VIÊM TĨNH MẠCH

Tổng quan về viêm tĩnh mạch

Viêm tắc tĩnh mạch là nguyên nhân do một hoặc nhiều cục máu đông trong tĩnh mạch gây ra tình trạng viêm nhiễm. Viêm tắc tĩnh mạch thường xảy ra ở tĩnh mạch chân, nhưng nó có thể xảy ra ở cánh tay hoặc các bộ phận khác của cơ thể. Huyết khối trong tĩnh mạch gây đau, kích ứng và có thể làm tắc nghẽn dòng chảy của máu trong tĩnh mạch. Viêm tĩnh mạch có thể xảy ra ở cả bề mặt ngoài hoặc tĩnh mạch sâu.

• Viêm tĩnh mạch bề ngoài ảnh hưởng đến các tĩnh mạch trên bề mặt da. Tình trạng này hiếm khi nghiêm trọng và nếu được chăm sóc thích hợp, thường sẽ khỏi nhanh chóng. Đôi khi những người bị viêm tĩnh mạch ngoài cũng bị viêm tắc tĩnh mạch sâu, vì vậy cần được xem xét tình trạng sức khỏe.

• Viêm tắc tĩnh mạch sâu ảnh hưởng đến các mạch máu lớn hơn, thường nằm sâu ở chân. Các cục máu đông lớn có thể hình thành, vỡ ra và di chuyển đến phổi . Đây là một tình trạng nghiêm trọng được gọi là thuyên tắc phổi.

Nguyên nhân viêm tĩnh mạch

Viêm tĩnh mạch bề ngoài có thể là một biến chứng do thủ thuật y tế hoặc phẫu thuật. 

Tổn thương tĩnh mạch làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Đôi khi cục máu đông xảy ra mà không có chấn thương. Một số yếu tố nguy cơ của viêm tắc tĩnh mạch bao gồm:

• Không hoạt động trong thời gian dài - nằm trên giường hoặc ngồi nhiều giờ, như trong ô tô hoặc trên máy bay, tạo ra dòng chảy chậm của máu (Sự tích tụ máu này ở chân dẫn đến hình thành huyết khối).

• Lối sống thụ động - không tập thể dục

• Béo phì

• Hút thuốc lá

• Một số tình trạng sức khỏe y tế, chẳng hạn như ung thư hoặc rối loạn máu, làm tăng khả năng đông máu của máu

• Bị thương ở tay hoặc chân

• Liệu pháp thay thế hormone hoặc thuốc tránh thai

• Thai kỳ

• Suy tĩnh mạch

Máu đông tích tụ trong tĩnh mạch làm tắc nghẽn lưu lượng máu

Các triệu chứng viêm tĩnh mạch

Viêm tĩnh mạch ngoài

Thường khởi phát chậm một vùng đỏ mềm dọc theo các tĩnh mạch trên da. Một vùng mỏng, dài màu đỏ có thể được nhìn thấy do tình trạng viêm nhiễm theo một tĩnh mạch nông. Khu vực này có thể cảm thấy cứng, sưng. Da xung quanh tĩnh mạch có thể bị ngứa và sưng tấy. Khu vực này có thể bắt đầu từ đau nhói hoặc bỏng rát. Một số trường hợp có thể bị sốt nhẹ. 

Đôi khi viêm tĩnh mạch có thể xảy ra khi bắt đầu sử dụng đường truyền tĩnh mạch ngoại vi. Khu vực xung quanh có thể bị đau và mềm dọc theo tĩnh mạch.

Nếu bị nhiễm trùng, các triệu chứng có thể bao gồm mẩn đỏ, sốt, đau, sưng tấy hoặc da bị vỡ.

Viêm tĩnh mạch sâu

Biểu hiện này có thể giống với bệnh viêm tĩnh mạch bề ngoài, nhưng một số người có thể không có triệu chứng.

