SEROTONIN

Serotonin là một hormone được tìm thấy hầu hết ở ruột non cơ thể

Serotonin là gì?

Serotonin hay còn được gọi là 5-hydroxytryptamine (5-HT), là một chất dẫn truyền thần kinh monoamine hoạt động như một loại hormone.

Là chất dẫn truyền thần kinh, serotonin mang thông điệp giữa các tế bào thần kinh trong não (hệ thần kinh trung ương) đến khắp cơ thể (hệ thần kinh ngoại vi). Những thông điệp hóa học này cho cơ thể nhận biết cách hoạt động.

Serotonin đóng một số vai trò trong cơ thể, bao gồm các ảnh hưởng đến học tập, trí nhớ, hạnh phúc cũng như điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, giấc ngủ, hành vi tình dục và cảm giác đói.

Sự mất cân bằng serotonin cũng có thể gây ra một số vấn đề như trầm cảm, lo lắng, hưng cảm và các tình trạng sức khỏe khác.

Hầu hết serotonin được tìm thấy trong cơ thể nằm trong ruột (khoảng 90% serotonin được tìm thấy trong các tế bào lót đường tiêu hóa) và chỉ có khoảng 10% được sản xuất trong não. Nó được giải phóng vào tuần hoàn máu và được hấp thụ bởi các tiểu cầu. 

Serotonin được tạo ra từ axit amin thiết yếu là tryptophan không được tổng hợp từ cơ thể mà phải được lấy từ các nguồn dinh dưỡng bên ngoài.

Chức năng của Serotonin

Serotonin đóng một vai trò trong nhiều chức năng của cơ thể:

• Tâm trạng: Serotonin trong não điều chỉnh tâm trạng và thường được gọi là hóa chất “tạo cảm giác tốt” tự nhiên của cơ thể bạn. Khi serotonin ở mức bình thường, bạn cảm thấy tập trung hơn, ổn định về mặt cảm xúc, hạnh phúc và bình tĩnh hơn. Còn khi serotonin thấp có liên quan đến các vấn đề như trầm cảm. Nhiều loại thuốc được sử dụng để điều trị lo âu, trầm cảm và các rối loạn tâm trạng thường nhắm đến các cách để tăng mức serotonin trong não.

• Tiêu hóa: Hầu hết serotonin của cơ thể nằm trong đường tiêu hóa giúp kiểm soát chức năng ruột và đóng vai trò bảo vệ đường ruột. Ruột có thể tăng giải phóng serotonin để tăng tốc độ tiêu hóa để loại bỏ các loại thực phẩm gây khó chịu hoặc các sản phẩm độc hại ra khỏi cơ thể. Serotonin cũng góp phần làm giảm cảm giác thèm ăn trong khi ăn.

• Buồn nôn: Buồn nôn xảy ra khi serotonin được giải phóng vào ruột nhanh hơn mức có thể được tiêu hóa. Nhiều loại thuốc được sử dụng để giảm cảm giác buồn nôn và nôn nhắm vào các thụ thể serotonin cụ thể trong não.

• Giấc ngủ: Serotonin, cùng với một chất dẫn truyền thần kinh khác dopamine, đóng một vai trò quan trọng trong chất lượng giấc ngủ (ngủ ngon và lâu như thế nào). Bộ não cũng cần serotonin để tạo ra melatonin, một loại hormone điều chỉnh chu kỳ thức - ngủ của bạn.

• Chữa lành vết thương: Serotonin được giải phóng bởi tiểu cầu trong máu để giúp chữa lành vết thương. Nó cũng làm cho các mạch máu nhỏ nhất, tiểu động mạch, thu hẹp, làm chậm lưu lượng máu và giúp hình thành cục máu đông. Đây là một quá trình quan trọng trong việc chữa lành vết thương.

• Sức khỏe của xương: Serotonin có thể đóng một vai trò trong mật độ xương. Mức độ cao của serotonin trong ruột có thể đóng một vai trò trong việc làm cho xương yếu, có thể dẫn đến gãy xương và loãng xương.

• Sức khỏe tình dục: Serotonin cũng đóng một vai trò - cùng với chất dẫn truyền thần kinh dopamine - trong ham muốn tình dục.

