THÀNH NGẠNH

Giới thiệu về dược liệu

Thành ngạnh (Cratoxylum prunifolium) là một loài cây gỗ thuộc họ Nọc sởi (Hypericaceae). Cây có thân thẳng, cao từ 8 - 20 mét, đường kính thân cây khoảng 30-40cm. Vỏ cây màu nâu sẫm, bề mặt không bóng, nứt dọc theo chiều dài thân. Lá cây mọc đối, hình bầu dục, có đầu nhọn và gốc hình tim, có kích thước từ 5 đến 15cm dài và 3 đến 8cm rộng. Hoa của Thành ngạnh mọc thành chùm hoa ở đầu nhánh, có màu trắng và có hương thơm nhẹ. Các quả của cây có kích thước từ 1,5 đến 2,5cm, có màu xanh lá nhạt và chứa nhiều hạt nhỏ. Thành ngạnh được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm châu Á và châu Phi, và thường mọc ở vùng rừng ẩm ướt và khu rừng đất thấp.

Bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Bộ phận dùng làm thuốc chính của Thành ngạnh là vỏ thân, lá và rễ cây.

Cách thu hái và chế biến Thành ngạnh tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Đối với vỏ cây, thường được thu hái vào mùa xuân hoặc mùa thu, lúc cây đang không có hoa. Vỏ cây được phơi khô, sau đó cắt thành miếng nhỏ để dùng. Còn đối với rễ cây, thường được thu hái vào mùa thu hoặc đông, khi cây không có lá. Rễ cây được phơi khô, sau đó cắt thành từng miếng nhỏ.

Cách bảo quản Thành ngạnh sau khi thu hái cũng rất quan trọng để giữ được chất lượng của dược liệu. Vỏ thân và rễ cây cần được bảo quản trong nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Cần đảm bảo cho dược liệu không bị ẩm ướt hoặc nhiễm bẩn để tránh hư hỏng và giảm chất lượng của dược liệu.

Thành phần hóa học

Hiện chưa có nhiều nghiên cứu y học hiện đại về thành phần và hàm lượng của dược liệu Thành ngạnh (Cratoxylum prunifolium). Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng dược liệu này chứa các hoạt chất như cratoxylogenic acid, cratoxylumones A và B, betulinic acid, oleanolic acid, ursolic acid, quercetin, kaempferol và isorhamnetin.

Một nghiên cứu tại Việt Nam cho biết Thành ngạnh có 3,9 -4,7% tannin, 0,51 – 0,56% flavonoid. Lá chứa nhiều hyperoside, mangiferin, isomangiferin hơn cành.Các hoạt chất này đã được chứng minh có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn và chống ung thư. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định chính xác hàm lượng và tác dụng của các thành phần này trong dược liệu Thành ngạnh.

Tác dụng - Công dụng

Theo Y học cổ truyền

Theo Y học cổ truyền, Thành ngạnh có vị cay, tính ấm, quy kinh vào tâm, thận, phế. Thành ngạnh được sử dụng để điều trị các bệnh như đau nhức cơ xương, đau khớp, đau thắt lưng, đau đầu, mất ngủ, rối loạn tiêu hóa và khí hư. Ngoài ra, Thành ngạnh cũng được sử dụng với công dụng giảm đau và kháng viêm.

Theo Y học hiện đại

Hiện tại, chưa có nhiều nghiên cứu khoa học về công dụng của Thành ngạnh (Cratoxylum prunifolium) trong Y học hiện đại. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra những tiềm năng của cây trong việc điều trị một số bệnh như ung thư và bệnh nhiễm khuẩn.

Một nghiên cứu trên chuột đã chỉ ra rằng chiết xuất từ rễ của Thành ngạnh có khả năng chống lại sự phát triển của tế bào ung thư gan. Nghiên cứu khác cũng cho thấy rằng các hoạt chất chiết xuất từ cây có khả năng chống lại các loại vi khuẩn gây bệnh như Salmonella, Staphylococcus và E. coli.

Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá rõ hơn về tác dụng và cơ chế hoạt động của Thành ngạnh trong việc điều trị bệnh.

Cách dùng - Liều dùng

Hiện tại, chưa có nhiều phương pháp chữa bệnh bằng Thành ngạnh được sử dụng phổ biến trong y học hiện đại. Tuy nhiên, trong y học cổ truyền, Thành ngạnh được sử dụng làm thành phần chủ đạo trong một số bài thuốc truyền thống để điều trị một số bệnh như:

• Bài thuốc chữa đau đầu và chóng mặt: Thành ngạnh 15g, Tô diệp 12g, Hoàng kỳ 6g, Sơn thù du 6g, Bạch truật 6g, Cam thảo 3g. Sắc uống.

• Bài thuốc chữa đau bụng kinh: Thành ngạnh 20g, Bạch truật 10g, Đương quy 10g, Khoan thù 10g, Cam thảo 6g. Sắc uống.

• Bài thuốc chữa đau lưng, đau xương khớp: Thành ngạnh 15g, Kim ngân hoa 15g, Nhục quế 10g, Sơn thù du 10g, Cam thảo 6g. Sắc uống.

Lưu ý: Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, người dùng nên tìm hiểu kỹ cách dùng, liều lượng và tác dụng phụ có thể gây ra. Nếu có bất kỳ vấn đề gì liên quan đến sức khỏe, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Lưu ý

Dưới đây là một số lưu ý cần biết khi sử dụng Thành ngạnh (Cratoxylum prunifolium) để chữa bệnh:

• Tuyệt đối không tự ý sử dụng Thành ngạnh mà không được sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

• Tránh dùng Thành ngạnh trong thai kỳ và cho con bú, vì chưa có nghiên cứu nào chứng minh tính an toàn của loại thảo dược này đối với thai nhi và em bé.

• Nếu có dấu hiệu phản ứng phụ như phát ban, ngứa ngáy, khó thở hoặc đau bụng, ngưng sử dụng Thành ngạnh ngay lập tức và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ ngay.

• Thành ngạnh có thể tương tác với một số loại thuốc khác, vì vậy, trước khi sử dụng Thành ngạnh, cần tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để tránh gây ra tác dụng phụ và ảnh hưởng đến sức khỏe.