TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI TỰ PHÁT

Tràn khí màng phổi tự phát là gì?

Tràn khí màng phổi tự phát là tình trạng phổi bị xẹp đột ngột mà không rõ nguyên nhân, chẳng hạn như đang chấn thương ở ngực hoặc một bệnh phổi hiện có. Phổi xẹp là do không khí tập trung ở không gian xung quanh phổi. Sự tích tụ không khí này gây áp lực lên phổi, vì vậy nó không thể nở ra nhiều như bình thường khi bạn hít thở. Trong hầu hết các trường hợp tràn khí màng phổi tự phát, một vùng nhỏ trong phổi chứa đầy không khí, được gọi là bóng khí, bị vỡ ra, khiến không khí bị rò rỉ vào không gian xung quanh phổi.

Tràn khí màng phổi tự phát có thể xảy ra trong một khu vực nhỏ hoặc lớn. Tràn khí màng phổi tự phát nhỏ có thể tự khỏi mà không cần điều trị, trong khi tràn khí màng phổi lớn hơn có thể cần can thiệp phẫu thuật.

Trong hầu hết các trường hợp tràn khí màng phổi tự phát, không rõ nguyên nhân. Nam giới ở độ tuổi thanh thiếu niên cao và gầy thường có nguy cơ mắc bệnh cao nhất, nhưng nữ giới cũng có thể mắc tình trạng này. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm rối loạn mô liên kết, hút thuốc và các hoạt động như lặn biển, các hoạt động trên cao và bay.

Các dấu hiệu và triệu chứng

Tràn khí màng phổi tự phát thường biểu hiện mà không có triệu chứng nghiêm trọng.

Bệnh nhân bị xẹp phổi có thể bị đột ngột xuất hiện các triệu chứng sau:

• Đau ngực dữ dội, trầm trọng hơn khi hít thở sâu hoặc ho

• Khó thở

Tràn khí màng phổi lớn hơn sẽ gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm:

• Tức ngực

• Dễ mệt mỏi

• Nhịp tim nhanh

• Da hơi xanh do thiếu oxy

• Phùng mũi

• Co rút thành ngực

Chẩn đoán tràn khí màng phổi tự phát

Nếu con bạn đột ngột khó thở hoặc đau ngực dữ dội khi thở, hãy đến Khoa Cấp cứu để được đánh giá hoặc gọi xe cứu thương ngay lập tức. Để chẩn đoán chính xác, đội ngũ y tế sẽ đánh giá các triệu chứng của con bạn và thực hiện một bài kiểm tra sức khỏe, bao gồm các nội dung sau:

• Tiền sử: Bác sĩ của bạn sẽ có được bệnh sử đầy đủ của con bạn, ngoài việc đánh giá các triệu chứng mà trẻ đang gặp phải. Bạn có thể được hỏi những câu hỏi về thời điểm các triệu chứng bắt đầu, mức độ nghiêm trọng của cơn đau hoặc khó thở, và khoảng thời gian bạn chờ trước khi đến Khoa Cấp cứu.

• Khám sức khỏe: Sử dụng ống nghe, bác sĩ của con bạn sẽ lắng nghe âm thanh hơi thở ở vùng bị ảnh hưởng.

• Chụp X-quang ngực: Xét nghiệm X quang này sẽ cho thấy tràn khí màng phổi nếu có.

Điều trị tràn khí màng phổi tự phát

Điều trị tràn khí màng phổi tự phát phụ thuộc vào thời gian, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và kích thước của tràn khí màng phổi.

Đây là hình ảnh chụp X-quang phổi của một bệnh nhân bị xẹp phổi. Hình ảnh cho thấy một tràn khí màng phổi bên phải lớn, gây ra bởi sự tích tụ không khí trong không gian xung quanh phổi.

Những bệnh nhân bị tràn khí màng phổi sẽ được chụp X-quang phổi để xác định phương pháp điều trị. Nếu hình ảnh chỉ cho thấy một tràn khí màng phổi nhỏ, bệnh nhân có thể chỉ cần bổ sung oxy và theo dõi tại bệnh viện trong một thời gian ngắn.

Những bệnh nhân bị tràn khí màng phổi lớn có các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể được yêu cầu đặt một ống ngực (chèn vào giữa các xương sườn) để giải phóng áp lực lên phổi. Trong hầu hết các trường hợp, việc đặt ống ngực cho phép phổi tái giãn hoàn toàn và nhanh chóng.

Ống ngực có thể được giữ nguyên trong vài ngày. Trong thời gian đó, con bạn phải ở lại bệnh viện để tiếp tục đánh giá. Con bạn sẽ được chụp X-quang ngực để theo dõi tình trạng tràn khí màng phổi và xác định xem tình trạng đang cải thiện hay xấu đi.

Một số bệnh nhân bị tràn khí màng phổi cũng có thể nhận được oxy bổ sung, điều này có thể cải thiện các triệu chứng và có thể giúp không khí xung quanh phổi được tái hấp thu nhanh hơn.

Những bệnh nhân bị rò khí dai dẳng từ ống ngực trong hơn năm ngày hoặc những người bị tràn khí màng phổi tự phát tái phát có thể là đối tượng cần phẫu thuật. 

Theo dõi và chăm sóc

Nếu con bạn phải phẫu thuật hoặc được điều trị nội trú bằng ống lồng ngực hoặc liệu pháp oxy để điều trị tràn khí màng phổi tự phát, bạn sẽ phải hẹn gặp bác sĩ phẫu thuật để theo dõi từ ba đến bốn tuần sau khi xuất viện.

Khi nào thì gọi bác sĩ

Sau khi con bạn đã được điều trị khỏi chứng tràn khí màng phổi tự phát, điều quan trọng là bạn phải theo dõi cẩn thận sức khỏe của trẻ. Gọi cho bác sĩ nếu con bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Sốt hơn 101 độ F

• Dấu hiệu nhiễm trùng vết mổ, bao gồm: đỏ, chảy dịch vàng hoặc xanh, đau, ấm hoặc có mùi hôi

• Bất kỳ mối lo ngại nào khác

Nếu con bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào sau đây, phải đưa con bạn đến Khoa Cấp cứu càng nhanh càng tốt để được điều trị thích hợp:

• Đau ngực đột ngột

• Khó thở hoặc thở gấp