SÂU RĂNG Ở TRẺ

Những điểm chính

• Sâu răng có thể gây đau hoặc nhiễm trùng. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển.

• Các dấu hiệu sâu răng bao gồm các mảng trắng hoặc đốm nâu trên răng, xuất hiện lỗ trên răng hoặc răng bị gãy.

• Trẻ bị sâu răng cần đến gặp nha sĩ.

• Ngăn ngừa sâu răng bằng cách vệ sinh cẩn thận, chế độ ăn uống lành mạnh và khám răng định kỳ.

Sâu răng là gì?

Sâu răng là bệnh liên quan đến chế độ ăn uống gây tổn hại cho răng.

Sâu răng xảy ra khi vi trùng trong miệng tạo ra một lớp dính gọi là mảng bám trên bề mặt răng. Những vi trùng này ăn đường trong thực phẩm và đồ uống đồng thời tạo ra một loại axit làm hỏng bề mặt răng. Theo thời gian, axit này ăn mòn bề mặt răng, tạo ra các lỗ hoặc 'sâu răng'.

Sâu răng có thể gây đau và nhiễm trùng. Nó thậm chí có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em. Sâu răng nghiêm trọng ở răng sữa có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với khả năng bổ sung dinh dưỡng và sự phát triển ngôn ngữ, hàm và răng của con trẻ.

Sâu răng càng lâu không được điều trị, con bạn sẽ càng gặp phải:

• đau và khó chịu

• nguy cơ sâu răng cao hơn ở răng trẻ và răng trưởng thành

• điều trị phức tạp và tốn kém hơn

• lo lắng khi họ đến gặp nha sĩ

• mất thời gian nghỉ ở nhà thay vì đến trường.

Dấu hiệu sâu răng

Sâu răng sớm có thể khó phát hiện. Dấu hiệu đầu tiên của bệnh sâu răng là khi răng xuất hiện một dải màu trắng xỉn dọc theo đường viền nướu (khu vực ở chân răng, gần nướu). Bạn cũng có thể thấy những đốm nâu trên răng và nướu có thể đỏ và sưng lên.

Với sâu răng nặng hơn, bạn có thể nhận thấy các lỗ đen trên răng hoặc răng bị gãy. Nếu sâu răng dẫn đến nhiễm trùng, bạn có thể nhận thấy cục u, mụn nhọt trên nướu hoặc sưng quanh nướu và mặt.

Phòng ngừa sâu răng: các bước chính

Có 3 bước chính mà con bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa sâu răng:

• Làm sạch răng và nướu mỗi ngày.

• Có một chế độ ăn uống lành mạnh, ít đường và xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh.

• Kiểm tra răng miệng thường xuyên với nha sĩ.

Thực phẩm và đồ uống lành mạnh để ngăn ngừa sâu răng

Làm sạch răng không đảm bảo sẽ chắc chắn phòng chống sâu răng. Thức ăn và đồ uống cũng ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của con bạn và sự phát triển của sâu răng.

Bé dưới 6 tháng

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chỉ cần sữa mẹ hoặc sữa công thức cho đến khi bạn cho trẻ ăn dặm vào khoảng 6 tháng. Nếu em bé của bạn thích núm vú giả, đừng nhúng nó vào thức ăn, đường hoặc chất lỏng như mật ong.

Bé trên 6 tháng

Khi em bé bú sữa mẹ hoặc bú sữa công thức trên 6 tháng tuổi, em cũng có thể uống một lượng nhỏ nước. Tránh cho bé uống sữa ngọt, nước ép trái cây hoặc nước lên men. Nếu em bé của bạn thích núm vú giả, đừng nhúng nó vào thức ăn hoặc chất lỏng như mật ong và đường.

Trẻ lớn hơn, trẻ em và thanh thiếu niên

Trẻ em cần nhiều loại thực phẩm lành mạnh và đồ ăn nhẹ. Thực phẩm và đồ uống ít đường là tốt nhất. Tránh cho trẻ ăn bánh quy hoặc bánh ngọt. Nếu con bạn ăn đồ ngọt, uống một cốc nước hoặc ăn thức ăn có lợi cho răng sau đó có thể làm giảm lượng axit trên răng của con trẻ.

Thực phẩm thân thiện với răng chứa ít đường, giúp trẻ nhai và tiết nước bọt. Phô mai và các loại rau xắt nhỏ như cà rốt và cần tây là những thực phẩm tốt cho răng.

Thói quen ăn uống lành mạnh để ngăn ngừa sâu răng

Thói quen ăn uống lành mạnh cũng có thể ngăn ngừa sâu răng. Điều này có nghĩa là phải cẩn thận về thời gian và cách thức con bạn ăn.

Ví dụ, thức ăn và đồ uống ở trong miệng con trẻ càng lâu thì axit càng có nhiều cơ hội phát triển và làm hỏng men răng. Vì vậy, nhai thức ăn và nhấm nháp đồ uống trong thời gian dài có nhiều khả năng gây sâu răng.

