Tổng quan
Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của các cấu trúc bên trong cơ thể bạn. Hình ảnh có thể cung cấp thông tin có giá trị nhằm chẩn đoán và hướng dẫn điều trị cho nhiều loại bệnh và tình trạng khác nhau.
Hầu hết các cuộc xét nghiệm siêu âm được thực hiện bằng cách sử dụng thiết bị siêu âm bên ngoài cơ thể của bạn, mặc dù một số lại liên quan đến việc đặt một thiết bị nhỏ bên trong cơ thể bạn.
Tại sao cần thực hiện
Siêu âm được sử dụng vì nhiều lý do, bao gồm:
-
Quan sát tử cung và buồng trứng khi mang thai và theo dõi sức khỏe của thai nhi đang phát triển
-
Chẩn đoán bệnh túi mật
-
Đánh giá quá trình lưu máu
-
Hướng dẫn trong quá trình sinh thiết hoặc điều trị khối u
-
Kiểm tra khối u ở vú
-
Kiểm tra tuyến giáp
-
Tìm các vấn đề về sinh dục và tuyến tiền liệt
-
Đánh giá tình trạng viêm khớp (viêm bao hoạt dịch)
-
Đánh giá bệnh xương chuyển hóa
Rủi ro
Chẩn đoán bằng siêu âm là một thủ thuật an toàn sử dụng sóng âm thanh công suất thấp. Thủ thuật này không gây ra bất kỳ rủi ro nào.
Siêu âm là một công cụ có giá trị, nhưng nó có những hạn chế. Sóng âm thanh không thể truyền tốt qua không khí hoặc xương, vì vậy siêu âm không hiệu quả trong việc cung cấp hình ảnh các bộ phận cơ thể chứa khí trong đó hoặc bị che khuất bởi xương, chẳng hạn như phổi hoặc vùng đầu. Siêu âm cũng có thể không nhìn thấy các vật thể nằm rất sâu trong cơ thể con người. Để quan sát các khu vực này, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh khác, chẳng hạn như chụp CT hoặc MRI hoặc chụp X-quang.
Bạn cần chuẩn bị những gì?
Hầu hết các cuộc xét nghiệm siêu âm không cần chuẩn bị gì đặc biệt. Tuy nhiên, có một vài trường hợp ngoại lệ:
-
Đối với một số phương pháp, chẳng hạn như siêu âm túi mật, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc của bạn có thể yêu cầu bạn không ăn hoặc uống trong một khoảng thời gian nhất định trước khi khám.
-
Những tình trạng khác, chẳng hạn như siêu âm vùng chậu, có thể yêu cầu bàng quang được lấp đầy. Bác sĩ sẽ cho bạn biết bạn cần uống bao nhiêu nước trước khi khám. Bạn không được đi tiểu cho đến khi khám xong.
-
Trẻ nhỏ có thể cần chuẩn bị thêm. Khi lên lịch siêu âm cho bản thân hoặc con bạn, hãy hỏi bác sĩ xem bạn có cần tuân theo theo bất kỳ hướng dẫn cụ thể nào không.
Quần áo và đồ dùng cá nhân
Mặc quần áo rộng rãi khi đến buổi hẹn siêu âm. Bạn có thể được yêu cầu tháo đồ trang sức trong khi siêu âm, vì vậy bạn nên để lại bất kỳ đồ vật có giá trị nào ở nhà.
Quá trình thực hiện
Trước khi làm thủ thuật
Trước khi bắt đầu siêu âm, bạn có thể được yêu cầu làm những việc sau:
Bạn sẽ được yêu cầu nằm trên bàn khám.
Trong quá trình
Bác sĩ sẽ sử dụng gel bôi cho da của bạn trên khu vực được thực hiện xét nghiệm. Nó giúp ngăn chặn các túi khí, có thể chặn sóng siêu âm tạo ra hình ảnh. Loại gel gốc nước, an toàn này rất dễ dàng loại bỏ khỏi da và quần áo khi cần.
Một kỹ thuật viên được đào tạo (bác sĩ siêu âm) sẽ sử dụng một thiết bị cầm tay nhỏ (đầu dò) ấn lên khu vực đang được thực hiện xét nghiệm và di chuyển nó khi cần thiết để chụp ảnh. Bộ chuyển đổi gửi sóng siêu âm vào cơ thể của bạn, thu thập các sóng âm thanh được dội lại và gửi chúng đến máy tính, máy tính này sẽ tạo ra hình ảnh.
Đôi khi, siêu âm được thực hiện bên trong cơ thể bạn. Trong trường hợp này, đầu dò được đưa vào trong cơ thể bạn. Ví dụ như:
-
Siêu âm tim qua thực quản. Một đầu dò, được đưa vào thực quản, thu được hình ảnh của tim. Nó thường được thực hiện khi đang sử dụng thuốc an thần.
-
Siêu âm qua trực tràng. Xét nghiệm này cung cấp hình ảnh của tuyến tiền liệt bằng cách đặt một đầu dò đặc biệt vào trực tràng.
-
Siêu âm qua âm đạo. Một đầu dò đặc biệt được đưa nhẹ nhàng vào âm đạo để quan sát tử cung và buồng trứng.
Siêu âm thường không đau. Tuy nhiên, bạn có thể cảm thấy khó chịu nhẹ khi bác sĩ siêu âm đưa đầu dò qua cơ thể bạn, đặc biệt nếu bạn có một bàng quang đầy hoặc khi cần đưa đầu dò vào cơ thể bạn.
Một cuộc xét nghiệm siêu âm điển hình mất từ 30 phút đến một giờ.
Kết quả
Khi quá trình thăm khám của bạn hoàn tất, một bác sĩ được đào tạo để giải thích kết quả hình ảnh (bác sĩ X quang) sẽ phân tích hình ảnh và gửi báo cáo cho bác sĩ của bạn. Bác sĩ của bạn sẽ thảo luận về kết quả với bạn.
Bạn sẽ có thể trở lại các hoạt động bình thường ngay sau khi siêu âm.