TRĨ

Tổng quan

Bệnh trĩ là tình trạng sưng các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng của bạn, tương tự như chứng giãn tĩnh mạch. Bệnh trĩ có thể xuất hiện bên trong trực tràng (trĩ nội) hoặc dưới da xung quanh hậu môn (trĩ ngoại).

Gần ¾ bốn người trưởng thành sẽ mắc bệnh trĩ theo thời gian. Bệnh trĩ có thể do một số nguyên nhân, nhưng thường không rõ nguyên nhân.

May mắn thay, có nhiều lựa chọn điều trị hiệu quả cho bệnh trĩ. Nhiều người thuyên giảm với các phương pháp điều trị tại nhà và thay đổi lối sống.

Bệnh trĩ

Triệu chứng

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trĩ thường phụ thuộc vào loại trĩ.

Trĩ ngoại

Chúng nằm dưới da xung quanh hậu môn của bạn. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

• Ngứa hoặc kích ứng ở vùng hậu môn của bạn

• Đau hoặc khó chịu

• Sưng xung quanh hậu môn của bạn

• Chảy máu

Trĩ nội

Trĩ nội nằm bên trong trực tràng. Bạn thường không thể nhìn thấy hoặc cảm thấy chúng, và chúng hiếm khi gây khó chịu. Nhưng áp lực hoặc khó chịu khi đi tiêu có thể gây ra:

• Chảy máu, không đau khi đi tiêu. Bạn có thể nhận thấy một lượng nhỏ máu đỏ tươi trên khăn giấy hoặc trong bồn cầu.

• Trĩ bị đẩy qua lỗ hậu môn (trĩ sa ra ngoài hoặc lồi ra ngoài), gây đau và rát.

Trĩ huyết khối

Nếu máu đọng lại trong búi trĩ bên ngoài và hình thành cục máu đông (huyết khối), nó có thể dẫn đến:

• Đau dữ dội

• Sưng tấy

• Viêm

• Một cục cứng gần hậu môn của bạn

Trĩ gây triệu chứng khó chịu

Nguyên nhân

Các tĩnh mạch xung quanh hậu môn của bạn có xu hướng căng ra dưới áp lực và có thể phồng lên hoặc sưng lên. Bệnh trĩ có thể phát triển do tăng áp lực ở trực tràng dưới do:

• Áp lực khi đi tiêu

• Ngồi lâu trong toilet

• Bị tiêu chảy hoặc táo bón mãn tính

• Bị béo phì

• Mang thai

• Giao hợp qua đường hậu môn

• Có một chế độ ăn ít chất xơ

• Nâng vật nặng thường xuyên

Yếu tố nguy cơ

Khi bạn già đi, nguy cơ mắc bệnh trĩ càng tăng. Đó là bởi vì các mô hỗ trợ các tĩnh mạch trong trực tràng và hậu môn của bạn có thể bị suy yếu và căng ra. Điều này cũng có thể xảy ra khi bạn đang mang thai, vì trọng lượng của em bé gây áp lực lên vùng hậu môn.

Biến chứng

Các biến chứng của bệnh trĩ rất hiếm nhưng có thể bao gồm:

• Thiếu máu. Hiếm khi, tình trạng mất máu mãn tính do bệnh trĩ có thể gây ra thiếu máu, khi đó bạn không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh để vận chuyển oxy đến các tế bào của mình.

• Thắt búi trĩ. Nếu nguồn cung cấp máu cho búi trĩ bị cắt đứt, búi trĩ có thể bị "bóp nghẹt", gây đau đớn tột độ.

• Cục máu đông. Đôi khi, cục máu đông có thể hình thành trong búi trĩ (gây bệnh trĩ huyết khối). Mặc dù không nguy hiểm nhưng nó có thể gây đau đớn vô cùng và đôi khi cần phải phẫu thuật dẫn lưu.

Trĩ ít khi gây các biến chứng nguy hiểm

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh trĩ là giữ cho phân mềm để phân dễ dàng đi ngoài. Để ngăn ngừa bệnh trĩ và giảm các triệu chứng của bệnh trĩ, hãy làm theo những lời khuyên sau:

• Ăn thực phẩm giàu chất xơ. Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Nó sẽ giúp làm mềm và tăng khối lượng phân, giúp bạn tránh được tình trạng rặn khi đi tiêu có thể gây ra bệnh trĩ. Thêm chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn một cách từ từ để tránh các vấn đề với tình trạng đầy hơi.

