CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG ẢNH HƯỞNG ĐẾN RỤNG TÓC NHƯ THẾ NÀO?

Rụng tóc là một tình trạng phổ biến được gọi là alopecia trong lĩnh vực y tế.

Nó có nhiều nguyên nhân đã biết, bao gồm:

• di truyền 

• rối loạn nội tiết tố

• suy giáp

• tăng áp lực lên tóc

• tổn thương

• nhiễm trùng

• hóa trị

Rụng tóc cũng có thể do các yếu tố liên quan đến chế độ ăn uống, chẳng hạn như thiếu hụt chất dinh dưỡng và sử dụng các chất bổ sung.

Bài viết này giải thích chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến rụng tóc như thế nào.

Thiếu vi chất dinh dưỡng

Tóc được tạo thành từ hai cấu trúc chính — thân tóc, là thứ bạn nhìn thấy và nang tóc, ẩn bên dưới da. Tóc mọc ra từ nang tóc.

Tóc thường mọc với tốc độ 0,35 mm mỗi ngày. Da đầu rụng khoảng 100 sợi tóc mỗi ngày, con số này có thể tăng lên khi chúng ta thực hiện các phương pháp chăm sóc tóc như gội và chải.

Các nang lông rất hoạt động và nhạy cảm. Trên thực tế, các tế bào nang tóc là một trong những tế bào phân chia nhanh nhất trong cơ thể bạn, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi sự thiếu hụt chất dinh dưỡng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của tóc.

Sắt

Thiếu sắt là tình trạng thiếu chất dinh dưỡng phổ biến nhất trên thế giới và có thể gây rụng tóc.

Tình trạng này có liên quan đến một loại rụng tóc được gọi là telogen effluvium (TE), một loại rụng tóc đặc trưng bởi sự gián đoạn trong chu kỳ mọc tóc bình thường. Điều này dẫn đến rụng tóc nhiều.

Các nhà nghiên cứu vẫn đang nghiên cứu xem thiếu sắt gây rụng tóc như thế nào, nhưng nó dường như làm gián đoạn sự phát triển của tóc bằng cách chuyển hướng dự trữ sắt trong nang tóc sang các vùng khác của cơ thể.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị rụng tóc có xu hướng có lượng sắt trong máu và tóc thấp hơn so với những người không bị rụng tóc.

Vitamin D

Vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của tóc và sức khỏe của các nang tóc của chúng ta.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng mức vitamin D thấp hơn ở những người mắc chứng rụng tóc, bao gồm rụng tóc kiểu nữ và một bệnh về da tự miễn có tên là rụng tóc từng vùng.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung vitamin D giúp thúc đẩy quá trình mọc lại tóc ở một số người bị rụng tóc do thiếu vitamin D.

Một nghiên cứu năm 2020 bao gồm 109 người cho thấy những người bị rụng tóc có lượng vitamin D trong máu thấp hơn đáng kể so với những người không bị rụng tóc. Trên thực tế, gần 80% những người bị rụng tóc có lượng vitamin D thấp.

Thiếu sắt cũng phổ biến ở những người bị rụng tóc.

Những phát hiện này khiến các nhà nghiên cứu khuyến nghị rằng tất cả những người bị rụng tóc lan tỏa nên được kiểm tra mức độ vitamin D và sắt thấp.

Kẽm

Kẽm là một khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong chức năng miễn dịch, tổng hợp protein, phân chia tế bào, v.v.

Nó cần thiết cho chức năng của nang tóc và giúp bảo vệ chống sự co lại của nang tóc và giúp phát triển nhanh hơn. Nó cũng giúp thúc đẩy quá trình phục hồi nang tóc.

Thiếu kẽm có thể gây rụng tóc và các nghiên cứu cho thấy những người mắc một số bệnh rụng tóc có xu hướng có lượng kẽm thấp hơn so với những người không bị rụng tóc. Những tình trạng đó bao gồm:

• rụng tóc từng vùng

• rụng tóc kiểu nam

• rụng tóc kiểu nữ

• telogen effluvium (TE)

Các chất dinh dưỡng khác có thể ảnh hưởng đến rụng tóc

Ngoài các vitamin và khoáng chất được liệt kê ở trên, nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng sau có liên quan đến rụng tóc:

• đồng

• biotin

• vitamin B12

• folate

• riboflavin

Hãy nhớ rằng một số yếu tố có thể gây rụng tóc, bao gồm thiếu hụt một hoặc nhiều chất dinh dưỡng.

Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị rụng tóc do thiếu chất dinh dưỡng, hãy nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Họ có thể đề nghị bạn làm xét nghiệm máu để đánh giá mức độ vi chất dinh dưỡng của cơ thể và loại trừ sự thiếu hụt.

TÓM TẮT

Sự thiếu hụt một hoặc nhiều vi chất dinh dưỡng có thể dẫn đến rụng tóc. Nếu bạn đang bị rụng tóc, bạn có thể muốn kiểm tra tình trạng thiếu sắt, vitamin D, kẽm, vitamin B và đồng trong cơ thể.

Hạn chế calo và protein

Các tế bào tạo nên bầu tóc, là một phần của nang tóc tạo ra tóc, có tốc độ luân chuyển cao, nghĩa là các tế bào mới phát triển và thay thế các tế bào cũ với tốc độ nhanh chóng.

Vì lý do này, tóc rất nhạy cảm với sự thiếu hụt protein và calo, cả hai thứ mà các nang tóc của bạn cần được cung cấp liên tục để phát triển và hoạt động bình thường.

Hạn chế calo ảnh hưởng đến việc cung cấp năng lượng cho nang tóc, có thể dẫn đến rụng tóc.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn rất ít calo có thể dẫn đến rụng tóc ở một số người.

Hạn chế protein có thể xảy ra trong một số chế độ ăn rất ít calo và dẫn đến tóc mỏng và rụng.

Tóc của chúng ta cần bổ sung đủ lượng axit amin, thành phần cấu tạo của protein, để phát triển bình thường, vì vậy chế độ ăn không đủ protein có thể dẫn đến sự phát triển bất thường của tóc, chẳng hạn như rụng tóc, tóc mỏng, dễ gãy.

Bổ sung lượng calo rất thấp và protein hạn chế cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe theo nhiều cách khác.

Đó là lý do tại sao việc cung cấp đủ calo cho cơ thể và bao gồm các loại thực phẩm giàu protein trong chế độ ăn uống của bạn là điều cần thiết để đảm bảo cơ thể bạn nhận được các chất dinh dưỡng cần thiết.

TÓM TẮT

Không bổ sung đủ calo và protein, chẳng hạn như trong chế độ ăn rất ít calo, có thể dẫn đến rụng tóc.

Giảm cân

Khi mọi người giảm một lượng cân nặng đáng kể, họ có thể bị rụng tóc.

Tuy nhiên, mọi người có xu hướng gặp phải điều này trong những tình huống khắc nghiệt, chẳng hạn như sau khi phẫu thuật giảm béo hoặc sau khi thực hiện một chế độ ăn kiêng khắc nghiệt không cung cấp đủ calo và chất dinh dưỡng.

Bạn có thể nghĩ rằng thiếu chất dinh dưỡng có thể gây rụng tóc sau phẫu thuật giảm cân, và điều này là đúng. Tuy nhiên, thật thú vị, ở một số người, nguyên nhân thực sự có thể là do căng thẳng của cuộc phẫu thuật và tình trạng sụt cân nhanh chóng sau đó.

Nghiên cứu cho thấy rằng tình trạng rụng tóc cấp tính xảy ra trong vòng 3 tháng sau khi phẫu thuật giảm béo có liên quan đến chính cuộc phẫu thuật đó.

Tuy nhiên, rụng tóc xảy ra 6 tháng sau phẫu thuật và lâu hơn nữa có thể do thiếu hụt chất dinh dưỡng mắc phải do chứng kém hấp thu liên quan đến phẫu thuật.

Đó là lý do tại sao điều quan trọng đối với những người đã trải qua phẫu thuật béo phì là bổ sung vi chất dinh dưỡng. Những chất này giúp ngăn ngừa rụng tóc liên quan đến phẫu thuật, cũng như các biến chứng nghiêm trọng khác.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc giảm cân nhanh chóng thường gặp ở những người theo chế độ ăn kiêng hạn chế, rất ít calo cũng có thể dẫn đến rụng tóc.

TÓM TẮT

Nếu bạn giảm cân rất nhanh, kể cả do ăn kiêng quá mức hoặc sau khi phẫu thuật giảm béo, bạn cũng có thể bị rụng tóc.

Sử dụng các chất bổ sung

Tiêu thụ một số chất dinh dưỡng ở dạng bổ sung có thể giúp tóc khỏe mạnh và phát triển với tốc độ tối ưu. Tuy nhiên, dùng các loại chất bổ sung khác có thể có tác dụng ngược lại. Trên thực tế, một số chất bổ sung có liên quan đến rụng tóc.

