MỤN BỌC LÀ GÌ VÀ ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO?

Mụn bọc là gì?

Tất cả mụn xuất hiện trên da bắt đầu với một lỗ chân lông bị mắc kẹt. Dầu (bã nhờn) trộn lẫn với các tế bào da chết, làm tắc nghẽn lỗ chân lông của bạn. Sự kết hợp này thường gây ra mụn đầu đen và mụn đầu trắng.

Mụn bọc cũng liên quan đến vi khuẩn gọi là P. acne. Mặc dù việc có loại vi khuẩn này trên da của chúng ta là điều bình thường, nhưng nó có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng khi bị mắc kẹt trong lỗ chân lông của bạn cùng với bã nhờn và tế bào da chết. Kết quả khiến tình trạng nhiễm trùng có thể ăn sâu vào bên dưới da của bạn, khiến các lỗ chân lông bị ảnh hưởng trở nên đỏ và sưng lên.

Vì nó gây ra các vấn đề sâu bên trong da nên mụn bọc được coi là một dạng mụn nghiêm trọng hơn. Không giống như các loại mụn khác, chẳng hạn như mụn đầu đen, các nốt mụn bọc không thể được loại bỏ chỉ bằng các sản phẩm không kê đơn (OTC).

Cách nhận biết mụn bọc

Một nốt mụn trông giống như một vết sưng nhỏ dưới da của bạn. Nó có thể có màu giống da, nhưng nó cũng có thể chuyển sang màu đỏ khi vùng xung quanh bị viêm nhiều hơn. Nó không có “đầu” như một loại mụn ít nghiêm trọng hơn. Mụn bọc cũng sẽ gây đau khi chạm vào.

Mụn bọc có giống mụn nang không?

Mụn bọc và mụn nang là hai dạng mụn nghiêm trọng nhất. Đôi khi chúng bị nhầm lẫn với nhau vì cả hai đều hình thành sâu bên dưới bề mặt da:

• Nhìn bề ngoài, mụn nang có thể trông giống như nhọt lớn, màu đỏ. Mụn nang, giống như mụn bọc, nằm sâu bên dưới bề mặt da. Nhưng vì chúng chứa đầy mủ nên nang sẽ mềm hơn mụn bọc. Mụn được xác định là mụn nang vỡ ra và thường dẫn đến nhiễm trùng. Mụn nang phát triển khi mụn đầu đen và hoặc mụn đầu trắng “tràn” ra các vùng da xung quanh. Khi cơ thể đối phó với tình trạng này, có thể xuất hiện một cuộc tấn công và hệ thống miễn dịch tại chỗ phản ứng bằng cách tạo ra mủ.

• Ngược lại, mụn bọc vẫn còn nguyên nhân, nằm sâu dưới da. Mụn bọc cũng có thể có màu giống với màu da. Các nốt mụn bọc có thể tồn tại trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng, và sau cùng sẽ cứng lại thành các u nang sâu.

Những lựa chọn điều trị mụn bọc có sẵn?

Các sản phẩm trị mụn OTC thường không có tác dụng đối với mụn bọc. Các sản phẩm OTC có sẵn, chẳng hạn như axit salicylic và benzoyl peroxide, chỉ giúp loại bỏ bã nhờn dư thừa và tế bào da chết trên bề mặt da. Điều này có thể giúp làm thông thoáng lỗ chân lông bị tắc trên bề mặt da, nhưng nó sẽ có tác dụng rất ít đối với các nốt sần (mụn bọc) nằm sâu bên dưới da.

Nói chuyện với bác sĩ da liễu và chuyên gia chăm sóc về tất cả các lựa chọn điều trị của bạn. Họ có thể đề xuất một hoặc nhiều điều sau đây.

Thuốc trị mụn tại chỗ

Thuốc theo toa, chứ không phải OTC, được bôi trực tiếp lên nốt mụn. Đây là những bước đầu tiên ưu tiên đối với mụn bọc, đặc biệt nếu bạn đang cố gắng điều trị những trường hợp chỉ có một hoặc hai mụn bọc tại một thời điểm.

Chuyên gia chăm sóc có thể kê toa:

• kháng sinh để giúp tiêu diệt vi khuẩn bị mắc kẹt trong lỗ chân lông của bạn

• benzoyl peroxide tác động mạn, kê đơn, đậm đặc hơn nhiều so với các loại ở hiệu thuốc

• axit salicylic tác động mạnh theo toa để làm khô tế bào da chết và dầu bị mắc kẹt trong mụn bọc

• retinoids, là dẫn xuất vitamin A mạnh mẽ giúp làm thông thoáng các nang lông bị mắc kẹt

Kháng sinh đường uống

Các trường hợp nổi mụn lan rộng có thể chỉ ra vấn đề có quá nhiều vi khuẩn P. acne trên da của chúng ta. Bạn có thể nhận thấy rằng các nốt mụn tiếp tục quay trở lại sau khi điều trị hoặc các nốt có thể lan rộng khắp cơ thể.

Trong những trường hợp như vậy, bác sĩ da liễu có thể đề nghị dùng thuốc kháng sinh đường uống để giúp loại bỏ vi khuẩn dư thừa. Điều này được thực hiện để vi khuẩn không bị mắc kẹt dưới lỗ chân lông và dẫn đến xuất hiện mụn. Thuốc kháng sinh cũng có thể làm giảm tình trạng viêm đau liên quan đến loại mụn này.

