U TUYẾN NƯỚC BỌT

U tuyến nước bọt là gì?

Các khối u tuyến nước bọt là các tế bào phát triển bất thường trong tuyến nước bọt hoặc trong các ống dẫn nước bọt.

Các khối u tuyến nước bọt có thể không phải là ung thư (lành tính) hoặc ung thư (ác tính). Mặc dù hầu hết các khối u tuyến nước bọt là lành tính, nhưng một số là ác tính. Các khối u lành tính cũng có thể tiến triển thành ác tính theo thời gian nếu không được điều trị.

Các khối u tuyến nước bọt ác tính tương đối hiếm, chỉ chiếm 6% các trường hợp ung thư đầu và cổ. Loại u tuyến nước bọt phổ biến nhất (~ 80% tổng số các khối u tuyến nước bọt) là khối u lành tính phát triển chậm ở tuyến mang tai. Các khối u tuyến nước bọt nhỏ hiếm gặp.

U tuyến nước bọt có thể lành tính hoặc ác tính

Nguyên nhân của u tuyến nước bọt

Nguyên nhân của hầu hết các khối u tuyến nước bọt hiện chưa được biết rõ, nhưng nghiên cứu di truyền đang được tiến hành để tìm hiểu. Trong một số trường hợp, ung thư da có thể di căn đến tuyến mang tai. Hút thuốc cũng được biết là nguyên nhân gây ra một loại khối u lành tính, Warthin’s.

Các triệu chứng của u tuyến nước bọt

Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Sưng, thường không đau ở một trong các tuyến nước bọt (trước tai, dưới cằm hoặc trên sàn miệng). Sưng có thể tiến triển với tỷ lệ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Tình trạng sưng chậm thường cho thấy một khối u lành tính, trong khi sưng nhanh có nhiều khả năng cho thấy một khối u ác tính hoặc nhiễm trùng.

• Khó cử động một bên của khuôn mặt, được gọi là liệt dây thần kinh mặt. Điều này có thể báo hiệu một khối u ác tính và tiến triển, chủ yếu ở tuyến mang tai.

U tuyến nước bọt gây triệu chứng khó chịu

Chẩn đoán u tuyến nước bọt

Bác sĩ hay nha sĩ trong quá trình thăm khám có thể thấy tuyến nước bọt lớn hơn bình thường, thường là một trong những tuyến mang tai, báo hiệu rằng bạn có thể có một khối u. Bác sĩ sẽ giúp bạn phân biệt giữa khối u và bệnh viêm tuyến nước bọt.

Các xét nghiệm có thể bao gồm:

• Chụp X-quang tuyến nước bọt (gọi là sialogram) để tìm khối u

• Siêu âm, chụp CT hoặc MRI để xác nhận rằng có sự phát triển và xem liệu nó có lan đến các hạch bạch huyết ở cổ hay không

• Sinh thiết tuyến nước bọt hoặc chọc hút bằng kim nhỏ để xác định khối u lành tính hay ác tính

• Nội soi ống tuyến nước bọt, một thủ thuật ngoại trú xâm lấn tối thiểu, được sử dụng để xác định các khối u nhỏ có thể không được chú ý và tiến triển thành ung thư.

Nội soi ống tuyến nước bọt

Điều trị u tuyến nước bọt

Nếu bạn có một khối u lành tính, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ để ngăn nó tiến triển thành ác tính theo thời gian. Một khối u lành tính ở tuyến mang tai có thể được loại bỏ bằng cách sử dụng một thủ thuật phẫu thuật gọi là phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến mang tai.

Đối với các u tuyến nước bọt ung thư, phẫu thuật là hình thức điều trị chính để loại bỏ các khối u ác tính. Các khối u ác tính kích thước nhỏ hoặc trung bình có thể được loại bỏ bằng phẫu thuật cắt một phần thùy nông tuyến mang tai, nhưng hầu hết các khối u cần một cuộc phẫu thuật chuyên sâu hơn dựa trên vị trí của chúng. Phẫu thuật có thể được thực hiện kết hợp với việc điều trị bằng xạ trị hoặc hóa trị nếu bệnh đã lan ra ngoài tuyến nước bọt.

Nội soi ống tuyến nước bọt cũng có thể được sử dụng để giúp sửa chữa hoặc bảo vệ các ống dẫn của cả tuyến mang tai và tuyến dưới hàm gần vị trí cắt bỏ khối u.