LƯỠI GÀ (UVULA)

TỔNG QUÁT

Lưỡi gà là gì?

Lưỡi gà là một mảnh mô nhỏ hình giọt nước treo ở phía sau vòm miệng của chúng ta.

CHỨC NĂNG

Chức năng của lưỡi gà là gì?

Các chuyên gia vẫn chưa hiểu đầy đủ tất cả các lý do tại sao chúng ta lại có lưỡi gà. Có vẻ như chức năng chính của lưỡi gà là tiết nước bọt để làm ẩm miệng và cổ họng của bạn. Nhưng nó cũng hỗ trợ trong việc ăn uống. Ví dụ, vòm miệng của bạn và lưỡi gà sẽ lùi về phía sau khi bạn nuốt. Điều này ngăn thức ăn và chất lỏng đi lên mũi của bạn. Và trong nhiều ngôn ngữ, chẳng hạn như tiếng Đức và tiếng Pháp, lưỡi gà góp phần giúp hình thành một số âm thanh nhất định.

Lưỡi gà cũng là một phần của phản xạ yết hầu (phản xạ bịt miệng). Khi có vật gì đó chạm vào vùng này trên vòm miệng của bạn, nó có thể gây nôn mửa. Hãy coi nó như một tính năng an toàn. Nếu lưỡi gà của bạn cảm nhận được rằng có điều gì đó đang diễn ra "sai đường", nó sẽ tự động điều chỉnh để tránh bị nghẹt thở.

Một số thông tin thú vị về lưỡi gà

Hầu hết chúng ta sẽ không mất nhiều thời gian để nghĩ về “quả bóng nhỏ” bằng thịt treo trên vòm miệng của mình. Dưới đây là một số sự thật thú vị mà bạn có thể chưa biết về lưỡi gà:

• "Uvula" có nghĩa là "nho nhỏ" trong tiếng Latinh.

• Chỉ con người mới có lưỡi gà.

• Bạn có thể sống mà không có lưỡi gà.

GIẢI PHẪU HỌC

Lưỡi gà nằm ở đâu?

Lưỡi gà là một phần của vòm miệng. Vạt mô nhỏ này treo xuống ở gần phía sau cổ họng của chúng ta. Bạn có thể nhìn thấy nó nếu mở to miệng và nhìn vào gương.

Lưỡi gà trông như thế nào?

Lưỡi gà của chúng ta trông giống như bao cát hay giọt nước mắt. Một số người có lưỡi gà hình bầu dục hơn.

Lưỡi gà có màu gì?

Thông thường, lưỡi gà nên có màu hơi hồng với các biến thể có thể là đỏ, tím hoặc nâu.

Lưỡi gà được làm bằng gì?

Lưỡi gà được cấu tạo từ mô liên kết, sợi cơ và các tuyến.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến lưỡi gà là gì?

Một số tình trạng có thể ảnh hưởng đến lưỡi gà của bạn, bao gồm:

Sưng lưỡi gà

Một số bệnh lý nhiễm trùng khác nhau có thể gây ra sưng lưỡi gà, bao gồm viêm họng liên cầu, cúm, tăng bạch cầu đơn nhân và ung thư phổi. Nhưng bạn cũng có thể bị sưng do dị ứng theo mùa. Ngủ ngáy mãn tính cũng có thể dẫn đến viêm lưỡi gà.

Các đốm trắng trên lưỡi gà

Hầu hết trường hợp, các đốm trắng trên lưỡi gà có thể phát triển khi bạn mắc một số bệnh, chẳng hạn như nấm miệng, viêm họng liên cầu, viêm amidan hoặc tăng bạch cầu đơn nhân.

Khi lưỡi gà của bạn có màu trắng, đó có thể là do hoại tử. Điều này có thể xảy ra sau khi được đặt nội khí quản để phẫu thuật có gây mê toàn thân. Vấn đề này thường tự hồi phục trong vài tuần.

Ung thư

Nếu bạn phát triển một khối u hoặc vết sưng trên lưỡi gà, bạn có thể cần phải sinh thiết. Mặc dù đây có thể là một khối u phát triển lành tính (không phải ung thư), nhưng điều quan trọng là phải loại trừ ung thư hầu họng.

Lệch lưỡi gà

Lưỡi gà có thể bị lệch, nghiêng về bên này hoặc bên kia. Điều này thường xảy ra nếu một số dây thần kinh sọ bị suy yếu. Đôi khi, chấn thương có thể dẫn đến tình trạng này. Điều thú vị là những người bị áp-xe quanh amidan thường nhận thấy rằng lưỡi gà nghiêng về phía đối diện, cách xa vị trí amidan bị nhiễm trùng.