Những vấn đề sức khỏe liên quan đến mức serotonin thấp

Mức độ serotonin thấp có thể liên quan đến nhiều tình trạng sức khỏe bao gồm:

• Trầm cảm và các vấn đề tâm trạng khác.

• Lo lắng.

• Các vấn đề về giấc ngủ.

• Vấn đề về tiêu hóa.

• Hành vi tự sát.

• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

• Chấn thương tâm lý.

• Rối loạn hoảng sợ.

• Tâm thần phân liệt.

• Ám ảnh.

Nguyên nhân

Mức serotonin thấp thường có nhiều nguyên nhân bao gồm như:

• Cơ thể không sản xuất đủ serotonin.

• Cơ thể không sử dụng serotonin một cách hiệu quả. Điều này có thể xảy ra nếu bạn không có đủ thụ thể serotonin hoặc các thụ thể không hoạt động như bình thường.

Tôi có thể làm gì để tăng mức serotonin?

• Các cách để tăng mức serotonin bao gồm:

• Ăn nhiều thực phẩm chứa tryptophan.

• Tăng cường ánh sáng mặt trời cho cơ thể.

• Uống một số chất bổ sung.

• Tập thể dục nhiều hơn và giảm căng thẳng.

Các loại thực phẩm tăng mức serotonin

Nhiều loại thực phẩm tự nhiên chứa tryptophan, axit amin mà từ đó serotonin được tạo ra. Bạn có thể thử tăng mức serotonin của mình bằng cách ăn các thực phẩm chứa tryptophan, chẳng hạn như:

• Cá hồi.

• Trứng.

• Phô mai.

• Đậu hũ.

• Dứa.

• Các loại hạt, yến mạch và hạt.

Ăn thực phẩm giàu tryptophan không nhất thiết giúp tăng mức serotonin. Đó là một quá trình phức tạp. Cơ thể bạn cần carbohydrate để giải phóng insulin, cần thiết để hấp thụ các axit amin. Sau đó, ngay cả khi tryptophan đi vào máu, nó vẫn phải cạnh tranh với các axit amin khác để được hấp thụ vào não n. Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu cách ăn thực phẩm chứa tryptophan có thể làm tăng mức serotonin.

Ánh sáng mặt trời

Không tiếp xúc đủ với ánh sáng mặt trời có thể dẫn đến rối loạn tâm trạng ở một số người. Cố gắng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời 10 đến 15 phút mỗi ngày để tăng cường không chỉ mức serotonin mà còn cả mức vitamin D. Nếu bạn sống ở khu vực không thể nhận được ánh sáng mặt trời tự nhiên, hãy cân nhắc sử dụng liệu pháp ánh sáng để có được ánh sáng mặt trời cần thiết hàng ngày.

Thuốc bổ sung

Một số thực phẩm chức năng và thảo dược bổ sung cũng làm tăng mức serotonin. Bao gồm các:

• Thực phẩm bổ sung: Tryptophan, men vi sinh và SAMe.

• Thực phẩm bổ sung thảo dược: Có thể bao gồm nhân sâm, rong biển St.John, rue Syria và nhục đậu khấu.

Tập thể dục

Tập thể dục thường xuyên được biết là làm tăng mức serotonin và có thể cải thiện chứng rối loạn tâm trạng và sức khỏe tim mạch.

Những vấn đề sức khỏe liên quan đến mức serotonin cao

Hội chứng serotonin là một tình trạng xảy ra khi nồng độ serotonin tăng lên quá nhiều. Nó thường xảy ra nếu bạn tăng liều của một loại thuốc làm tăng mức serotonin hoặc dùng một loại thuốc khác làm tăng serotonin.

Các triệu chứng nhẹ bao gồm rùng mình, đổ mồ hôi, lú lẫn, bồn chồn, huyết áp cao, co giật cơ và tiêu chảy. Các triệu chứng nghiêm trọng bao gồm sốt cao, co giật, ngất xỉu và nhịp tim bất thường.

Hội chứng serotonin có thể gây tử vong nếu nó nghiêm trọng và không được phát hiện sớm và điều trị nhanh chóng.