CÂY LA RỪNG

Đặc điểm tự nhiên

Cây La rừng là loại cây bụi nhỏ, chiều cao khoảng 2.5 – 5m. Toàn cảnh, thân cây có hình trụ, vỏ thân non có màu xanh.  phủ một lớp lông mỏng. 

Lá mọc đơn, giãn cách, không có lá kèm, phiến lá thuôn nhọn ở hai đầu. Bề mặt lá cây la rừng phủ một lớp lông dày hình sao màu vàng nhạt, tùy cây và tùy vùng có thể mang màu vàng xám. Lá cây mặt trên dày hơn mặt dưới, cuống lá dài từ 2 – 4cm.

Cụm hoa mọc ở ngọn cành, có hình xim nhỏ. Bông hoa hình chén, bề mặt hoa phủ đầy lông mềm. Cuống hoa dài 3-5mm, hoa lưỡng tính với đài hình chuông đường kính 1 cm. Màu sắc tràng hoa là màu vàng nhạt, đường kính 0.5-1.3cm. Trên mỗi tràng hoa có 6 hình cầu, đường kính 6mm và có nhiều hạt, mỗi hoa có vân mạng đường kính 2mm.

Quả cây la rừng có màu xanh, khi chín chuyển sang màu vàng, hình cầu nhẵn. Mỗi quả la rừng có đường kính 0,8-1cm. Bên trong có rất nhiều hạt, mỗi hạt có đường kính 1-2 mm. 

Cây la rừng thường sẽ ra quả từ các tháng 7-10 trong năm.

Cây La rừng là loại cây ưa sáng, có thể hơi chịu hạn, thường mọc lẫn với các loại cây cỏ thấp ở nương rẫy, ven đồi, bãi hoang hay ven đường đi. Ở nước ta khu vực phân bổ của La rừng chủ yếu mọc hoang ở các tỉnh khu vực miền  Bắc. Ở đồng bằng hầu như không còn, hiện nay cây la rừng mọc nhiều ở các tỉnh trung du, miền núi khu vực Hòa Bình, Hà Giang, Cao Bằng, Yên.

Bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Bộ phận dùng: Rễ, thân, lá và hạt được sử dụng để bào chế dược liệu.

Thu hái: Cây la rừng có thể được thu hái quanh năm.

Chế biến: Sau khi hái lá tươi hai về thì đem rửa sạch và phơi khô để làm thuốc dùng dần. Thân và rễ sau khi thu hái đem về thái miếng mỏng phơi khô, hoặc sao vàng hạ thổ để bảo quản dùng dần trong năm. Người dân sử dụng lá cây la rừng chữa bệnh dưới dạng dược liệu tươi hoặc khô đều mang hiệu quả tương đương.

Bảo quản dược liệu nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc.

Thành phần hóa học

Hạt chứa tinh dầu cố định màu vàng nhạt, thành phần chủ yếu là tecpen, ete rượu (farnesol), axit (axit linoleic 18,9% axit palmitic 4,20%). Loại tinh dầu này có mùi xạ hương rất mạnh, lưu lại lâu và được dùng làm hương liệu để làm xà phòng.

Hạt chứa flavonoid, myricetin và cannabisline.

Rễ chứa chất nhầy giống như củ nhân sâm chính.

Tác dụng

+Tác dụng chính của loại lá này là tiêu độc, thanh nhiệt, sát trùng.

+Lá có tác dụng nhuận tràng, lợi tiểu, tiêu độc, sát trùng.

+Hạt có tác dụng chống co thắt, hạ sốt, kichs thích và lợi tiểu, an thần. Tinh dầu thường được sử dụng trong sản xuất tinh chất, nước hoa,… chủ yếu ở miền đông Ấn Độ.

+Hoa có tác dụng trong chữa bỏng.

+Rễ cây được dùng làm giấy hoặc tinh bột. Đôi khi nó còn được sử dụng như một loại thuốc bổ, chữa bệnh bằng thảo dược thay cho nhân sâm chính.

Công dụng

Cây la rừng có vị ngọt nhẹ, nhiều nhớt, tính mát sẽ có các công dụng sau đây:

+Điều trị bệnh lòi dom: Các hoạt chất trong cây la rừng được biết đến với công dụng chính là chữa trị bệnh trĩ ngoại và lòi dom tương đối hiệu quả.

+Điều trị sỏi bàng quang và sỏi thận.

+Điều trị kiết lỵ, tiểu tiện không thông, đầy bụng.

+Điều trị mụn nhọt và ngăn ngừa mưng mủ.

+Điều trị rắn cắn.

+Điều trị bệnh lao hạch.

+Điều trị bệnh bạch cầu hạt.

+ĐIều trị chứng đau đầu do thay đổi thời tiết.

+Điều trị ghẻ lở.

Liều dùng

La rừng có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau tùy theo mục đích sử dụng và từng loại thuốc. Có thể dùng ngoài (giã nát đắp) hoặc thuốc sắc.

Liều lượng: 

+Gốc 10-15g/ngày.

+Hạt 10-12g/ngày.

+Lá 20/40g/ngày.

Lưu ý khi sử dụng

+Phụ nữ mang thai và đang cho con bú, trẻ em không được sử dụng khi chưa được sự cho phép của bác sĩ.

+Không sử dụng đối với những người quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc.

+Suy nhược cơ thể, tiêu chảy, đi tiểu đêm nhiều lần nên thận trọng khi dùng.