PHẪU THUẬT THAY KHỚP VAI

Tổng quan

Phẫu thuật thay khớp vai là thủ thuật loại bỏ các vùng khớp bị hư hỏng và thay thế chúng bằng các bộ phận làm bằng kim loại và nhựa (bằng cách cấy ghép). Phẫu thuật này được gọi là phẫu thuật tạo hình khớp vai.

Vai là một khớp hình cầu. Đầu tròn của xương cánh tay trên khớp sẽ vừa khít với một vị trí nông hơn ở vai. Tổn thương khớp có thể gây đau, yếu và cứng khớp.

Khớp vai được thay thế có nhiều hình dạng cũng như kích cỡ khác nhau ỡ. Các lựa chọn thay thế bao gồm một phần hoặc toàn bộ khớp vai, bằng cách sử dụng phương pháp cấy ghép giải phẫu hoặc cấy ghép ngược.

Tại sao cần thực hiện

Phẫu thuật thay khớp vai được thực hiện để giảm đau và các triệu chứng khác do tổn thương khớp vai.

Các tình trạng có thể làm hỏng khớp bao gồm:

• Bệnh xương khớp. Được biết đến là bệnh viêm khớp gây bào mòn, viêm xương khớp làm tổn thương lớp sụn bao bọc các đầu xương có tác dụng giúp các khớp vận động trơn tru.

• Chấn thương vòng bít xoay. Vòng bít xoay là một nhóm cơ và gân bao quanh khớp vai. Chấn thương vòng bít quay đôi khi có thể dẫn đến tổn thương sụn và xương ở khớp vai.

• Gãy xương. Gãy đầu trên của xương vai có thể cần phẫu thuật thay thế, tương tự khi chấn thương hoặc khi phẫu thuật cố định gãy xương trước đó không thành công.

• Viêm khớp dạng thấp và các tình trạng rối loạn viêm khác. Gây ra bởi hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức, tình trạng viêm liên quan đến viêm khớp dạng thấp có thể làm hỏng sụn và đôi khi là xương dưới ở trong khớp.

• Chứng u xương. Một số loại tình trạng ở vai có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu lưu thông. Khi thiếu máu, xương có thể bị chết.

Quy trình thay thế khớp vai

Tùy thuộc vào loại tổn thương khớp mà bạn gặp phải, bác sĩ có thể đề nghị một trong các lựa chọn thay thế khớp vai sau:

• Phẫu thuật thay thế toàn bộ vai. Cả đầu xương tròn và vị trí nông đều được thay thế. Các mô cấy sẽ cho hình dạng giống với hình dạng tự nhiên của xương.

• Phẫu thuật thay thế toàn bộ vai ngược. Cả đầu xương tròn và vị trí nông đều được thay thế, nhưng các bộ phận cấy ghép sẽ bị đảo ngược. Phần đầu tròn được gắn vào xương bả vai và vị trí nông được cố định vào xương cánh tay trên. Lựa chọn này thường được ưu tiên nếu vòng bít quay bị hỏng nặng.

• Thay thế một phần vai. Chỉ có phần đầu tròn của khớp được thay thế. Nó có thể được đề nghị khi chỉ vị trí này của khớp bị tổn thương.

Rủi ro

Mặc dù hiếm gặp, nhưng có thể phẫu thuật thay thế khớp vai sẽ không làm giảm cơn đau của bạn hoặc làm cho nó biến mất hoàn toàn. Phẫu thuật có thể không khôi phục hoàn toàn chuyển động hoặc sức mạnh của khớp. Trong một số trường hợp, có thể cần một cuộc phẫu thuật khác.

Các biến chứng tiềm ẩn của phẫu thuật thay thế khớp vai bao gồm:

• Trật khớp. Đầu tròn của khớp nối mới của bạn có thể lệch ra khỏi vị trí của nó.

• Gãy xương. Xương quai xanh, xương bả vai hoặc xương màng nhện có thể bị gãy trong hoặc sau khi phẫu thuật.