Một người có thể bị đau và sưng khắp toàn bộ chi. Ví dụ, cẳng chân có thể sưng lên mà không có lý do rõ ràng. Một số người cũng bị sốt do bội nhiễm vi khuẩn và đổi màu da hoặc loét nếu tình trạng này trở thành mãn tính và không được điều trị kịp thời trước đó.

Khi nào cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế

Gọi cho nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nếu bạn có các dấu hiệu và triệu chứng sưng, đau và viêm các tĩnh mạch nông trên cánh tay hoặc chân.

Viêm tắc tĩnh mạch sâu cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào sau đây, hãy đến phòng cấp cứu của bệnh viện để được đánh giá:

• Sốt cao với bất kỳ triệu chứng nào ở tay hoặc chân

• Khối u ở chân

• Đau dữ dội và sưng ở cánh tay hoặc chân

• Khó thở, không rõ nguyên nhân, có thể là dấu hiệu đầu tiên cho thấy cục máu đông đã di chuyển đến phổi

Chẩn đoán và kiểm tra

Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ khám và đặt câu hỏi về các triệu chứng của bạn.

1. D-dimer là một xét nghiệm máu để đo một chất được giải phóng khi cục máu đông tan ra. Nếu xét nghiệm máu này cho kết quả âm tính và bạn không có yếu tố nguy cơ nào, thì không có khả năng bạn bị cục máu đông.

2. Siêu âm có thể phát hiện các cục máu đông hoặc tắc nghẽn dòng chảy của máu, đặc biệt là ở các tĩnh mạch lớn hơn, gần hơn (chân trên). Một dụng cụ cầm tay nhỏ (đầu dò) được ấn vào da để giúp xác định cục máu đông và vị trí tắc nghẽn. Đây là một xét nghiệm không đau, không xâm lấn.

3. Đôi khi cần chụp ảnh tĩnh mạch để xác định cục máu đông trong các tĩnh mạch nhỏ hơn, xa hơn. Đây là một thủ thuật xâm lấn yêu cầu tiêm thuốc nhuộm hoặc chất cản quang vào tĩnh mạch trên bàn chân, sau đó chụp X-quang về dòng chảy của thuốc nhuộm lên chân.

Điều trị viêm tĩnh mạch tại nhà

Một loại thuốc chống viêm, chẳng hạn như aspirin hoặc ibuprofen , có thể giúp giảm đau và viêm của bệnh viêm tĩnh mạch nông.

Nếu bạn tăng cường đi bộ, bạn sẽ tăng lưu lượng máu. Điều này giúp ngăn ngừa cục máu đông phát triển.

Vớ ép chân (cao đến đầu gối hoặc ngang đùi) giúp cải thiện lưu lượng máu và có thể giúp giảm đau và sưng tấy.

Tránh nghỉ ngơi trên giường trong thời gian dài. Nó có thể làm cho các triệu chứng của bạn tồi tệ hơn.

Nếu bạn bị viêm tắc tĩnh mạch sâu, bạn có thể phải ở lại bệnh viện vài ngày để được chẩn đoán và điều trị để đảm bảo rằng không có biến chứng nào xảy ra.

Điều trị tại bệnh viện

Nếu kết quả đánh giá của bạn cho thấy tình trạng viêm tĩnh mạch nông và bạn vẫn khỏe mạnh, bạn có thể về nhà. Bạn sẽ cần phải sử dụng vớ nén và thuốc chống viêm để kiểm soát các triệu chứng.

Nếu bạn có tiền sử bị viêm tắc tĩnh mạch sâu, hoặc nếu tình trạng viêm tĩnh mạch có thể lan đến các tĩnh mạch sâu, bạn sẽ cần dùng thuốc làm loãng máu (thuốc chống đông máu). 

Nếu bạn có dấu hiệu nhiễm trùng, bạn sẽ phải dùng thuốc kháng sinh.

Ngoài ra, tình trạng viêm tĩnh mạch nông đã tiến triển đến các tĩnh mạch sâu, thì đó là một tình trạng nghiêm trọng, thậm chí có thể phải nhập viện để điều trị và xem xét kĩ lưỡng hơn.