• Uống nhiều nước. Uống 6 – 8 cốc nước và các chất lỏng khác (không phải rượu) mỗi ngày để giúp phân mềm.

• Cân nhắc bổ sung chất xơ. Hầu hết mọi người không có đủ lượng chất xơ khuyến nghị - 20 đến 30 gam mỗi ngày - trong chế độ ăn uống của họ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chất bổ sung chất xơ không kê đơn, chẳng hạn như psyllium hoặc methylcellulose, có thể cải thiện các triệu chứng tổng thể và chảy máu do bệnh trĩ.

Nếu bạn sử dụng sản phẩm bổ sung chất xơ, hãy đảm bảo uống ít nhất 8 cốc nước hoặc các chất lỏng khác mỗi ngày. Nếu không, nó có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng táo bón.

• Giảm áp lực. Áp lực và nín thở khi cố gắng đi đại tiện sẽ tạo ra tăng tác động lên các tĩnh mạch ở trực tràng dưới.

• Đi tiêu ngay khi bạn cảm thấy mắc. Nếu bạn không đi tiêu ngay khi mắc và hết cảm giác, phân của bạn có thể bị khô và khó đi ngoài hơn.

• Vận động. Vận động để giúp ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên các tĩnh mạch, có thể xảy ra khi đứng hoặc ngồi trong thời gian dài. Tập thể dục cũng có thể giúp bạn giảm trọng lượng dư thừa có thể góp phần gây ra bệnh trĩ.

• Tránh ngồi lâu. Ngồi quá lâu, đặc biệt là trong bồn cầu, có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn.

Chẩn đoán

Bác sĩ có thể quan sát để xác định bệnh trĩ ngoại. Chẩn đoán bệnh trĩ nội có thể bao gồm thăm khám hậu môn và trực tràng.

• Thăm khám trực tràng. Bác sĩ sẽ đưa một ngón tay có đeo găng, được bôi trơn vào trực tràng của bạn. Bác sĩ sẽ cảm thấy những điều bất thường, chẳng hạn như khối u.

• Nội soi. Bởi vì trĩ nội thường quá mềm để có thể sờ thấy khi thăm khám trực tràng, bác sĩ có thể kiểm tra phần dưới của đại tràng và trực tràng bằng ống soi đại tràng.

Bác sĩ có thể muốn kiểm tra toàn bộ ruột kết của bạn bằng phương pháp nội soi nếu:

• Các dấu hiệu và triệu chứng của bạn cho thấy bạn có thể mắc một bệnh hệ tiêu hóa khác

• Bạn có các yếu tố nguy cơ ung thư đại trực tràng

• Bạn ở độ tuổi trung niên và chưa đi nội soi gần đây

Thăm khám trực tràng

Điều trị

Các biện pháp khắc phục tại nhà

Bạn thường có thể giảm đau, sưng và viêm của bệnh trĩ bằng các phương pháp điều trị tại nhà.

• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ. Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Làm như vậy sẽ làm mềm phân và tăng khối lượng của nó, điều này sẽ giúp bạn tránh được tình trạng rặn có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh trĩ hiện có. Thêm chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn một cách từ từ để tránh các vấn đề với tình trạng đầy hơi.

• Các biện pháp điều trị tại chỗ. Bôi kem trị trĩ không kê đơn hoặc thuốc đạn có chứa hydrocortisone, hoặc sử dụng miếng dán có chứa hoạt chất từ cây phỉ hoặc chất làm tê.

• Thường xuyên ngâm mình trong bồn nước ấm hoặc bồn tắm nằm. Ngâm vùng hậu môn của bạn trong nước ấm trong 10 – 15 phút, 2 – 3 lần một ngày.

• Uống thuốc giảm đau. Bạn có thể tạm thời sử dụng acetaminophen, aspirin hoặc ibuprofen để giúp giảm bớt sự khó chịu.

Với những phương pháp điều trị này, các triệu chứng của bệnh trĩ thường biến mất trong vòng 1 tuần. Hãy đến gặp bác sĩ sau một tuần nếu bạn không thuyên giảm hoặc sớm hơn nếu bạn bị đau nhiều hoặc chảy máu.