Các thuốc khác

Vấn đề với thuốc kháng sinh đường uống là bạn chỉ nên dùng chúng trong một thời gian ngắn — thường là từ 7 đến 10 ngày mỗi lần để cơ thể bạn không kháng lại vi khuẩn — nhưng có thể tiếp tục trong vài tháng nếu cần.

Với luận điểm này, bác sĩ da liễu có thể đề xuất các loại thuốc khác có thể được sử dụng lâu dài. Đối với phụ nữ, thuốc tránh thai có thể giúp kiểm soát sự dao động nội tiết tố đôi khi là nguyên nhân gây ra mụn.

Một lựa chọn khác là isotretinoin (thường được biết đến với tên thương hiệu Accutane, mặc dù thương hiệu đó không còn trên thị trường). Nó cũng được làm từ vitamin A, nhưng tác động mạnh hơn nhiều so với retinoids. Đây là một loại thuốc dùng hàng ngày có thể được sử dụng để điều trị tất cả các loại mụn, bao gồm cả nốt sần mụn bọc. Tuy nhiên, có thể mất vài tháng để thuốc phát huy hết tác dụng.

Nếu bạn đang mang thai hoặc dự định có thai, bác sĩ da liễu có thể khuyên dùng benzoyl peroxide theo toa — isotretinoin (Accutane) và một số loại kháng sinh không thể dùng trong thời gian này.

Các thủ thuật tại trung tâm y tế

Một số thủ thuật cũng có thể có lợi khi kết hợp với thuốc theo toa.

Các quy trình này có thể giúp giảm vi khuẩn và viêm cũng như giúp ngăn ngừa sẹo:

• dẫn lưu mụn

• lột da hóa học

• liệu pháp điều trị bằng laser

• liệu pháp ánh sáng xanh

• tiêm thuốc

Sẹo có phát triển tại vị trí mụn bọc không?

Mụn bọc có thể để lại sẹo vì hai lý do. Đầu tiên, việc không điều trị có thể dẫn đến tình trạng viêm nặng hơn, có thể làm hỏng các tế bào da xung quanh. Một khi bạn tìm cách điều trị, vùng da bị viêm có thể biến thành vết thâm.

Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, các đốm đen có thể mất vài tháng (thậm chí nhiều năm) để biến mất. Chúng thậm chí có thể biến thành sẹo vĩnh viễn. Sẹo nặng hơn có thể phát triển nếu bạn cố gắng nặn mụn bọc. Bạn cũng có thể bị đóng vảy và khiến lỗ chân lông to ra.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa sẹo do mụn bọc là giải quyết sự hấp dẫn của việc nặn mụn. Nếu đã để lại sẹo mụn sau khi điều trị, hãy cân nhắc việc kê đơn thuốc hydroquinone để giảm viêm và giảm thâm cho da. Hydroquinone chỉ được bán theo đơn của bác sĩ. Trước đây nó đã có sẵn OTC, nhưng đã được thay đổi vào năm 2021 sau phán quyết của FDA

Những điều nên và không nên khi chăm sóc da

Cũng như các dạng mụn khác, việc ngăn ngừa mụn bắt đầu bằng việc có một quy trình chăm sóc da tốt. Tối thiểu, hãy chắc chắn rằng bạn đang làm điều này.

• Rửa mặt 2 lần một ngày. Nếu bạn tập thể dục vào giữa ngày, bạn có thể rửa mặt nhanh bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ để ngăn ngừa vi khuẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông.

• Loại bỏ lớp trang điểm (tẩy trang) vào ban đêm. Điều này sẽ làm giảm lượng dầu và vi khuẩn tích tụ trên da của bạn.

• Thoa kem dưỡng ẩm nhẹ sau khi làm sạch da mặt.

• Sử dụng mặt nạ đất sét 2 lần một tuần để loại bỏ dầu, tế bào da chết và vi khuẩn khỏi lỗ chân lông của bạn.

• Hãy chắc chắn sử dụng một loại kem chống nắng SPF 30 mỗi ngày. Nếu bạn dùng Accutane hoặc dùng retinol, điều này đặc biệt quan trọng để ngăn ngừa cháy nắng.

• Tránh chạm vào mặt để không truyền vi khuẩn lên da.

• Luôn rửa tay trước khi thoa mỹ phẩm.

Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu

Mụn có thể khó loại bỏ, nhưng chắc chắn không phải là không thể. Thói quen chăm sóc da tốt cùng với việc bỏ qua sự hấp dẫn của việc nặn mụn là một sự khởi đầu tốt. Bác sĩ da liễu của bạn có thể đưa ra lời khuyên thêm cho tình trạng mụn bọc và cách điều trị chúng.

Ngoài ra, bác sĩ da liễu cũng là một chuyên gia uy tín để giải quyết các vết sẹo mụn trứng cá. Nếu các sản phẩm OTC không thực hiện được, họ có thể đề xuất các quy trình khác, chẳng hạn như phương pháp điều trị mài da chuyên nghiệp (dermabrasion) hoặc liệu pháp laser.

Điều đặc biệt quan trọng là gặp bác sĩ da liễu nếu bạn bị mụn tái phát. Bạn có thể cần thêm các biện pháp điều trị phòng ngừa để giúp các nốt sần (mụn bọc) không quay trở lại.