TÌM HIỂU VỀ BIỂU BÌ VÀ CHỨC NĂNG CỦA NÓ

BIỂU BÌ LÀ GÌ?

Lớp biểu bì là lớp ngoài cùng trong ba lớp da chính của bạn. Nó mỏng nhưng bền và hoạt động như một hàng rào bảo vệ giữa cơ thể bạn và thế giới xung quanh. Các tế bào tạo nên lớp biểu bì liên tục bị bong ra và được thay thế bằng các tế bào mới được tạo ra ở các lớp biểu bì thấp hơn.

CHỨC NĂNG CỦA BIỂU BÌ LÀ GÌ?

Chức năng chính của lớp biểu bì là bảo vệ cơ thể bạn bằng cách đẩy những thứ có thể gây hại ra ngoài và giữ những thứ mà cơ thể bạn cần để hoạt động bình thường. Vi khuẩn, vi rút và các tác nhân truyền nhiễm khác sẽ bị loại bỏ, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng trên da bạn. Nước và chất dinh dưỡng được giữ lại để cơ thể sử dụng. Các bộ phận cơ thể dễ bị tổn thương hơn, chẳng hạn như lòng bàn chân và lòng bàn tay, có lớp biểu bì dày hơn để được bảo vệ tốt hơn.

Ngoài ra, các tế bào chuyên biệt trong lớp biểu bì cũng giúp bảo vệ cơ thể bạn, những tế bào này bao gồm:

Tế bào hắc tố

Những tế bào này chứa một loại sắc tố gọi là melanin và chịu trách nhiệm về tone màu da của bạn. Mọi người đều có số lượng tế bào biểu bì tạo hắc tố như nhau, nhưng lượng hắc tố trong mỗi tế bào lại khác nhau. Bạn càng có nhiều melanin, màu da của bạn càng sẫm màu. Ánh sáng mặt trời có thể làm tăng lượng hắc tố được sản xuất trong các tế bào hắc tố ở một mức độ nào đó. Đó là lý do xuất hiện khái niệm làn da bị sạm nắng.

Một vai trò quan trọng khác của tế bào biểu bì tạo hắc tố là lọc bức xạ tia cực tím (UV) từ mặt trời. Bức xạ tia cực tím là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư da. Bên cạnh đó, nó cũng gây ra nếp nhăn. Những người có làn da sẫm màu có nhiều hắc tố hơn, vì vậy họ có thể lọc ra nhiều bức xạ tia cực tím hơn cũng như ít có khả năng bị ung thư da và xuất hiện nếp nhăn hơn.

Tế bào Langerhans

Những tế bào này là một phần của hệ thống miễn dịch của bạn. Chúng hoạt động như những người bảo vệ và phát tín hiệu cho cơ thể khi chúng phát hiện ra các chất lạ, chẳng hạn như vi khuẩn thường không có trên da của bạn. Điều này kích hoạt hệ thống miễn dịch của bạn, gửi kháng thể và các tế bào khác để chống lại nhiễm trùng.

NHỮNG TÌNH TRẠNG NÀO CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỚP BIỂU BÌ?

Lớp biểu bì có thể bị ảnh hưởng bởi một số tình trạng bệnh tật. Bất cứ thứ gì gây kích ứng, làm tổn thương da hoặc kích hoạt hệ thống miễn dịch của bạn đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lớp biểu bì. Nhiễm trùng có thể xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào da qua vết cắt hoặc vết hở.

Một số tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến da là:

Chàm

Các loại khác nhau của tình trạng này đều gây ra các mảng da ngứa, viêm và đỏ. Nó xảy ra khi có thứ gì đó gây kích ứng da của bạn và hệ thống miễn dịch của bạn sẽ phản ứng với nó. Theo các chuyên gia, bệnh chàm đã ảnh hưởng đến hơn 30 triệu người ở Hoa Kỳ.

Các loại chàm phổ biến:

• Viêm da dị ứng là một dạng bệnh chàm nghiêm trọng, mãn tính do phản ứng dị ứng gây ra và thường gây ra các vết loét hở chảy nước hoặc đóng vảy bên cạnh các triệu chứng bệnh chàm điển hình.