Sử dụng thuốc

Nếu bệnh trĩ của bạn chỉ gây khó chịu nhẹ, bác sĩ có thể đề nghị các loại kem không kê đơn, thuốc mỡ, thuốc đạn hoặc miếng dán. Những sản phẩm này có chứa các thành phần như cây phỉ hoặc hydrocortisone và lidocain, có thể tạm thời giảm đau và ngứa.

Không sử dụng kem steroid không kê đơn trong hơn một tuần trừ khi có chỉ định của bác sĩ vì nó có thể gây tác dụng phụ.

Cắt trĩ ngoại

Nếu cục máu đông gây đau đớn (huyết khối) đã hình thành bên trong búi trĩ ngoại, bác sĩ có thể cắt bỏ búi trĩ, điều này có thể giúp giảm đau nhanh chóng. Thủ thuật này, được thực hiện sau khi gây tê cục bộ, có hiệu quả nhất nếu được thực hiện trong vòng 72 giờ sau khi hình thành cục máu đông.

Thủ thuật xâm lấn tối thiểu

Đối với tình trạng chảy máu dai dẳng hoặc đau do trĩ, bác sĩ có thể đề nghị một trong các thủ thuật xâm lấn tối thiểu khác. Những phương pháp điều trị này có thể được thực hiện tại phòng khám của bác sĩ hoặc cơ sở ngoại trú khác và thường không cần gây mê.

• Thắt trĩ bằng dây thun. Bác sĩ đặt một hoặc hai dây cao su nhỏ xung quanh gốc trĩ nội để cắt đứt sự lưu thông máu tới nó. Búi trĩ khô đi và rụng trong vòng một tuần.

Thủ thuật này thường gây khó chịu và gây chảy máu, có thể bắt đầu từ 2 – 4 ngày sau khi thực hiện nhưng hiếm khi nghiêm trọng. Đôi khi, các biến chứng nghiêm trọng hơn có thể xảy ra. x

• Tiêm xơ (liệu pháp xơ hóa). Bác sĩ sẽ tiêm một dung dịch hóa chất vào mô trĩ để làm teo nó. Mặc dù vết tiêm gây ra ít hoặc không gây đau, nhưng nó có thể kém hiệu quả hơn so với thắt trĩ bằng dây thun.

• Đông máu (hồng ngoại, laser hoặc lưỡng cực). Kỹ thuật đông máu sử dụng tia laser, tia hồng ngoại hoặc nhiệt. Chúng làm cho các búi trĩ nội nhỏ đang chảy máu, cứng và teo lại. Kỹ thuật này có ít tác dụng phụ và thường ít gây khó chịu.

Thủ thuật thắt trĩ bằng dây thun

Phẫu thuật

Chỉ một tỷ lệ nhỏ những người mắc bệnh trĩ cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên, nếu các thủ thuật khác không thành công hoặc bạn bị trĩ kích thước lớn, bác sĩ có thể đề nghị một trong những cách sau:

• Thủ thuật cắt trĩ. Bác sĩ sẽ loại bỏ các mô gây chảy máu. Phẫu thuật có thể được thực hiện sau khi gây tê tại chỗ kết hợp với thuốc an thần, gây tê tủy sống hoặc gây mê toàn thân.

  Cắt trĩ là biện pháp hiệu quả và dứt điểm nhất để điều trị bệnh trĩ nặng hoặc tái phát. Các biến chứng có thể bao gồm khó làm trống bàng quang tạm thời, có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu. Biến chứng này xảy ra chủ yếu sau khi gây tê tủy sống.

Hầu hết mọi người đều bị đau sau khi làm thủ thuật, nhưng có thể sử dụng thuốc để giảm bớt. Ngâm mình trong bồn nước ấm cũng có thể hữu ích.

• Phẫu thuật Longo. Thủ thuật này giúp chặn dòng chảy của máu đến mô trĩ. Nó thường chỉ được sử dụng cho bệnh trĩ nội.

  Thủ thuật này thường ít đau hơn cắt trĩ và cho phép trở lại các hoạt động bình thường sớm hơn. Tuy nhiên, so với phương pháp cắt trĩ, nó có liên quan đến nguy cơ tái phát và sa trực tràng cao hơn.

  Các biến chứng cũng có thể bao gồm chảy máu, bí tiểu và đau, cũng như hiếm hơn là nhiễm trùng máu đe dọa tính mạng (nhiễm trùng huyết).