VẾT BỚT SẮC TỐ BẨM SINH

VẾT BỚT SẮC TỐ BẨM SINH LÀ GÌ?

Những vết bớt sắc tố bẩm sinh chỉ đơn giản là một thuật ngữ y tế chỉ những nốt ruồi mà khi mới sinh ra đã có. Chúng là một loại vết bớt rất phổ biến và còn được gọi là vết chàm bẩm sinh.

Một vết bớt bẩm sinh trông giống như một mảng da có màu, hình tròn hoặc hình bầu dục và thường sẽ nhô lên khỏi da. Chúng thường có một hoặc nhiều màu và sẽ khác nhau về kích thước (những vết bớt này có thể là một đốm nhỏ hoặc cũng có thể bao phủ một phần lớn cơ thể bạn). Trong một số trường hợp, lông có thể mọc ra tại vị trí vết bớt đó.

Da của bạn có màu là nhờ các sắc tố mà tế bào sản sinh ra, chúng được gọi là tế bào biểu bì tạo hắc tố. Nốt ruồi hoặc vết bớt hình thành khi các tế bào này nhóm lại với nhau ở một nơi, thay vì phân bố đều trên da của chúng ta. Trong trường hợp một vết bớt hay nốt ruồi là bẩm sinh, quá trình này sẽ xảy ra trong giai đoạn phát triển bào thai.

Một vết bớt bẩm sinh có thể trở nên nhỏ dần hoặc lớn dần theo thời gian. Trong một số trường hợp, nó có thể trở nên sẫm màu, gồ ghề, sần sùi và có nhiều lông hơn, đặc biệt là ở tuổi dậy thì. Trong những trường hợp hiếm hoi, chúng cũng có thể biến mất hoàn toàn.

Bớt bẩm sinh thường không gây ra triệu chứng nào đáng kể, nhưng đôi lúc bạn có thể bị ngứa khi chúng to dần ra. Vùng da xung quanh vết bớt cũng có thể mỏng manh và dễ bị kích ứng hơn so với các vùng da ở nơi khác.

CÁC LOẠI VẾT BỚT SẮC TỐ BẨM SINH

Có khá nhiều loại vết bớt sắc tố bẩm sinh, được phân loại tùy thuộc vào kích thước và hình dạng của chúng.

Vết bớt lớn hoặc khổng lồ

Vết bớt sẽ phát triển khi cơ thể bạn phát triển. Một vết bớt phát triển đến kích thước trưởng thành, có chiều ngang từ 20 cm trở lên sẽ được coi là bớt khổng lồ.

Điều này có nghĩa là, ở trẻ sơ sinh, một vết bớt có chiều ngang từ 5cm sẽ được coi là bớt khổng lồ. Tuy nhiên, do phần đầu ít phát triển hơn các phần còn lại của cơ thể nên một vết bớt có chiều ngang 7 cm trên đầu của trẻ sơ sinh cũng được xếp vào loại bớt khổng lồ.

Việc xuất hiện những vết bớt bẩm sinh khổng lồ là tương đối hiếm, chỉ xảy ra ở khoảng 1/20.000 ca sinh thành công.

Một bác sĩ có thể phân loại một vết bớt bẩm sinh là lớn nếu nó:

• Lớn hơn lòng bàn tay của đứa trẻ

• Không thể loại bỏ chỉ trong một lần phẫu thuật cắt

• Bao phủ phần lớn đầu, chân hoặc cánh tay

Ngoài ra, các chuyên gia sẽ phân loại một vết bớt bẩm sinh là khổng lồ nếu nó:

• Bao phủ một phần rất lớn của cơ thể

• Bao phủ phần lớn phần thân

• Đi kèm với nhiều nốt ruồi/vết bớt nhỏ hơn

Bớt bẩm sinh vừa và nhỏ

Một vết bớt bẩm sinh có kích thước nhỏ hơn 1,5 cm sẽ được phân loại là nhỏ. Đây là những hiện tượng khá phổ biến, xảy ra ở khoảng 1/100 ca sinh thành công.

Một vết bớt được dự kiến sẽ phát triển đến kích thước trưởng thành, có chiều ngang từ 1,5 đến 19 cm sẽ được phân loại là trung bình. Bớt trung bình xảy ra ở khoảng 1/1000 ca sinh thành công.

Các loại vết bớt khác

Ngoài ra các chuyên gia cũng phân biệt nhiều loại vết bớt bẩm sinh khác, chúng bao gồm:

• Bớt sắc tố lốm đốm, có những đốm đen trên nền phẳng, rám nắng.

• Vết bớt được bao quanh bởi những vết bớt nhỏ hơn.

• Bớt xuất hiện sau khi sinh, thường là trước 2 tuổi và phát triển chậm.

• Vết bớt xuất hiện xung quanh vùng mông hay trên toàn bộ cánh tay hoặc vai.

• Vết bớt có vùng da sáng hoặc trắng bao quanh.

