MẮT CÁ CHÂN

Mắt cá chân là gì?

Mắt cá chân là một khớp lớn được tạo thành từ ba xương:

• Xương ống chân (xương chày)

• Xương mỏng hơn chạy cạnh xương ống chân (xương mác)

• Xương bàn chân nằm phía trên xương gót chân (talus)

Các vết lồi của xương được nhìn thấy và sờ thấy trên mắt cá chân có tên riêng:

• Mắt cá trong, cảm thấy ở bên trong mắt cá chân là một phần của xương chày

• Mắt cá sau, cảm thấy ở mặt sau của mắt cá chân cũng là một phần của xương chày

• Mắt cá ngoài, cảm thấy ở bên ngoài mắt cá chân là phần cuối của xương mác

Khớp mắt cá chân cho phép chuyển động lên xuống của bàn chân. Khớp dưới xương nằm bên dưới khớp mắt cá chân và cho phép bàn chân chuyển động từ bên này sang bên kia. Ngoài ra, các dây chằng (làm bằng mô dai, có thể di chuyển được) bao quanh mắt cá chân và khớp dưới xương, liên kết xương của chân và với bàn chân.

Các vấn đề thường gặp ở vị trí mắt cá chân

• Bong gân mắt cá chân: Tổn thương một trong các dây chằng ở mắt cá chân, thường do vô tình vặn hoặc lật bàn chân.

• Gãy mắt cá chân: Gãy bất kỳ xương nào trong số ba xương ở mắt cá chân. Thông thường nhất, xương của cẳng chân (xương chày hoặc xương mác) bị gãy.

• Viêm khớp mắt cá chân: Mặc dù không phổ biến nhưng viêm xương khớp thường ảnh hưởng đến mắt cá chân.

• Viêm khớp dạng thấp : Một dạng viêm khớp tự miễn trong đó cơ thể tấn công các mô khớp, gây viêm, đau và sưng. Bất kỳ khớp nào cũng có thể bị ảnh hưởng bởi viêm khớp dạng thấp, bao gồm cả mắt cá chân.

• Bệnh gút: Một dạng viêm khớp trong đó các tinh thể lắng đọng theo thời gian trong các khớp, gây đau và sưng tấy nghiêm trọng. Mắt cá chân đôi khi có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh gút.

• Viêm khớp vẩy nến: Đây là một dạng viêm khớp, gây sưng và đau, có liên quan đến bệnh vẩy nến về da. Có rất nhiều khớp bị ảnh hưởng, bao gồm cả mắt cá chân

• Viêm khớp nhiễm trùng: Gây ra bởi nhiễm trùng vi khuẩn có thể xảy ra ở mắt cá chân, dạng viêm khớp này phát triển nhanh chóng, gây đau dữ dội, sưng tấy, sốt và khó cử động mắt cá chân.

Nếu xảy ra các chấn thương gây ảnh hưởng đến mắt cá nhân như sưng, đau cần thăm khám bác sĩ để được chữa trị kịp thời

Chẩn đoán sức khỏe mắt cá chân

• Khám sức khỏe: Khám mắt cá chân có thể xác định xem có bất cứ tình trạng nào như gãy mắt cá chân, bong gân hay tình trạng khác hay không.

• Chụp X-quang mắt cá chân: Phim X-quang mắt cá chân thường được sử dụng nhất để xác định gãy xương, viêm khớp hoặc các vấn đề khác liên quan đến mắt cá chân.

• Chụp cộng hưởng từ (MRI scan): Máy quét MRI sử dụng nam châm công suất cao và máy tính để tạo ra hình ảnh có độ phân giải cao của mắt cá chân.

• Các phương pháp điều trị các tình trạng về mắt cá chân

• Liệu pháp RICE: Bao gồm các biện pháp nghỉ ngơi cũng như hạn chế hoạt động của mắt cá chân.

• Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không kê đơn hoặc theo toa như acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Motrin) và naproxen (Aleve) có thể làm dịu hầu hết các cơn đau ở mắt cá chân.

• Tiêm cortisone: Tiêm cortisone vào mắt cá chân có thể giúp chữa một số dạng viêm khớp ở mắt cá chân. Ngoài ra, Cortisone ngăn chặn tình trạng viêm ở khớp mắt cá chân, giảm sưng và đau.

• Cố định mắt cá chân: băng bó mắt cá chân (thường là bó bột) là cần thiết đối với hầu hết các trường hợp gãy xương mắt cá chân. Ngoài ra, phương pháp này còn được sử dụng trong các trường hợp bong gân mắt cá chân.

Phẫu thuật mắt cá chân

Phẫu thuật có thể được yêu cầu đối với nhiều tình trạng sức khỏe mắt cá chân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong đó, phẫu thuật mắt cá chân được thực hiện để giúp mắt cá chân ổn định hơn. Các kỹ thuật khác nhau được sử dụng để giữ cho xương mắt cá chân ở đúng vị trí bao gồm như:

• Gắn vít vận động: Bác sĩ phẫu thuật đặt một vít kết nối các xương của cẳng chân. Điều này giữ cho các xương được định hình lại với nhau, giúp bong gân mắt cá chân có thời gian để chữa lành. Sau khi chữa lành, vít được bác sĩ tháo ra ngoài.

• Phẫu thuật nội soi khớp mắt cá chân

• Phẫu thuật kết hợp xương mắt cá chân: Phẫu thuật hợp nhất các xương của mắt cá với nhau, chúng được sử dụng điều trị đau do viêm khớp mắt cá chân nghiêm trọng.

• Phẫu thuật thay thế mắt cá chân