trở lên, nhưng những người trẻ hơn cũng có thể mắc phải. Những người bị viêm xương khớp (OA) có nhiều khả năng bị gai xương hơn. Viêm khớp là một dạng viêm phổ biến xảy ra khi sụn đệm xương của bạn bị mòn.

Gai đốt sống có thể mọc ở đâu?

Mặc dù chúng có thể phát triển từ bất kỳ xương nào, nhưng gai xương phổ biến ở:

• Bàn chân, đặc biệt là gót chân (gai gót chân), ngón chân cái và mắt cá chân.

• Bàn tay hoặc ngón tay.

• Hông.

• Đầu gối.

• Cổ.

• Vai.

• Xương sống.

Gai cột sống thường xảy ra khi tình trạng viêm khớp không được điều trị

Các triệu chứng và nguyên nhân

Nguyên nhân nào gây ra gai cột sống?

Tổn thương khớp do viêm khớp là nguyên nhân lớn nhất gây ra gai cột sống. Viêm khớp là tình trạng phân hủy sụn - mô rắn chắc, linh hoạt làm đệm cho xương và cho phép các khớp cử động dễ dàng hơn. Viêm khớp phát triển khi chúng ta già đi hoặc sau khi bị tổn thương (như chấn thương thể thao).

Khi cơ thể cố gắng sửa chữa sụn, nó tạo ra vật liệu xương mới. Các xương mới phát triển này là các gai xương.

Viêm cột sống dính khớp cũng có thể gây ra gai xương. Bệnh viêm khớp hiếm gặp này gây ra viêm cột sống. Theo thời gian, viêm cột sống dính khớp hợp nhất hoặc kết nối các xương nhỏ trong cột sống (đốt sống).

Các triệu chứng của gai đốt sống là gì?

Một số người mắc gai đốt sống thậm chí không biết điều đó xảy ra. Gai đốt sống bắt đầu gây ra các triệu chứng khi chúng:

• Gây áp lực lên các dây thần kinh gần đó.

• Hạn chế di chuyển.

• Chà xát vào xương hoặc mô khác.

Khi các vấn đề này xảy ra, bạn có thể cảm thấy một số:

• Các vùng da sần sùi hoặc mấp mô, đặc biệt là ở các ngón tay hoặc ngón chân.

• Tê và yếu, đặc biệt là ở chân nếu đốt sống có gai.

• Đau gần khớp bị ảnh hưởng, giống như đau gót chân.

• Giảm phạm vi chuyển động.

• Độ cứng.

• Viêm gân (sưng gân gần đó).

• Rách gân.

Chẩn đoán và kiểm tra

Nếu không có các triệu chứng, bạn có thể tình cờ phát hiện ra một gai xương trong quá trình chụp X-quang hoặc các xét nghiệm cho một tình trạng khác.

Nếu bạn có tình trạng đau, cứng và mất cử động bác sĩ có thể sẽ:

• Yêu cầu bạn mô tả các triệu chứng.

• Hỏi về tiền sử bệnh của bạn và tiền sử bệnh của gia đình.

• Yêu cầu bạn đánh giá mức độ khó chịu mà nó gây ra.

• Thực hiện khám sức khỏe.

• Kiểm tra phạm vi chuyển động và sức mạnh của khớp.

• Yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh, như chụp X-quang để tìm viêm khớp và gai. Ngoài ra, chụp CT hoặc MRI để xác định dây chằng hoặc gân bị tổn thương.

Điều trị

Nếu bạn bị gai cột sống mà không có triệu chứng, bạn không cần điều trị. 

Điều trị bắt đầu khi bạn bị đau khớp, cứng khớp, cử động hạn chế hoặc tê.

Điều trị gai xương như thế nào?

Một số biện pháp điều trị tại nhà và thay đổi lối sống giúp giảm bớt các triệu chứng gai cột sống:

• Chườm đá để giảm sưng tấy.

• Thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như acetaminophen hoặc NSAIDS như ibuprofen.

• Nghỉ ngơi.

• Giày hỗ trợ hoặc lót giày.

• Giảm cân để giảm căng thẳng xương khớp.

Nếu những phương pháp trên không hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị:

• Vật lý trị liệu: Các bài tập và kéo giãn có thể làm giảm đau, cải thiện phạm vi chuyển động và tăng cường cơ bắp xung quanh khớp.

• Thuốc giảm đau theo toa: Nếu thuốc giảm đau không kê đơn không giúp giảm đau, bác sĩ có thể kê toa thuốc chuyên biệt hơn hoặc tiêm cortisone.

• Phẫu thuật: Nếu các triệu chứng vẫn tiếp tục sau một năm điều trị, phẫu thuật có thể được hướng đến để loại bỏ các gai xương.

Phòng ngừa

Không có cách nào nhất định để ngăn ngừa gai cột sống. Nhưng bạn có thể giảm cơ hội phát triển chúng bằng cách tuân theo một lối sống lành mạnh:

• Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, bổ dưỡng.

• Duy trì trọng lượng hợp lý để giảm căng thẳng thêm cho xương và khớp.

• Giữ tư thế và trạng thái tốt (ví dụ đặt vị trí thích hợp trên bàn làm việc).

• Ngăn ngừa chấn thương khớp bằng cách kéo giãn và sử dụng các kỹ thuật tập thể dục an toàn.

• Mang giày vừa vặn, hỗ trợ tốt cho khớp.