• Implant bị bào mòn dần. Các thành phần của khớp vai được thay thế có độ bền cao, nhưng chúng có thể bị lỏng hoặc bị mòn theo thời gian. Trong một số trường hợp, bạn có thể cần một cuộc phẫu thuật khác để thay thế các thành phần bị lỏng lẻo.

• Lỗi vòng bít quay. Nhóm cơ và gân bao quanh khớp vai (vòng bít quay) đôi khi bị mòn sau khi thay khớp vai một phần hoặc toàn bộ.

• Tổn thương thần kinh. Các dây thần kinh ở khu vực nơi cấy ghép có thể bị thương. Tổn thương dây thần kinh có thể gây tê, yếu và đau.

• Các cục máu đông. Các cục máu đông có thể hình thành trong tĩnh mạch của chân hoặc cánh tay sau khi phẫu thuật. Điều này có thể nguy hiểm vì một mảnh từ cục máu đông có thể vỡ ra và di chuyển đến phổi, tim hoặc hiếm khi là não.

• Sự nhiễm trùng. Nhiễm trùng có thể xảy ra tại vết rạch hoặc ở những mô sâu hơn. Đôi khi cần phải phẫu thuật để điều trị.

Bạn chuẩn bị như thế nào

Trước khi lên lịch phẫu thuật, bạn sẽ gặp bác sĩ phẫu thuật của mình để được đánh giá. Cuộc hẹn này thường bao gồm:

• Xem xét các triệu chứng của bạn

• Khám sức khỏe

• Chụp X-quang và chụp cắt lớp vi tính (CT) vai của bạn

Một số câu hỏi bạn có thể muốn hỏi bao gồm:

• Bạn đề nghị loại phẫu thuật nào?

• Làm thế nào để kiểm soát cơn đau của bạn sau khi phẫu thuật?

• Bạn sẽ phải băng bó trong bao lâu?

• Bạn sẽ cần loại vật lý trị liệu nào?

• Các hoạt động của bạn sẽ bị hạn chế như thế nào sau khi phẫu thuật?

• Bạn có cần phải có người giúp đỡ ở nhà một khoảng thời gian không?

Các thành viên khác của nhóm chăm sóc sẽ đánh giá mức độ sẵn sàng của ca phẫu thuật. Bạn sẽ được hỏi về tiền sử bệnh, các loại thuốc đang sử dụng và liệu bạn có hút thuốc lá hay không. Thuốc lá có thể cản trở quá trình hồi phục sau phẫu thuật.

Bạn có thể được gặp chuyên gia vật lý trị liệu, người sẽ giải thích cách thực hiện các bài tập vật lý trị liệu và cách sử dụng loại băng bó (vật cố định) để ngăn vai bạn cử động.

Hiện tại, nhiều người có thể xuất viện cùng ngày với thủ thuật thay khớp vai.

Quá trình thực hiện

Trước khi làm thủ thuật

Tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ phẫu thuật về việc tắm rửa, ăn uống, uống thuốc vào ngày hôm trước và vào ngày phẫu thuật.

Trong quá trình

Một thành viên trong nhóm y tế sẽ nói chuyện với bạn về cách bạn được dùng thuốc an thần trong phẫu thuật. Hầu hết mọi người được gây mê toàn thân và phong bế dây thần kinh. Gây mê toàn thân sẽ đưa bạn vào giấc ngủ sâu. Khối dây thần kinh làm tê vai của bạn để có thể tiếp tục kiểm soát được cơn đau khi bạn thức dậy sau khi hết tác dụng gây mê toàn thân. Ca phẫu thuật thường kéo dài từ 1 - 2 giờ.

Sau khi làm thủ thuật

Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ được nghỉ ngơi trong khu vực phục hồi trong một thời gian ngắn. Bạn có thể được thực hiện xét nghiệm chụp tia X. Vai của bạn sẽ cố định. Đừng cố gắng di chuyển vai của bạn trừ khi bạn được yêu cầu làm như vậy.

Thời gian bạn cần ở lại sau phẫu thuật là bao lâu tùy thuộc vào nhu cầu cá nhân của bạn. Nhiều người có thể về nhà ngay trong ngày hôm đó.