LƯỠI BẢN ĐỒ

Tổng quan

Lưỡi bản đồ là một tình trạng viêm nhưng vô hại, ảnh hưởng đến bề mặt lưỡi của bạn. Lưỡi thường được bao phủ bởi những mụn nhỏ màu trắng hồng (nhú), thực chất là những nốt nhô ra ngắn, mảnh, giống như tóc. Với tình trạng lưỡi bản đồ, các mảng trên bề mặt lưỡi bị thiếu nhú và xuất hiện như những "hòn đảo" nhẵn, màu đỏ, thường có đường viền hơi gồ lên.

Những mảng (tổn thương) này làm cho lưỡi có hình dạng như bản đồ địa lý. Các tổn thương thường lành ở một khu vực và lan rộng sang một phần khác trên lưỡi của bạn. Lưỡi bản đồ hay còn gọi là bệnh viêm lưỡi di chuyển lành tính.

Mặc dù lưỡi bản đồ có thể trông đáng báo động, nhưng nó không gây ra vấn đề sức khỏe và không liên quan đến nhiễm trùng hoặc ung thư. Lưỡi bản đồ đôi khi có thể gây khó chịu ở lưỡi và tăng độ nhạy cảm với một số chất, chẳng hạn như gia vị, muối và thậm chí cả đồ ngọt.

Lưỡi bản đồ

Triệu chứng

Các dấu hiệu và triệu chứng của lưỡi bản đồ có thể bao gồm:

• Các mảng (tổn thương) nhẵn, đỏ, có hình dạng bất thường trên hoặc mặt bên của lưỡi

• Thay đổi thường xuyên về vị trí, kích thước và hình dạng của tổn thương

• Khó chịu, đau hoặc cảm giác nóng bỏng trong một số trường hợp, thường liên quan đến việc ăn thức ăn cay hoặc có tính axit

Nhiều người mắc chứng lưỡi bản đồ không có triệu chứng.

Lưỡi bản đồ có thể tiếp tục diễn ra trong nhiều ngày, nhiều tháng hoặc nhiều năm. Các triệu chứng thường tự thuyên giảm nhưng có thể xuất hiện lại sau đó.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của lưỡi bản đồ là không rõ ràng và không có cách nào để ngăn chặn tình trạng này. Có thể có mối liên hệ giữa lưỡi bản đồ và bệnh vẩy nến và bệnh Lichen Planus. Nhưng cần nghiên cứu thêm để hiểu rõ hơn về các mối tương quan có thể có.

Yếu tố nguy cơ

Các nghiên cứu về các yếu tố có thể liên quan đến việc gia tăng nguy cơ mắc lưỡi bản đồ đã đưa ra nhiều kết quả khác nhau. Các yếu tố có thể liên quan tăng nguy cơ mắc bệnh lý này bao gồm:

• Tiền sử gia đình. Một số người mắc chứng lưỡi bản đồ có tiền sử gia đình mắc chứng rối loạn này, do đó, các yếu tố di truyền có thể làm tăng nguy cơ.

• Nứt lưỡi. Những người có lưỡi bản đồ thường nắc một rối loạn khác gọi là lưỡi nứt, có sự xuất hiện của các rãnh sâu (khe nứt) trên bề mặt của lưỡi.

Lưỡi bản đồ là tình trạng lành tính

Biến chứng

Lưỡi bản đồ là một tình trạng lành tính. Nó không đe dọa đến sức khỏe của bạn, gây ra các biến chứng lâu dài hoặc làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Tuy nhiên, nhiều người lo lắng về tình trạng do:

• Các triệu chứng trên lưỡi có thể xấu hổ, tùy thuộc vào mức độ nhìn thấy của các tổn thương

• Có thể rất khó để những người mắc tình trạng này yên tâm rằng thực tế không có gì nghiêm trọng

Chẩn đoán

Bác sĩ hoặc nha sĩ của bạn thường có thể chẩn đoán lưỡi bản đồ dựa trên việc kiểm tra lưỡi cũng như các dấu hiệu và triệu chứng của bạn.

Trong quá trình kiểm tra, bác sĩ hoặc nha sĩ của bạn có thể:

• Sử dụng một dụng cụ phát sáng để kiểm tra lưỡi và miệng của bạn

• Yêu cầu bạn di chuyển lưỡi của mình ở nhiều vị trí khác nhau

• Nhẹ nhàng chạm (sờ) vào lưỡi của bạn để kiểm tra độ mềm hoặc những thay đổi bất thường trong kết cấu hoặc độ đặc của lưỡi

• Kiểm tra các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt hoặc sưng hạch bạch huyết ở cổ

Điều trị

Lưỡi bản đồ thường không cần điều trị y tế. Mặc dù lưỡi bản đồ đôi khi có thể gây khó chịu cho lưỡi, nhưng nếu không thì đó là một tình trạng vô hại.

Để kiểm soát sự khó chịu hoặc nhạy cảm, bác sĩ có thể đề nghị các loại thuốc như:

• Thuốc giảm đau không kê đơn

• Súc miệng bằng thuốc mê

• Nước súc miệng kháng histamine

• Thuốc mỡ hoặc nước rửa corticosteroid

• Bổ sung vitamin B, trong một số trường hợp

Bởi vì những phương pháp điều trị này chưa được nghiên cứu nghiêm ngặt, lợi ích của chúng là không chắc chắn. Vì tình trạng bệnh thường tự khỏi và có diễn biến không thể đoán trước, bạn có thể không biết liệu các phương pháp điều trị triệu chứng có thực sự hiệu quả hay không.