• Viêm da tiếp xúc được kích hoạt bởi những thứ cụ thể mà da bạn tiếp xúc, chẳng hạn như một nhãn hiệu bột giặt hoặc đồ trang điểm nhất định và có thể gây ra cảm giác bỏng rát.

• Bệnh chàm loạn tiết mồ hôi có thể khởi phát do tay bạn bị căng thẳng hoặc ẩm ướt, đồng thời gây ra mụn nước và da bị viêm ngứa ở các mặt của lòng bàn tay và ngón tay hoặc ngón chân và lòng bàn chân của bạn.

• Viêm da tiết bã, giống như gàu, là do các tác nhân không rõ ràng gây ra và nó tạo ra các mảng da nhờn màu đỏ với lớp vảy trắng bong ra.

Viêm quầng

Đây là một bệnh nhiễm trùng của lớp biểu bì, nhưng nó có thể kéo dài xuống lớp da bên dưới lớp biểu bì, được gọi là lớp hạ bì. Vùng da bị ảnh hưởng có màu cá hồi với các cạnh rõ ràng nhô lên trên bề mặt da.

Bệnh chốc lở

Đây là một bệnh nhiễm trùng truyền nhiễm chỉ ảnh hưởng đến phần trên cùng của lớp biểu bì. Nó xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vùng da bị nhiễm trùng có màu đỏ với các mụn nước chứa đầy mủ vỡ ra và đóng vảy.

Bệnh vẩy nến

Trong tình trạng này, hệ thống miễn dịch của bạn tấn công làn da của bạn một cách không phù hợp, khiến các tế bào da phát triển nhanh chóng. Tất cả các tế bào da chồng chất lên nhau và tạo thành một vùng có vảy, màu bạc, được gọi là mảng bám. Vảy nến khiến da trở nên rất ngứa và có thể bị đau.

Ung thư da

Có ba loại ung thư da:

• Ung thư biểu mô tế bào đáy. Loại ung thư da phổ biến nhất. Xuất phát ban đầu ở phần sâu nhất của lớp biểu bì, và nó hiếm khi lây lan (di căn) sang các bộ phận khác của cơ thể. Nó thường không được tìm thấy ở những khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng nó được gây ra bởi bức xạ tia cực tím từ mặt trời.

• Ung thư biểu mô tế bào vảy. Loại ung thư da này có thể di căn nếu không được điều trị kịp thời và phát triển nhanh chóng. Nó thường được tìm thấy trên những khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như đầu, má và mũi.

• Khối u ác tính. Đây là loại ung thư da bắt đầu trong tế bào biểu bì tạo hắc tố. Nó có thể di căn khắp cơ thể nếu không được điều trị sớm. Thông thường, nó bắt đầu như một nốt ruồi mới, nhưng đôi khi phát triển từ một nốt ruồi đã có từ lâu.

Có nhiều tình trạng da bắt đầu trong các cấu trúc ở lớp bên dưới lớp biểu bì, được gọi là lớp hạ bì, nhưng mở rộng lên lớp biểu bì. Một số tình trạng này là:

Mụn

Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, mụn trứng cá là vấn đề da thường gặp nhất tại Mỹ. Mụn trứng cá hình thành khi các lỗ nhỏ trên da của bạn, được gọi là lỗ chân lông, bị tắc nghẽn do sự tích tụ của da chết, bụi bẩn, vi khuẩn và dầu.

Viêm mô tế bào

Tình trạng viêm này có thể được nhìn thấy trong lớp biểu bì và trên bề mặt da, nhưng nó lan xuống lớp mỡ và các mô khác bên dưới da, chẳng hạn như cơ. Nó có thể khiến bạn ốm nặng và gây ra các triệu chứng khác như sốt và ớn lạnh. Phát ban da thường phồng rộp và rất đau.

U nang bã nhờn

Điều này thường phát triển khi lỗ mở của tuyến bã nhờn bị tắc nghẽn và tuyến này chứa đầy một chất lỏng đặc. Chúng vô hại và u nang nhỏ thường không có triệu chứng. Khi chúng trở nên lớn lớn hơn, tình trạng này có thể gây ra đau đớn.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ TÔI CÓ THỂ GIỮ CHO LỚP BIỂU BÌ CỦA MÌNH LUÔN KHỎE MẠNH?

