HỘI CHỨNG SJOGREN

Tổng quan

Hội chứng Sjogren's là một chứng rối loạn hệ thống miễn dịch của bạn được xác định bằng hai triệu chứng phổ biến nhất - khô mắt và khô miệng.

Tình trạng này thường đi kèm với các rối loạn hệ thống miễn dịch khác, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp và bệnh lupus. Trong hội chứng Sjogren, màng nhầy và các tuyến tiết tiết của mắt và miệng thường bị ảnh hưởng đầu tiên - dẫn đến giảm nước mắt và nước bọt.

Mặc dù bạn có thể gặp phải hội chứng Sjogren ở mọi lứa tuổi, nhưng hầu hết mọi người đều trên 40 tuổi vào thời điểm chẩn đoán. Tình trạng này phổ biến hơn nhiều ở phụ nữ. Điều trị tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng.

Hội chứng Sjogren thường tác động lên tuyến nước bọt

Triệu chứng

Hai triệu chứng chính của hội chứng Sjogren là:

• Khô mắt. Mắt bạn có thể bị bỏng, ngứa hoặc có sạn - như thể có cát trong đó.

• Khô miệng. Miệng của bạn có thể có cảm giác như có đầy cotton, khiến bạn khó nuốt hoặc nói.

Một số người mắc hội chứng Sjogren cũng có một hoặc nhiều triệu chứng sau đây:

• Đau khớp, sưng và cứng khớp

• Các tuyến nước bọt bị sưng - đặc biệt là tuyến nước bọt nằm sau hàm và trước tai của bạn

• Phát ban da hoặc da khô

• Khô âm đạo

• Ho khan dai dẳng

• Mệt mỏi kéo dài

Hội chứng Sjogren có thể gây khô mắt

Nguyên nhân

Hội chứng Sjogren là một rối loạn miễn dịch. Hệ thống miễn dịch của bạn tấn công nhầm các tế bào và mô của chính cơ thể bạn.

Các nhà khoa học vẫn không rõ tại sao một số người lại phát triển hội chứng Sjogren. Một số gen nhất định khiến mọi người có nguy cơ mắc chứng rối loạn cao hơn, nhưng một cơ chế kích hoạt - chẳng hạn như nhiễm vi rút hoặc vi khuẩn cụ thể - cũng cần thiết.

Trong hội chứng Sjogren, hệ thống miễn dịch của bạn nhắm mục tiêu đầu tiên đến các tuyến tạo ra nước mắt và nước bọt. Nhưng nó cũng có thể làm gây tổn thương các bộ phận khác của cơ thể bạn, chẳng hạn như:

• Khớp nối

• Tuyến giáp

• Thận

• Gan

• Phổi

• Làn da

• Dây thần kinh

Yếu tố nguy cơ

Hội chứng Sjogren thường xảy ra ở những người có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ, bao gồm:

• Tuổi. Hội chứng Sjogren thường được chẩn đoán ở những người trên 40 tuổi.

• Giới tính. Phụ nữ có nhiều khả năng mắc hội chứng Sjogren.

• Bệnh lý ở khớp. Những người mắc hội chứng Sjogren cũng có thể mắc các bệnh lý ở khớp - chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh lupus.

Hội chứng Sjogren là bệnh lý tự miễn

Các biến chứng

Các biến chứng phổ biến nhất của hội chứng Sjogren liên quan đến mắt và miệng của bạn.

• Sâu răng. Vì nước bọt giúp bảo vệ răng khỏi vi khuẩn gây sâu răng, nên bạn dễ bị sâu răng hơn nếu miệng khô.

• Nhiễm trùng nấm men. Những người mắc hội chứng Sjogren có nhiều khả năng bị nấm, một bệnh nhiễm trùng nấm men trong miệng.

• Các vấn đề về thị lực. Khô mắt có thể dẫn đến tăng nhạy cảm với ánh sáng, mờ mắt và tổn thương giác mạc.

Các biến chứng ít phổ biến hơn có thể ảnh hưởng đến:

• Phổi, thận hoặc gan. Tình trạng viêm có thể gây ra viêm phổi, viêm phế quản hoặc các vấn đề khác trong phổi của bạn; gây vấn đề với chức năng thận; và gây ra viêm gan hoặc xơ gan.

• Các hạch bạch huyết. Một tỷ lệ nhỏ những người bị hội chứng Sjogren phát triển thành ung thư hạch bạch huyết.

• Dây thần kinh. Bạn có thể bị tê, ngứa ran và bỏng rát ở bàn tay và bàn chân (bệnh thần kinh ngoại vi).