Lưỡi gà chia đôi

Một số người (khoảng 2% dân số Hoa Kỳ) có lưỡi gì chia đôi. Đây là một tình trạng bẩm sinh, mắc phải ngay khi sinh ra. Lưỡi gà chia đôi có thể liên quan đến hở hàm ếch, mặc dù điều này không phải lúc nào cũng đúng. Đôi khi, nó là tình trạng tự xảy ra.

Lưỡi gà kéo dài

Một số người có lưỡi gà đặc biệt dài. Đây là một biến thể bình thường.

Một số phương pháp điều trị tình trạng ở lưỡi gà phổ biến

Hầu hết trường hợp, phương pháp điều trị lưỡi gà liên quan đến việc giải quyết tình trạng sưng và viêm. Điều trị nguyên nhân cơ bản là cách tiếp cận phổ biến nhất. Ví dụ, nếu lưỡi gà của bạn bị sưng do dị ứng theo mùa, thì thuốc kháng histamin hoặc steroid có thể giúp ích. Nếu lưỡi gà của bạn bị sưng do nhiễm vi khuẩn, thì thuốc kháng sinh có thể đóng vai trò trong việc giảm các triệu chứng của bạn.

Ít phổ biến hơn, một số tình trạng, chẳng hạn như ngủ ngáy dữ dội hoặc chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, có thể yêu cầu phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần lưỡi gà.

Điều gì xảy ra nếu bạn cắt bỏ lưỡi gà?

Những người trải qua phẫu thuật cắt bỏ lưỡi gà có thể bị đau họng trong vài ngày sau thủ thuật. Một số người có thể bị khô cổ họng, khó nuốt hoặc cảm giác có gì đó mắc kẹt trong cổ họng.

Nếu bạn cần loại bỏ lưỡi gà, bác sĩ sẽ nói chuyện với bạn chi tiết về những gì sẽ diễn ra.

Bạn có thể sống mà không có lưỡi gà không?

Bạn hoàn toàn có thể sống mà không có lưỡi gà. Mặc dù có thể mất một khoảng thời gian để làm quen, nhưng hầu hết mọi người không gặp khó khăn khi nói hoặc nuốt sau khi cắt bỏ lưỡi gà.

Điều gì sẽ xảy ra nếu lưỡi gà chạm vào lưỡi của tôi?

Đôi khi, lưỡi gà của bạn có thể sưng lên đến mức nó chạm vào lưỡi của bạn. Đôi khi, điều này thậm chí có thể kích hoạt phản xạ yết hầu của bạn.

Nếu bạn thấy lưỡi gà sưng lên, hãy lên lịch hẹn với bác sĩ của mình. Bằng cách điều trị nguyên nhân cơ bản khiến lưỡi gà bị sưng, chúng có thể giúp bạn giảm đau nhanh hơn. Trong khi đó, hãy uống nhiều nước, nghỉ ngơi nhiều và thử sử dụng máy tạo độ ẩm để giữ ẩm cho không khí trong phòng.

CHĂM SÓC

Điều gì giúp làm giảm tình trạng sưng lưỡi gà?

Nếu bạn bị sưng lưỡi gà, hãy gọi cho bác sĩ của mình để sắp xếp một cuộc hẹn. Cách tốt nhất để điều trị sưng lưỡi gà là giải quyết nguyên nhân cơ bản. Ngoài ra, bạn nên:

• Uống nhiều nước.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng.

• Sử dụng thuốc xịt họng hoặc viên ngậm.

• Nghỉ ngơi nhiều.

• Ăn thức ăn lạnh để làm dịu khu vực này.

• Ăn đá bào.

• Tránh hút thuốc.

LƯU Ý

Lưỡi gà của chúng ta là một cơ quan nhỏ bé nhưng có thể làm một số công việc tuyệt vời. Hầu hết các trường hợp, sử dụng thuốc và nghỉ ngơi có thể điều trị lưỡi gà bị sưng tấy hoặc bị kích thích. Nhưng nếu lưỡi gà của bạn gây hại nhiều hơn là có lợi, bác sĩ có thể khuyên bạn nên cắt bỏ cơ quan này. Ngay cả khi bạn cần phải cắt bỏ lưỡi gà, bạn vẫn có thể sống thoải mái mà không cần nó. Để tìm hiểu thêm về các tình trạng và phương pháp điều trị liên quan đến lưỡi gà của bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ của mình.