Nếu bạn không bị thiếu chất dinh dưỡng, thì việc dùng liều cao một số chất bổ sung dinh dưỡng có thể gây hại cho tóc của bạn. Những chất bổ sung này bao gồm:

• selen

• vitamin E

• vitamin A

Ví dụ, tiêu thụ quá nhiều vitamin A bằng cách bổ sung vitamin A có thể làm gan của bạn bị quá tải, nơi thường dự trữ lượng vitamin A dư thừa. Khi gan có quá nhiều vitamin A để xử lý, lượng vitamin A dư thừa sẽ được đưa vào lưu thông, dẫn đến nồng độ cao trong máu.

Vì việc duy trì nồng độ vitamin A trong máu tối ưu là điều cần thiết cho chức năng của nang tóc, nên lượng chất dinh dưỡng này trong cơ thể quá nhiều có thể gây rụng tóc. 

Hấp thụ quá nhiều chất dinh dưỡng từ thực phẩm cũng có thể dẫn đến rụng tóc.

Một báo cáo trường hợp cho thấy một phụ nữ tiêu thụ 10–15 quả hạch thiên đường (paradise nuts), loại hạt rất giàu selen, mỗi ngày trong 20 ngày đã phát triển các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và rụng hết tóc trên đầu. Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe phát hiện ra rằng nồng độ selen trong máu cao gần gấp 5 lần so với mức bình thường. Các bác sĩ cho rằng đây là nguyên nhân khiến chúng ta bị rụng tóc.

Điều đáng lo ngại là nhiều chất bổ sung được cho là giúp tăng trưởng tóc có chứa một lượng lớn chất dinh dưỡng có thể dẫn đến rụng tóc nếu bạn tiêu thụ quá nhiều.

Các chất bổ sung trong chế độ ăn uống khác, bao gồm cả các chất bổ sung thảo dược, cũng có thể dẫn đến rụng tóc, đặc biệt là ở liều lượng cao. Đó là lý do tại sao bạn cần nói chuyện với chuyên gia sức khỏe đáng tin cậy trước khi bắt đầu sử dụng thực phẩm chức năng.

TÓM TẮT

Nếu bạn không bị thiếu vitamin, thì việc dùng liều lượng cao một số chất dinh dưỡng, chẳng hạn như vitamin A, vitamin E và selen, có thể gây rụng tóc.

Các yếu tố khác có thể dẫn đến rụng tóc

Theo nghiên cứu, các yếu tố khác cũng có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ rụng tóc. Bao gồm:

• hút thuốc

• uống rượu

• stress

• thiếu ngủ

Một nghiên cứu năm 2013 bao gồm 92 cặp song sinh nam giống hệt nhau đã phát hiện ra rằng hút thuốc, uống nhiều hơn 4 đơn vị đồ uống có cồn mỗi tuần, tăng tiêu thụ caffein và tăng căng thẳng có liên quan đến rụng tóc.

Thật thú vị, nghiên cứu cho thấy rằng kiêng hoàn toàn rượu và tăng thời gian tập thể dục cũng liên quan đến rụng tóc.

Tương tự như vậy, hút thuốc có liên quan đến tình trạng rụng tóc từng vùng tự miễn dịch.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chất lượng giấc ngủ kém là một yếu tố nguy cơ gây ra chứng rụng tóc từng vùng.

Một nghiên cứu năm 2020 bao gồm 1.825 phụ nữ đã phát hiện ra rằng uống rượu và ngủ không đủ giấc có liên quan đến tình trạng rụng tóc nghiêm trọng hơn ở phụ nữ.

Mặt khác, tránh uống rượu và ngủ đủ giấc có liên quan đến tình trạng rụng tóc ít nghiêm trọng hơn ở phụ nữ.

Nếu bạn muốn hạn chế các yếu tố khác có thể gây rụng tóc, hãy cân nhắc tránh hút thuốc, hạn chế uống rượu, ngủ đủ giấc và kiểm soát mức độ căng thẳng. Kết hợp với chế độ ăn uống bổ dưỡng, những hành động này có thể giúp giữ cho mái tóc của bạn khỏe mạnh và giảm nguy cơ rụng tóc.

TÓM TẮT

Hút thuốc, uống rượu, căng thẳng và thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ rụng tóc.

Điểm mấu chốt

Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến rụng tóc, bao gồm các tình trạng bệnh lý, rối loạn nội tiết tố và nhiễm trùng.

Các yếu tố khác có thể dẫn đến rụng tóc bao gồm thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, không bổ sung đủ calo hoặc protein và dùng liều cao một số chất bổ sung trong chế độ ăn uống.

Nếu bạn đang bị rụng tóc nghiêm trọng, điều quan trọng là phải đến gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng rụng tóc để xây dựng các phương pháp điều trị phù hợp.