CỔ TỬ CUNG

Cổ tử cung là gì?

Bộ phận cổ tử cung bao gồm một cổ mô hình trụ kết nối âm đạo và tử cung. Cấu tạo chủ yếu bởi mô sợi và có vị trí ở phần dưới cùng của tử cung. 

Cổ tử cung có hai phần chính:

• Phần cổ tử cung có thể nhìn thấy từ bên trong âm đạo là ectocervix, tại đây có một lỗ ở trung tâm của ectocervix, được gọi là lỗ thông hơi bên ngoài, mở ra để cho phép đi qua giữa tử cung và âm đạo.

• Kênh nội mạc cổ tử cung, là một đường xuyên qua cổ tử cung từ phía ngoài vào tử cung. 

Cổ tử cung sản xuất hoặc thay đổi độ đặc chất nhầy trong cổ tử cung ở chu kỳ kinh nguyệt để ngăn ngừa hoặc thúc đẩy mang thai, ngoài ra cổ tử cung cũng mở ra một khoảng nhỏ để cho phép kinh nguyệt đi qua.

Trong thời kỳ sinh đẻ, cổ tử cung giãn nở để cho em bé có thể lọt qua. 

Vai trò cổ tử cung

Cổ tử cung có nhiều vai trò trong hoạt động của cơ quan sinh dục, việc đảm bảo sức khỏe rất cần thiết.

Cổ tử cung tạo điều kiện cho việc mang thai cũng như làm sạch âm đạo. Nó tiết chất nhờn trong quá trình mang thai,  ngăn chặn vi khuẩn và nhiễm trùng để thai nhi được an toàn.

Cổ tử cung chỉ mở rộng một khoảng để tiết dịch, máu kinh và tinh trùng đi qua. Việc cổ tử cung chỉ mở rộng khi đến thời sinh nở. 

Khi trong thời kỳ rụng trứng và cơ thể giải phóng trứng để thụ tinh, cổ tử cung sẽ nằm ở vị trí cao trong cơ thể và mềm. Chất nhầy cổ tử cung sẽ mỏng và trơn, giúp đưa tinh trùng vào tử cung. Sự linh động này giúp dẫn tinh trùng đến trứng để thụ tinh. Vào những thời điểm khác trong chu kỳ khi không rụng trứng, cổ tử cung nằm thấp và cứng hơn trong cơ thể.

Tình trạng viêm cổ tử cung thường do nhiễm trùng các loại vi khuẩn, vi-rút lây qua đường tình dục

Các vấn đề sức khỏe liên quan tới cổ tử cung

Một số tình trạng bệnh thời gặp phải ở cổ tử cung mà mọi người cần chú ý bao gồm:

• Ung thư cổ tử cung: Ung thư cổ tử cung có nguồn gốc từ vi rút u nhú ở người (HPV). Việc thực hiện tầm soát bằng có xét nghiệm như Pap thường xuyên có thể ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.

• Cổ tử cung không đủ điều kiện: Cổ tử cung mở sớm hoặc giãn ra trong thời kỳ mang thai có thể gây ra tình trạng đẻ non. 

• Viêm cổ tử cung: Cổ tử cung bị viêm do nhiễm trùng trong đó các loại bệnh thường lây nhiễm qua đường tình dục như Chlamydia, bệnh lậu và mụn rộp là nguyên nhân chính gây viêm cổ tử cung.

• Polyp cổ tử cung: Là các khối u không đau và thường vô hại phát triển trên cổ tử cung nhưng chúng có thể gây chảy máu âm đạo.

• Loạn sản cổ tử cung: Cổ tử cung khi sản xuất ra các tế bào bất thường có thể trở thành ung thư cổ tử cung.

• Bệnh viêm vùng chậu (PID): Khi tình trạng viêm cổ tử cung lây lan vào tử cung và ống dẫn trứng có thể gây nên tình trạng viêm vùng chậu. Bệnh viêm vùng chậu làm tổn thương cơ quan sinh sản của phụ nữ và khó mang thai.

• Nhiễm vi rút u nhú (HPV): Vi rút u nhú ở người là một nhóm vi rút có thể gây ung thư cổ tử cung. Ở một số chủng khác ít nguy hiểm hơn gây ra mụn cóc sinh dục và cổ tử cung.

Làm thế nào để chăm sóc cổ tử cung được khỏe mạnh?

Hạn chế gây tổn thương cổ tử cung

Các tế bào cổ tử cung rất dễ bị tác động và ảnh hưởng bởi sự thay đổi bất thường ở độ tuổi dậy thì, lần mang thai đầu tiên hay sau khi sinh con vài tuần. Chính vì thế, cần chú ý sức khỏe tại những thời điểm này để phòng bệnh ở cổ tử cung.

Tăng cường hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ giúp loại bỏ các vi khuẩn và virus gây hại ra khỏi cơ thể một cách tự nhiên. Do đó, để phòng bệnh cổ tử cung hiệu quả mọi người cần chú ý đảm bảo có một hệ miễn dịch khỏe mạnh thông qua việc ngủ đủ giấc, ăn uống khoa học, lành mạnh và tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại.

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, cơ thể người phụ nữ khi bổ sung đầy đủ acid folic sẽ giảm đáng kể nguy cơ ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, việc bổ sung một số loại thực phẩm có chất chống oxy hóa cũng có khả năng trung hòa ảnh hưởng của những hóa chất độc hại và phòng bệnh ở cổ tử cung hiệu quả.

Giảm căng thẳng, mệt mỏi

Đã có rất nhiều trường hợp phụ nữ có kết quả test Pap bất thường sau khi phải trải qua những biến cố lớn hoặc những căng thẳng trong cuộc sống. Chúng vì vậy, việc cơ thể phản ứng lại với những vấn đề này có thể ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả test Pap bất thường. Vì vậy, suy nghĩ tích cực và thực hiện một số biện pháp thay đổi suy nghĩ cũng như giảm căng thẳng có thể là một biện pháp tốt phòng ngừa các tình trạng bệnh liên quan đến cổ tử cung.

Loại bỏ thói quen hút thuốc lá

Hút thuốc lá có thể dẫn đến sự phát triển của ung thư cổ tử cung ở nữ giới.

Quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn

Đảm bảo biện pháp quan hệ tình dục an toàn, lành mạnh không chỉ giúp tránh mang thai ngoài ý muốn mà còn giúp ngăn ngừa bệnh lý có thể lây qua đường tình dục một cách hiệu quả.

Thăm khám sức khỏe, sàng lọc bệnh phụ khoa thường xuyên

Thăm khám và sàng lọc bệnh phụ khoa là một cách bảo vệ sức khỏe sinh sản ở chị em phụ nữ. Trong đó, xét nghiệm Pap thường xuyên có thể giúp phát hiện những thay đổi bất thường ở cổ tử cung hoặc những thay đổi, bệnh lý phụ khoa có nguy cơ tiến triển thành ung thư.

Ngoài ra, việc tiêm vắc xin phòng bệnh trước khi mang thai cũng là một trong những biện pháp phòng bệnh hiệu quả, ngăn ngừa các vi-rút gây bệnh lây qua đường tình dục.

Ngoài ra, nếu cơ thể có những dấu hiệu cảnh báo bệnh ở cổ tử cung như: Chảy máu không rõ nguyên nhân, đau khi quan hệ tình dục và chảy máu, xuất hiện dịch mủ âm đạo, tăng tiết dịch âm đạo và đau vùng chậu...hãy chủ động đến bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.