NGUYÊN NHÂN GÂY NÊN BỚT BẨM SINH

Các nhà nghiên cứu không hoàn toàn chắc chắn nguyên nhân gây nên những vết bớt bẩm sinh, tuy nhiên, họ cho biết rằng chúng thường bắt đầu phát triển khi em bé từ 5 đến 24 tuần tuổi trong bụng mẹ. Những vết bớt bẩm sinh xuất hiện và phát triển càng sớm thì sẽ càng lớn khi sinh ra.

CÓ THỂ XÓA BỎ BỚT BẨM SINH KHÔNG?

Trong hầu hết các trường hợp, bớt bẩm sinh không gây ra vấn đề gì về thể chất thì không cần điều trị. Tuy nhiên, chúng có thể khiến một số người tự ti vì lý do thẩm mỹ.

Khá là khó để phẫu thuật loại bỏ vết bớt bẩm sinh, đặc biệt là với những vết lớn và khổng lồ do trường hợp này yêu cầu phải thực hiện nhiều hơn một vết cắt, mũi khâu hoặc thậm chí là thay da. Tất cả những điều này có thể dẫn đến sẹo khiến cho một số người còn thấy khó chịu hơn chính vết bớt ấy.

Bác sĩ sẽ cho bạn biết cụ thể hơn liệu phẫu thuật sẽ có hiệu quả hay không dựa trên kích thước cũng như loại vết bớt.

Một số lựa chọn thay thế việc phẫu thuật bao gồm:

• Mài da: Phương pháp điều trị này sử dụng một cái mài kim loại hoặc bánh mài kim cương để loại bỏ các lớp da. Mặc dù nó sẽ không loại bỏ hoàn toàn vết bớt bẩm sinh, nhưng nó có thể làm cho vết bớt đó sáng màu hơn. Tuy nhiên, lựa chọn này có nhiều khả năng để lại sẹo. Mài da hiệu quả nhất khi được thực hiện trong sáu tuần đầu tiên của cuộc đời.

• Nạo da: Phương pháp này liên quan đến việc nạo các lớp trên cùng của da. Giống như mài da, nó được thực hiện tốt nhất trong sáu tuần đầu tiên của cuộc đời.

• Cắt bỏ tiếp tuyến: Các lớp trên cùng của da sẽ được loại bỏ bằng một lưỡi dao. Giống như các lựa chọn khác, nó sẽ không loại bỏ được hoàn toàn vết bớt và còn có thể để lại sẹo. Tuy nhiên, phương pháp này có thể giúp vết bớt ít được chú ý hơn.

• Peel da hóa học: Lựa chọn này giúp cải thiện sự xuất hiện của những vết bớt có màu nhạt hơn. Phenol và axit trichloroacetic là những hóa chất phổ biến được sử dụng trong quá trình peel da hóa học để loại bỏ vết bớt.

Trong khi hầu hết các vết bớt bẩm sinh là vô hại, đôi khi chúng có thể là mầm mống gây ung thư. Những vết bớt bẩm sinh khổng lồ thường có nguy cơ ung thư cao nhất. Hãy nhớ rằng phẫu thuật không phải là một phương pháp đảm bảo để chống lại bệnh ung thư. 50% người có vết bớt khổng lồ bẩm sinh được tìm thấy ở những ở bất kì đâu trên cơ thể bị chẩn đoán mang khối u ác tính. Ngoài ra, ước tính nguy cơ mắc khối u ác tính trong đời đối với một người sinh ra có vết bớt khổng lồ dao động trong khoảng từ 5 đến 10%.

Những người có vết bớt vừa và lớn cũng có nguy cơ bị ung thư cao hơn.

Bất kỳ ai sinh ra có những vết bớt bẩm sinh lớn, khổng lồ hoặc thậm chí trung bình trên cơ thể đều nên đi khám da thường xuyên. Hãy tìm đến sự trợ giúp của bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:

• Vết bớt tối màu hơn bình thường

• Cơ thể xuất hiện cục u

• Vết bớt tăng kích thước

• Hình dạng vết bớt không đều

• Vết bớt thay đổi màu sắc

Tế bào hắc tố da thần kinh là một biến chứng khác có thể xảy ra của vết bớt khổng lồ bẩm sinh. Tình trạng này liên quan đến sự hiện diện của các tế bào hắc tố trong não và tủy sống và nó ảnh hưởng khoảng 5 đến 10% những người có bớt bẩm sinh khổng lồ. Trong nhiều trường hợp, nó không có triệu chứng gì đáng kể, nhưng đôi khi tình trạng này có thể gây ra:

• Nhức đầu

• Nôn mửa

• Cáu gắt

• Co giật

• Những vấn đề về phát triển

SỐNG CÙNG VỚI VẾT BỚT BẨM SINH

Việc trên cơ thể bạn có những vết bớt bẩm sinh là rất phổ biến và thường không gây hại. Tuy nhiên, trong trường hợp những vết bớt này lớn hơn 5 cm, nguy cơ biến chứng thường sẽ cao, bao gồm cả ung thư da. Nếu những vết bớt này làm phiền bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ về những lựa chọn điều trị phù hợp nhất với kích thước của nó cũng như tình trạng sức khỏe và loại da của bạn.