SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ: 5 NĂM ĐẦU ĐỜI

Những điểm chính

• Phát triển là cách con trẻ lớn lên về thể chất và cảm xúc cũng như học cách giao tiếp, suy nghĩ và tương tác xã hội.

• Những trải nghiệm và mối quan hệ của trẻ em trong 5 năm đầu đời rất quan trọng cho sự phát triển sau này.

• Trong những năm đầu đời, cách học tập và phát triển chính của con bạn là thông qua vui chơi.

• Những vấn đề ảnh hưởng khác đến sự phát triển bao gồm gen, dinh dưỡng, hoạt động thể chất, sức khỏe và cộng đồng.

Về sự phát triển sớm của trẻ

‘Phát triển’ có nghĩa là những thay đổi trong quá trình tăng trưởng thể chất của con trẻ. Đó cũng là những thay đổi trong các kỹ năng xã hội, cảm xúc, hành vi, suy nghĩ và giao tiếp. Tất cả các lĩnh vực phát triển này được liên kết với nhau, và mỗi lĩnh vực đều phụ thuộc và ảnh hưởng đến những vấn đề khác.

Trong 5 năm đầu đời, những trải nghiệm và mối quan hệ kích thích sự phát triển của trẻ, tạo ra hàng triệu sự kết nối trong não của chúng. Trên thực tế, bộ não của trẻ em hình thành sự kết nối nhanh hơn trong 5 năm đầu tiên so với bất kỳ thời điểm nào khác trong cuộc đời. Đây là thời điểm nền tảng cho khả năng học tập, sức khỏe và hành vi trong suốt cuộc đời được hình thành.

Em bé được sinh ra đã sẵn sàng để học hỏi và bộ não của chúng phát triển thông qua việc sử dụng. Sự kích thích từ môi trường, sự quan tâm với nhiều hoạt động khác nhau mang đến cho trẻ nhiều cách để vui chơi, phát triển và học hỏi, đồng thời có nhiều cơ hội để thực hành những gì chúng đang học.

Các mối quan hệ: nền tảng cho sự phát triển của trẻ

Các mối quan hệ của trẻ em ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực và giai đoạn phát triển của chúng. Trên thực tế, các mối quan hệ là nền tảng cho sự phát triển của trẻ.

Thông qua các mối quan hệ, con bạn học được những thông tin quan trọng về thế giới của chúng. Ví dụ, con bạn biết được thế giới có an toàn hay không, chúng có được yêu thương không, ai là người yêu thương chúng, điều gì xảy ra khi chúng khóc hay cười, v.v.

Con bạn cũng học bằng cách quan sát các mối quan hệ giữa những người khác – ví dụ, bằng cách quan sát cách bạn cư xử với các thành viên khác trong gia đình. Quá trình học tập này là nền tảng cho sự phát triển các kỹ năng giao tiếp, hành vi, sự tương tác xã hội và các kỹ năng khác của con bạn.

Mối quan hệ của con bạn với bạn là một trong những mối quan hệ quan trọng nhất trong cuộc sống của trẻ. Mối quan hệ với các thành viên khác trong gia đình, người chăm sóc, kể cả các giáo viên mầm non và những đứa trẻ khác cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ.

Vui chơi: quá trình phát triển và học tập của trẻ diễn ra như thế nào

Trong những năm đầu đời, vui chơi là cách học tập và phát triển chính của trẻ.

Chơi tạo ra niềm vui cho con bạn. Nó cũng cho con trẻ cơ hội khám phá, quan sát, thử nghiệm và giải quyết vấn đề. Con bạn sẽ cần sự hỗ trợ và khuyến khích của bạn để làm điều này. Nhưng điều quan trọng là phải hướng tới sự cân bằng giữa việc hỗ trợ con bạn và để con bạn tự làm mọi thứ và đôi khi là phạm sai lầm. Tự mình tìm hiểu về cách thế giới vận hành là một phần quan trọng trong quá trình học tập của con trẻ.

