CƠ VAI

TỔNG QUÁT

Cơ vai là gì?

Cơ vai của bạn là khớp nối cho phép chúng ta thực hiện một loạt các chuyển động. Bạn sử dụng những cơ này để thực hiện các hành động từ ném bóng đến với lấy một món hàng trên kệ. Vai nó có phạm vi chuyển động nhiều hơn bất kỳ khớp nào khác trên cơ thể bạn. Có khoảng 8 cơ ở vai của bạn hỗ trợ hoạt động khớp này. Những nhóm cơ này cung cấp cho vai sức mạnh, sự ổn định và tạo nên hình dạng.

Cơ vai của bạn thuộc nhóm cơ xương. Gân liên kết các cơ này với xương. Chúng là các cơ tự chủ, nghĩa là bạn có thể kiểm soát cách chúng di chuyển và hoạt động. Một số cơ khác trong cơ thể, chẳng hạn như cơ tim, hoạt động tự động. Điều này có nghĩa là chúng hoạt động mà bạn không cần phải suy nghĩ về nó.

CHỨC NĂNG

Chức năng của cơ vai là gì?

Cơ vai có vai trò thực hiện nhiều chức năng khác nhau, bao gồm:

• Giữ xương khớp vai cố định.

• Di chuyển cánh tay của bạn lên, xuống, tiến tới và lùi.

• Bảo vệ khớp vai của bạn.

• Xoay khớp vai của bạn.

GIẢI PHẪU HỌC

Cơ vai nằm ở đâu?

Cơ vai của bạn bao quanh đầu của cánh tay, nơi nó kết nối với thân của cơ chúng ta bạn. Gân có vai trò kết nối cơ vai của bạn với xương. Những xương này bao gồm xương bả vai, xương cánh tay và xương đòn.

Cơ vai có cấu tạo như thế nào?

Các cơ quan trọng nhất ở vai của bạn bao gồm bốn cơ quay. Chúng xếp phía trước vai của bạn cùng với các gân và:

• Giúp bạn nâng cao và xoay cánh tay của bạn.

• Hỗ trợ cấu trúc cho khớp vai của bạn.

Các cơ quay bao gồm:

• Cơ trên gai (Subscapularis): Cơ này gắn vào phần giữa của xương bả vai và kéo dài đến phần dưới cùng của xương bả vai. Một bursa (túi chứa đầy chất lỏng) ngăn cách cơ với xương bả để giảm ma sát (cọ xát) với xương.

• Cơ dưới vai (Supraspinatus): Cơ này kéo dài từ đỉnh xương bả vai đến đỉnh xương cánh tay, ở quả bóng của khớp vai.

• Cơ dưới gai (Infraspinatus): Cơ này trải dài từ đáy của xương bả vai và kết nối với các xương cánh tay phía sau cơ dưới vai.

• Cơ tròn vai (Teres minor): Cơ này gắn vào mặt bên của xương bả vai và gắn vào xương cánh tay bên dưới cơ dưới gai.

Các cơ khác hỗ trợ vai của bạn bao gồm:

• Cơ trám: Hai cơ hình thoi kéo dài từ đỉnh cột sống (ở cổ) đến xương bả vai. Chúng giúp bạn nâng xương bả vai lên.

• Cơ thang(Trapezius): Cơ thang là một cơ lớn hình tam giác ở phía sau vai của bạn. Nó giúp bạn nâng và hạ vai.

• Cơ delta: Cơ delta nằm ở bên ngoài vai của bạn. Nó giúp bạn di chuyển cánh tay của bạn về phía trước, phía sau và sang một bên.

Cơ vai được cấu tạo từ gì?

Giống như các cơ khác trên cơ thể, cơ vai chứa rất nhiều sợi đàn hồi. Những sợi này cung cấp cho chúng tính linh hoạt và cho phép chúng co lại. Sợi cơ có màu đỏ và trắng, vì vậy chúng trông có vân (sọc).

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng và rối loạn nào ảnh hưởng đến cơ vai?

Khớp vai cực kỳ linh hoạt, do đó các cơ và các mô mềm khác xung quanh nó bị hao mòn rất nhiều. Điều này làm cho cơ vai dễ bị chấn thương và các tình trạng thoái hóa, bao gồm:

• Viêm dính bao khớp vai: Viêm dính bao khớp vai xảy ra khi bao xung quanh khớp vai của bạn dày lên và cứng lại. Nó có thể dẫn đến co thắt, đau và cực kỳ cứng ở cơ vai.

• Viêm bao hoạt dịch: Viêm bao hoạt dịch là tình trạng viêm bao hoạt dịch (túi nhỏ, chứa đầy chất lỏng) ở vai của bạn. Tình trạng viêm có thể khiến khớp vai của bạn khó cử động và có thể gây kích ứng cơ.

• Chấn thương cơ quay: Chấn thương cơ quay, chẳng hạn như rách cơ quay, thường ảnh hưởng đến gân nhưng cũng có thể liên quan đến cơ.

• Hội chứng xung đột mỏm cùng vai: Nếu cơ hoặc gân vai của bạn cọ xát với xương quá nhiều, các mô mềm có thể bị đau và viêm.

• Căng cơ: Căng cơ vai là kết quả của việc các sợi cơ bị căng quá mức.

Các chấn thương cơ vai phổ biến như thế nào?

Chấn thương cơ vai là rất phổ biến. Vào năm 2006, hơn 7 triệu người đã đến gặp bác sĩ của họ vì một vấn đề về vai. Khoảng 2 – 4 triệu vấn đề về vai này liên quan đến cơ quay.

CHĂM SÓC

Làm thế nào tôi có thể giữ cho cơ vai của mình khỏe mạnh?

Chăm sóc cơ vai của bạn bằng cách:

• Không lạm dụng cơ vai khi bị đau.

• Cho cơ vai nghỉ ngơi giữa các buổi tập hoặc khi gắng sức.

• Kéo căng và làm nóng cơ vai trước khi hoạt động.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

Khi nào tôi nên gọi cho bác sĩ của mình?

Liên hệ với bác sĩ của bạn ngay lập tức nếu:

• Không thể cử động vai hoặc cánh tay của bạn.

• Cảm thấy tê ở vai hoặc cánh tay của bạn.

• Đau dữ dội, đột ngột ở vai hoặc bất cứ nơi nào trên cánh tay của bạn.

LƯU Ý

Cơ vai của bạn giúp hỗ trợ và ổn định khớp linh hoạt nhất trong cơ thể. Chúng giúp bạn thực hiện một loạt các động tác, từ chải tóc cho đến ném bóng. Vì chúng ta sử dụng cơ vai quá nhiều nên chúng dễ bị chấn thương. Bạn có thể ngăn ngừa hầu hết các cơn đau vai bằng cách cho các cơ nghỉ ngơi khi chúng cảm thấy mệt mỏi, đồng thời giữ cho cơ vai khỏe và ổn định.