Bạn có thể ngăn con bạn ăn hoặc uống trong thời gian dài bằng cách:

• có bữa ăn nhẹ và ăn chính đều đặn, thay vì để con bạn ăn “cả ngày” - hãy cố gắng để khoảng 1 tiếng rưỡi đến 2 giờ giữa các bữa ăn chính và bữa phụ, bao gồm cả đồ uống nước ngọt

• đảm bảo rằng con bạn chỉ ăn và uống ở một nơi – ví dụ như trên bàn ăn

• cất thức ăn khi đã hết thời gian  ăn nhẹ hoặc ăn chính

• khuyến khích con bạn uống nước máy nếu chúng khát, thay vì nước trái cây, nước ngọt hoặc nước ngọt.

Khám răng định kỳ để ngăn ngừa sâu răng

Khám răng thường xuyên có thể giúp con bạn tránh sâu răng. Nha sĩ sẽ cho bạn biết tần suất mà con trẻ cần được kiểm tra. Các nha sĩ thường khuyên kiểm tra mỗi 6 - 12 tháng một lần.

Nếu bạn nghĩ rằng con mình bị sâu răng, điều quan trọng là phải đến gặp nha sĩ để ngăn ngừa tình trạng sâu răng hoặc nhiễm trùng trở nên tồi tệ hơn.

Nếu con bạn có các dấu hiệu không khỏe nói chung, chẳng hạn như sốt hoặc sưng mặt và bạn nghĩ rằng những dấu hiệu này có thể là do các vấn đề về răng miệng, hãy đến gặp nha sĩ, bác sĩ đa khoa hoặc đến khoa cấp cứu của bệnh viện ngay lập tức.

Các cách khác để tránh sâu răng

Là một tấm gương

Bạn có thể nêu gương tốt về sức khỏe răng miệng cho con mình bằng cách:

• đánh răng hai lần một ngày

• sử dụng chỉ nha khoa có sáp hoặc bàn chải kẽ răng để làm sạch kẽ răng mỗi ngày một lần

• hạn chế lượng đường trong chế độ ăn

• tích cực về việc đi khám răng.

Bú bình và bú mẹ

Bạn không nên cho bé nằm trên giường với bình sữa mẹ hoặc sữa công thức. Đưa trẻ vào giấc ngủ bằng bình sữa có thể dẫn đến sâu răng. Điều này là do có ít nước bọt hơn trong miệng của bé để bảo vệ răng trong khi ngủ. Với ít nước bọt hơn, đường sữa trong sữa có thể tích tụ trên răng và ăn mòn men răng.

Thuốc hít hen suyễn

Đây là một phần quan trọng trong kế hoạch quản lý bệnh hen suyễn, nhưng bột trong một số dạng ống hít có tính axit và có thể làm hỏng men răng. Điều này có thể dẫn đến sâu răng theo thời gian nếu nó không được cân bằng với việc vệ sinh răng miệng tốt.

Để tránh sâu răng, hãy súc miệng cho con bạn bằng nước ngay sau mỗi lần sử dụng ống hít. Đảm bảo rằng răng của con bạn được làm sạch hai lần một ngày bằng kem đánh răng. Nhưng đừng đánh răng ngay sau khi sử dụng ống hít, bạn cần đợi 30-60 phút trước khi tiến hành đánh răng.

Các loại thuốc

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của con bạn do hàm lượng đường của chúng. Kiểm tra nhãn thuốc xem có đường không, đặc biệt nếu con bạn sẽ dùng thuốc trong thời gian dài. Luôn yêu cầu sử dụng thuốc không đường từ dược sĩ của bạn.

Một số loại thuốc có thể làm giảm tiết nước bọt, có thể dẫn đến sâu răng và các vấn đề sức khỏe răng miệng khác. Trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ về tác dụng phụ của thuốc đối với nước bọt và sức khỏe răng miệng. Trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên có thể thử nhai kẹo cao su không đường nếu đang sử dụng các loại thuốc này. Nó kích thích dòng nước bọt và giúp bảo vệ răng khỏi bị sâu.

Bạn cũng có thể khuyến khích con trẻ súc miệng bằng nước ngay sau khi uống thuốc và đánh răng bằng kem đánh răng có fluoride 30-60 phút sau đó.

Đồ uống thể thao

Tính axit và đường trong nước uống thể thao có thể gây sâu răng và làm hỏng răng của con bạn, đặc biệt nếu con bạn uống chúng thường xuyên. Điều này có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho răng và cần phải điều trị nha khoa thêm.

Tốt nhất là con bạn nên tránh đồ uống thể thao và thay vào đó hãy uống nhiều nước. Khi con bạn uống nước thể thao, tốt nhất là cho con bạn súc miệng bằng nước ngay và đánh răng bằng kem đánh răng có fluoride 30-60 phút sau đó.

Thực phẩm và đồ uống không phải là thứ duy nhất có thể ăn mòn men răng. Nôn mửa hoặc trào ngược dạ dày cũng có thể có tác dụng xấu. Nếu con bạn bị nôn, trẻ có thể bảo vệ răng bằng cách súc miệng ngay bằng nước và đánh răng sau 30-60 phút.