Điều quan trọng là giữ cho lớp ngoài của da luôn an toàn và khỏe mạnh để nó có thể thực hiện công việc bảo vệ cơ thể bạn. Khi một vùng da bị đứt, lở loét hoặc bị vỡ, vi khuẩn và các chất có hại khác có thể xâm nhập vào cơ thể và khiến bạn bị bệnh.

Những mẹo hay cho làn da luôn khỏe mạnh

• Giặt giũ thường xuyên. Điều này giúp loại bỏ dầu, tế bào da chết và vi khuẩn có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông hoặc góp phần làm hỏng da bạn.

• Làm sạch mồ hôi. Hãy tắm rửa sạch sẽ sau các hoạt động khiến bạn đổ mồ hôi như chơi thể thao hoặc ở ngoài trời nóng.

• Sử dụng xà phòng dịu nhẹ. Nhiều sản phẩm có thể chứa đầy hóa chất gây kích ứng da của bạn. Hãy chọn mua những sản phẩm được thiết kế dành cho da nhạy cảm nếu bạn có một làn da không thích nghi được với các thành phần mạnh.

CÁC LỚP CẤU TẠO KHÁC CỦA DA LÀ GÌ?

Bên dưới lớp biểu bì, có hai lớp nữa trong da của bạn.

Lớp hạ bì

Đây là lớp bên dưới lớp biểu bì. Nó dày hơn và chắc hơn nhiều so với lớp biểu bì. Nó chứa elastin làm cho da của bạn linh hoạt, vì vậy nó sẽ trở lại hình dạng ban đầu sau khi bị dịch chuyển hoặc kéo căng. Lớp hạ bì chứa một số cấu trúc quan trọng:

• Các tuyến mồ hôi: Các tuyến này tiết ra mồ hôi giúp cơ thể bạn mát mẻ khi nó bốc hơi khỏi da. Đó cũng là một cách để cơ thể bạn loại bỏ một số chất thải.

• Nang tóc: Tóc được tạo ra trong các cấu trúc hình ống này. Mỗi nang chứa một cơ nhỏ khiến bạn nổi da gà khi nó co lại.

• Các tuyến dầu (bã nhờn): Kết nối với nang lông, các tuyến này tạo ra một chất được gọi là bã nhờn, có vai trò giữ cho da và tóc của bạn được bôi trơn. Nó cũng giúp bảo vệ làn da của bạn và giúp cho da chống thấm nước.

• Các đầu dây thần kinh: Những đầu dây thần kinh này cho phép làn da của bạn cảm nhận được mọi thứ.

• Mạch máu: Mạch máu mang máu đến khắp cơ quan da của bạn và giúp di chuyển các chất thải như carbon dioxide ra khỏi cơ thể bạn.

Lớp mỡ dưới da

Lớp mô mỡ này giúp cơ thể bạn không bị quá nóng hoặc quá lạnh. Nó bổ sung lớp đệm cho cơ thể để bảo vệ xương và mô khi bạn ngã, bị va đập hoặc va vào đồ vật. Lớp mỡ dưới da cũng là nơi dự trữ năng lượng để cơ thể bạn có thể sử dụng khi cần. Độ dày của lớp da này thay đổi tùy thuộc vào khu vực của cơ thể và dựa trên trọng lượng của bạn.

NHẮN NHỦ

Lớp biểu bì là lớp ngoài cùng của da và nó đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể bạn khỏi những sự ảnh hưởng như nhiễm trùng, bức xạ tia cực tím và mất đi các chất dinh dưỡng quan trọng. Chăm sóc lớp biểu bì của bạn bằng cách giữ cho nó luôn sạch sẽ, tránh các hóa chất mạnh và ánh nắng mặt trời sẽ giúp lớp biểu bì luôn khỏe mạnh và tiếp tục công việc bảo vệ cơ thể trong suốt cuộc đời bạn.