Chẩn đoán

Hội chứng Sjogren có thể khó chẩn đoán vì các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau ở mỗi người và có thể trùng lắp với những bệnh lý khác. Tác dụng phụ của một số loại thuốc cũng có một số dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Sjogren.

Các xét nghiệm có thể giúp loại trừ các tình trạng khác và giúp chẩn đoán chính xác hội chứng Sjogren.

Xét nghiệm máu

Bác sĩ của bạn có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra:

• Nồng độ của các loại tế bào máu khác nhau

• Sự hiện diện của các kháng thể thường gặp trong hội chứng Sjogren

• Bằng chứng về tình trạng viêm

• Dấu hiệu của các vấn đề với gan và thận của bạn

Kiểm tra mắt

Bác sĩ có thể đo độ khô của mắt bạn bằng một xét nghiệm gọi là xét nghiệm nước mắt Schirmer. Một mảnh giấy lọc nhỏ được đặt dưới mi mắt dưới của bạn để đo lượng nước mắt của bạn.

Bác sĩ nhãn khoa cũng có thể kiểm tra bề mặt mắt của bạn bằng một thiết bị phóng đại được gọi là đèn khe. Họ có thể nhỏ thuốc vào mắt bạn để giúp bạn dễ dàng nhận thấy tổn thương giác mạc.

Xét nghiệm hình ảnh

Một số xét nghiệm hình ảnh có thể kiểm tra chức năng của các tuyến nước bọt của bạn.

• Chụp cắt lớp (Sialogram). Tia X đặc biệt này có thể phát hiện thuốc nhuộm được tiêm vào tuyến nước bọt của bạn. Xét nghiệm này cho biết lượng nước bọt chảy vào miệng của bạn.

• Xạ hình tuyến nước bọt. Xét nghiệm hạt nhân này bao gồm việc tiêm vào tĩnh mạch một đồng vị phóng xạ, được theo dõi trong hơn một giờ để xem nó tốc độ của nó tới tuyến nước bọt.

Sinh thiết

Bác sĩ của bạn cũng có thể làm sinh thiết để phát hiện sự hiện diện của các tế bào viêm, có thể chỉ ra hội chứng Sjogren. Đối với thử nghiệm này, một mảnh mô được lấy ra từ các tuyến nước bọt của bạn và được kiểm tra dưới kính hiển vi.

Xét nghiệm máu hỗ trợ chẩn đoán Sjogren

Điều trị

Điều trị hội chứng Sjogren phụ thuộc vào bộ phận của cơ thể bị ảnh hưởng. Nhiều người kiểm soát chứng khô mắt và khô miệng của hội chứng Sjogren bằng cách sử dụng thuốc nhỏ mắt không kê đơn và uống nước thường xuyên hơn. Nhưng một số người cần dùng thuốc theo toa, hoặc thậm chí cả các thủ thuật phẫu thuật.

Sử dụng thuốc

Tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể đề xuất các loại thuốc:

• Giảm viêm mắt. Bác sĩ nhãn khoa có thể khuyến nghị dùng thuốc nhỏ mắt kê đơn như cyclosporine hoặc lifitegrast nếu bạn bị khô mắt từ trung bình đến nặng.

• Tăng tiết nước bọt. Các loại thuốc như pilocarpine và cevimeline có thể làm tăng sản xuất nước bọt, và đôi khi chảy nước mắt. Các tác dụng phụ có thể bao gồm đổ mồ hôi, đau bụng, đỏ mặt và đi tiểu nhiều hơn.

• Giải quyết các biến chứng cụ thể. Nếu bạn phát triển các triệu chứng viêm khớp, bạn có thể đạt được hiệu quả từ các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) hoặc các loại thuốc trị viêm khớp khác. Nhiễm trùng nấm men trong miệng nên được điều trị bằng thuốc kháng nấm.

• Điều trị các triệu chứng toàn thân. Hydroxychloroquine, một loại thuốc được nghiên cứu để điều trị bệnh sốt rét, thường hiệu quả trong việc điều trị hội chứng Sjogren. Thuốc ức chế hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như methotrexate, cũng có thể được kê đơn.

Phẫu thuật

Một thủ thuật nhỏ để bịt các ống dẫn nước mắt thoát ra khỏi mắt (phẫu thuật tắc Punctal) có thể giúp giảm chứng khô mắt của bạn. Các đầu chứa collagen hoặc silicone được đưa vào các ống dẫn để giúp bảo tồn nước mắt của bạn.