Dành nhiều thời gian để vui chơi, nói chuyện, lắng nghe và tương tác với bạn sẽ giúp con trẻ học các kỹ năng sống quan trọng. Những kỹ năng này bao gồm giao tiếp, suy nghĩ, giải quyết vấn đề, di chuyển và quan tâm mọi người.

Chơi là một công cụ để xây dựng mối quan hệ tuyệt vời. Chơi với con trẻ sẽ gửi đi một thông điệp đơn giản – bạn rất quan trọng với tôi. Thông điệp này giúp trẻ em tìm hiểu rõ về bản thân trẻ cũng như định hướng của trẻ trong tương lai.

Những thứ khác định hình sự phát triển của trẻ

Gen của con trẻ và các yếu tố khác như ăn uống lành mạnh, hoạt động thể chất, sức khỏe và khu vực bạn sinh sống cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của con trẻ.

Ăn uống lành mạnh

Thực phẩm lành mạnh cung cấp cho con trẻ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết để tăng trưởng và phát triển. Nó cũng giúp phát triển vị giác của chúng. Thực phẩm lành mạnh và hoạt động ăn uống trong những năm đầu đời có thể thiết lập thói quen ăn uống lành mạnh suốt đời của trẻ.

Hoạt động thể chất

Hoạt động thể chất rất quan trọng đối với sức khỏe của con bạn. Nó giúp con trẻ vận động, phát triển các kỹ năng vận động, giúp con tư duy và cho con bạn cơ hội khám phá thế giới của chúng. Vì vậy, con bạn cần có nhiều cơ hội để vui chơi vận động, cả trong nhà và ngoài trời.

Sức khỏe

Các bệnh lý ở trẻ nhỏ như cảm lạnh, đau tai và viêm dạ dày ruột thường không có bất kỳ ảnh hưởng lâu dài nào đối với sự phát triển. Nhưng tình trạng khuyết tật, chậm phát triển và các bệnh mãn tính hoặc lâu dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Các chuyên gia về sức khỏe có thể giúp bạn hiểu tình trạng của con trẻ và mức độ ảnh hưởng của nó đến sự phát triển sau này.

Khu phố và cộng đồng địa phương

Sự phát triển của con bạn được hỗ trợ bởi các mối quan hệ tích cực với bạn bè và hàng xóm, cũng như khả năng tiếp cận sân chơi, công viên, cửa hàng và các dịch vụ địa phương như đơn vị chăm sóc trẻ em, nhóm vui chơi, nhà trẻ, trường học, trung tâm y tế và thư viện.

Sự phát triển của trẻ: khác biệt giữa các trẻ

Nói chung, sự phát triển diễn ra theo trình tự giống nhau ở hầu hết trẻ em, nhưng các kỹ năng có thể phát triển ở các độ tuổi hoặc thời điểm khác nhau. Ví dụ, trẻ em thường học đứng, sau đó học đi. Nhưng sự phát triển này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong khoảng từ 8 - 18 tháng.

Vì vậy, nếu bạn đang băn khoăn liệu sự phát triển của con mình có đang đi đúng hướng hay không, hãy nhớ rằng sự phát triển của trẻ diễn ra theo thời gian. Sự khác biệt giữa các trẻ em thường không có gì phải lo lắng.

Nếu bạn thực sự cảm thấy có điều gì đó không ổn với sự phát triển của con mình, hãy tin vào bản năng của mình. Gặp y tá chăm sóc sức khỏe, bác sĩ đa khoa hoặc bác sĩ nhi khoa.

Làm cha mẹ

Cho dù bạn là cha mẹ, ông bà, người chăm sóc hay cha mẹ nuôi đang nuôi dạy một đứa trẻ, thì bạn vẫn cần luôn học hỏi. Bạn có thể cảm thấy tự tin về những gì bạn biết. Và bạn cũng có thể thừa nhận mình không biết điều gì đó và đặt câu hỏi hay nhận sự trợ giúp.

Khi tập trung vào việc chăm sóc em bé hoặc trẻ nhỏ, bạn có thể quên hoặc không còn thời gian để chăm sóc bản thân. Chăm sóc bản thân về thể chất, tinh thần và cảm xúc cũng sẽ giúp con bạn trưởng thành và phát triển.