MÙ MÀU

Mù màu xảy ra khi bạn không thể nhìn thấy màu sắc một cách bình thường. Nó còn được gọi là sự thiếu hụt màu sắc. Bệnh mù màu thường xảy ra khi ai đó không thể phân biệt giữa các màu nhất định. Điều này thường xảy ra giữa màu xanh lá cây, màu đỏ và đôi khi là màu xanh lam.

Trong võng mạc, có hai loại tế bào phát hiện ánh sáng. Chúng được gọi là tế bào hình que và tế bào hình nón. Các tế bào que chỉ phát hiện ánh sáng, bóng tối và rất nhạy cảm với mức độ ánh sáng yếu. Tế bào hình nón phát hiện màu sắc và tập trung gần trung tâm tầm nhìn của bạn. Có ba loại tế bào nón có thể nhìn thấy màu sắc: đỏ, xanh lá cây và xanh lam. Bộ não sử dụng đầu vào từ các tế bào hình nón này để nhận thức về màu sắc của chúng ta.

Mù màu có thể xảy ra khi một hoặc nhiều tế bào hình nón vắng mặt, không hoạt động hoặc phát hiện ra màu khác với bình thường. Mù màu nghiêm trọng xảy ra khi không có cả ba tế bào hình nón. Mù màu nhẹ xảy ra khi có cả ba tế bào hình nón nhưng một tế bào hình nón không hoạt động bình thường. Nó phát hiện một màu khác với bình thường.

Có nhiều mức độ mù màu khác nhau. Một số người bị khiếm khuyết màu sắc nhẹ có thể nhìn thấy màu sắc bình thường trong điều kiện ánh sáng tốt nhưng lại gặp khó khăn trong điều kiện ánh sáng mờ. Những người khác không thể phân biệt một số màu nhất định trong bất kỳ ánh sáng nào. Ngoài ra, một dạng mù màu khác được coi là nghiêm trọng nhất, khi người mắc bệnh cảm nhận mọi thứ đều có màu xám, tuy nhiên dạng này không phổ biến. Bệnh mù màu thường ảnh hưởng đến cả hai mắt như nhau và duy trì ổn định trong suốt cả cuộc đời.

Mù màu thường là bệnh mắc phải từ khi sinh ra nhưng bạn cũng có thể mắc bệnh này sau này khi lớn lên. Vấn đề thay đổi thị lực màu sắc có thể báo hiệu tình trạng sức khỏe nghiêm trọng. Bất kỳ ai trải qua sự thay đổi đáng kể trong nhận thức về màu sắc nên đến gặp bác sĩ nhãn khoa.

Các triệu chứng mù màu

Các triệu chứng của bệnh mù màu có thể từ nhẹ đến nặng. Nhiều người có các triệu chứng nhẹ đến nỗi họ không biết rằng họ bị thiếu màu sắc.

Các triệu chứng bao gồm:

Khó nhìn màu và độ sáng của màu theo cách thông thường
Không có khả năng phân biệt sự khác biệt giữa các sắc thái của các màu giống nhau hoặc tương tự. Điều này xảy ra nhiều nhất với màu đỏ và xanh lục, hoặc xanh lam và vàng.

Ngoại trừ ở dạng nghiêm trọng nhất, mù màu không ảnh hưởng đến độ sắc nét của thị lực. Không có khả năng nhìn thấy bất kỳ màu nào và chỉ nhìn thấy mọi thứ với màu xám được gọi là chứng mù màu toàn bộ. Tình trạng hiếm gặp này thường liên quan đến:

Nhược thị (hoặc mắt lười)
Rung giật nhãn cầu
Nhạy cảm ánh sáng
Tầm nhìn kém

Nguyên nhân của mù màu

Hầu hết những người mắc chứng bệnh này từ khi mới sinh ra. Đây được gọi là một tình trạng bẩm sinh. Rối loạn màu bẩm sinh thường di truyền từ mẹ sang con trai.

Những khiếm khuyết này là do thiếu một phần hoặc toàn bộ tế bào hình nón trong võng mạc . Các tế bào này giúp bạn phân biệt các màu đỏ, xanh lá cây và xanh lam.

Ngoài ra, các nguyên khác cũng có thể gây ra tình trạng rối loạn màu bao gồm:

Ảnh hưởng từ các bệnh liên quan
Tổn thương mắt
Tác dụng độc hại của ma túy
Bệnh chuyển hóa
Bệnh đường máu

Các rối loạn màu do bệnh tật ít được nghiên cứu hơn so với các vấn đề về thị lực màu bẩm sinh. Bệnh mù màu đặc trưng thường ảnh hưởng đến cả hai mắt khác nhau. Tình trạng khiếm khuyết về thị giác màu do bệnh tật gây ra thường trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Mất thị lực màu có thể là kết quả của tổn thương võng mạc hoặc dây thần kinh thị giác.

Ai có nguy cơ bị mù màu?

Nam giới có nguy cơ bị mù màu bẩm sinh cao hơn nhiều so với phụ nữ. Ước tính cứ mười nam giới thì có một người mắc một số dạng thiếu màu sắc. Bệnh mù màu phổ biến hơn ở nam giới gốc Bắc Âu.

Có một số điều kiện nhất định có thể làm tăng nguy cơ thiếu màu mắc phải, bao gồm:

Bệnh tăng nhãn áp
Bệnh tiểu đường
Thoái hóa điểm vàng
Bệnh Alzheimer
bệnh Parkinson
nghiện rượu mãn tính
bệnh bạch cầu
thiếu máu hồng cầu hình liềm

Một số loại thuốc cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mù màu. Thuốc hydroxychloroquine (Plaquenil) có thể gây mù màu. Nó được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp, trong số các bệnh chứng khác.

Chẩn đoán mù màu

Bác sĩ nhãn khoa sẽ có thể tiến hành một bài kiểm tra đơn giản để xác định xem bạn có bị mù màu hay không.

Bài kiểm tra bao gồm việc cho bạn thấy một mẫu hình được tạo thành từ các chấm nhiều màu. Nếu bạn không bị thiếu màu, bạn sẽ có thể nhìn thấy các con số và hình dạng giữa các dấu chấm. Nếu bạn bị mù màu, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc tìm số hoặc hình dạng trong mẫu. Bạn có thể không nhìn thấy bất cứ thứ gì trong mô hình.

Một người bị thiếu màu sắc có thể không nhìn thấy số 5 trong số các dấu chấm trong hình này

Điều trị mù màu

Không có phương pháp điều trị cho bệnh mù màu bẩm sinh. Nó thường không gây ra bất kỳ khuyết tật đáng kể nào. Tuy nhiên, có những loại kính áp tròng và kính cận đặc biệt có thể hữu ích.