LAO Ở MẮT

Thông tin chung

• Lao là một bệnh lây truyền qua đường không khí, thường liên quan đến phổi.

• Gần một phần ba dân số thế giới bị nhiễm lao tiềm ẩn và hơn 9 triệu trường hợp mới được chẩn đoán mỗi năm, 95% ở các nước đang phát triển.

• Lao mắt có thể là biểu hiện ban đầu của sự lan truyền nhiễm trùng lao ngoài phổi.

• Viêm màng bồ đào sau là biểu hiện phổ biến nhất của lao nội nhãn.

Dấu hiệu và triệu chứng

Nhìn chung, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng là những triệu chứng phổ biến nhất và có thể là những triệu chứng duy nhất của tình trạng này. Bệnh nhân cũng có thể không có triệu chứng hoặc có các vấn đề khác, chẳng hạn như nhức đầu, hay chớp mắt, nổi hạch hoặc đỏ mắt.

Viêm màng bồ đào trước 

• Xảy ra ở một hoặc cả hai mắt

• Nốt mống mắt có thể xuất hiện gần viền đồng tử hoặc trên bề mặt mống mắt

• Xuất hiện mủ trong tiền phong mắt

• Thường kèm theo viêm dịch kính

Viêm màng bồ đào sau

• Xảy ra ở một hoặc cả hai mắt 

• Xuất hiện tình trạng viêm mạch võng mạc: chủ yếu liên quan đến các tĩnh mạch có bao quanh mạch với thâm nhiễm; có thể xảy ra có hoặc không có viêm màng mạch

Lao võng mạc

• bệnh lao ở võng mạc là tình trạng không phổ biến

• Võng mạc thường liên quan đến việc hình thành bệnh lao màng mạch như viêm võng mạc

• Viêm màng bồ đào xuất huyết võng mạc ở bệnh nhân viêm màng bồ đào

Mí mắt

• Thường biểu hiện dưới dạng áp xe mí mắt hoặc khối giống như nốt sần

• Áp xe dẫn lưu tự phát có thể hình thành đường dẫn lưu xoang

• Cũng có thể trở thành một phần mở rộng của nhiễm trùng từ các vùng da xung quanh

Tuyến lệ

• Có thể biểu hiện như một bệnh viêm tuyến lệ

• Biểu hiện có thể không phân biệt được trên lâm sàng với nhiễm vi khuẩn

Kết mạc

• Có thể biểu hiện như một vết loét, nốt phỏng dưới kết mạc, polyp dạng nốt sần hoặc u lao

Viêm kết mạc

• Nhiễm trùng giác mạc có biểu hiện đau và sợ ánh sáng

• Chẩn đoán dựa trên sự suy giảm giác mạc

• Các hạch bạch huyết cục bộ có thể mở rộng, to ra

Củng mạc

• Có màng cứng do lây lan qua đường máu

• Chẩn đoán thường dựa trên chẩn đoán về viêm màng cứng ở bệnh nhân lao đang hoạt động

Lao ở mắt có thể gây ra tình trạng viêm tuyến lệ

Chẩn đoán

Các biểu hiện lâm sàng của lao mắt rất đa dạng, điều này đặt ra một thách thức cho việc chẩn đoán.

Các phương pháp xét nghiệm nhằm chẩn đoán tình trạng lao mắt bao gồm:

• Nuôi cấy vi khuẩn từ một mẫu sinh thiết mắt

• Kiểm tra lao trên da (TST)

• Xét nghiệm giải phóng Interferon-gamma (IGRA) (Quantiferon Gold)

• Phản ứng chuỗi polymerase (PCR)

• Chụp X quang ngực (CXR): Để đánh giá những bệnh nhân nghi ngờ mắc lao nội nhãn, khi phổi là nơi nhiễm lao chính

• Chụp mạch huỳnh quang (FA): Được sử dụng để đánh giá rò rỉ mạch máu võng mạc và tổn thương màng mạch hoạt động

• Siêu âm

Điều trị

Lao mắt thường được điều trị theo cùng một hướng dẫn đối với lao phổi và lao ngoài phổi hoạt động

Điều trị bằng thuốc chống lao tiêu chuẩn (ATT): 6 tháng điều trị theo khuyến nghị của WHO 

• 8 tuần đầu tiên:

• Rifampin, Isoniazid, Ethambutol và Pyrazinamide

• 18 tuần tiếp theo:

• Rifampin và Isoniazid

Bệnh nhân lao phổi có biểu hiện kháng thuốc được chuyển sang phác đồ thay thế dựa trên kết quả nuôi cấy vi khuẩn; điều tương tự cũng có thể được thực hiện đối với tình trạng viêm mắt tiến triển nếu nghi ngờ kháng thuốc. Ngoài ra, bệnh nhân có thể phải sử dụng thuốc kháng sinh tăng cường corticosteroid trong trường hợp viêm mắt xảy ra nghiêm trọng hơn.

Corticosteroid (tiêm hoặc uống) có thể được sử dụng để kiểm soát tình trạng viêm và giảm dần trong 6-12 tuần. Bệnh nhân có thể bị viêm nặng hơn do phản ứng Jarisch-Herxheimer liên quan đến việc giải phóng các kháng nguyên Mycobacterium khi bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng sinh. Phản ứng này có thể được kiểm soát bằng liệu pháp steroid toàn thân.