Giới thiệu về dược liệu 

Cỏ ngọt là loại dược liệu có chứa hoạt chất Steviol – một hoạt chất có độ ngọt gấp 300 lần so với đường kính nhưng không chứa năng lượng. Vì vậy cỏ ngọt được sử dụng trong món ăn cho bệnh nhân tiểu đường và cao huyết áp để tạo vị ngọt tự nhiên.

• Tên gọi khác: Cúc ngọt, Cỏ đường.

• Tên khoa học: Stevia rebaudiana

• Họ: Cúc (danh pháp khoa học: Asteraceae)

Cây cỏ ngọt được sử dụng cho những người mắc bệnh tiểu đường như một nguyên liệu thay thế đường tự nhiên

Đặc điểm của cây cỏ ngọt

Cỏ đường là loại cây thân thảo sống lâu năm, có kích thước nhỏ (khoảng 100 cm). Những cây khoảng sáu tháng tuổi thường có rễ đã hóa gỗ. Các cành gốc, lá và cành non đều có lông mịn. 

Lá mọc đối xứng, hình mác, rộng 15-30 mm và dài 30-60 mm. Ba đường gân bắt đầu từ cuống lá nổi rõ trên bề mặt lá. Một số lá có mép răng cưa, trong khi những lá khác có toàn bộ mép. 

Những bông hoa mọc thành từng chùm, mỗi chùm bao gồm năm cánh hoa và khoảng năm bông hoa nhỏ màu trắng ngà. Hoa có mùi thơm thoang thoảng và có hai đầu nhụy nổi rõ. Mùa ra hoa từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Ngay cả khi phơi khô, toàn cây vẫn có mùi thơm dịu độc đáo, tập trung nhiều nhất ở lá. 

Bộ phận sử dụng / thu hoạch / chế biến 

Loại thảo mộc ngọt này có nguồn gốc từ Paraguay. Trước năm 1990, loại cây này đã được du nhập vào nước ta. Cỏ ngọt hiện nay được trồng ở nhiều nơi để phục vụ cho công nghiệp chế biến dược phẩm và thực phẩm. 

Bộ phận sử dụng

Cành non và lá được sử dụng trong y học. 

Thu hoạch - Tiền xử lý 

Có thể thu hoạch quanh năm, nhưng mùa cao điểm nhất là vào tháng Tám. Khi thu hoạch, cắt cành dài 20-25 cm, loại bỏ lá già, hư, đem phơi ở nhiệt độ 30 - 40 ° C hoặc phơi nắng nhẹ để cây phát triển hoàn toàn, đem phơi khô. Nếu thu hái quanh năm thì nên thu hoạch mỗi tháng một lần. Cỏ đường sau khi phơi khô có mùi rất khó chịu. Vì vậy, sau khi phơi khô thảo mộc, nên làm ẩm bằng nước rồi cất vào túi kín khoảng 2-3 ngày. Sau đó tiến hành sấy và phơi khô để làm mất mùi ngai ngái mà không ảnh hưởng đến dược tính và độ ngọt của thuốc.

Duy trì và bảo quản 

Thuốc dễ mọc nấm mốc, dễ hư hỏng. Vì vậy, nó cần được bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát. Các loại thảo mộc có thể bị mất vị ngọt hoặc ảnh hưởng xấu đến tác dụng dược lý của chúng, vì vậy cần tránh phơi hoặc bảo quản chúng ở những nơi có ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt độ cao.

Thành phần hóa học 

Các lá chứa glycoside diterpene như stevioside, rebaudioside và dulcoside. Stevioside ngọt hơn sucrose 150-280 lần. Một phân tích hóa học của bột lá khô cho thấy nó là một loại thảo mộc bổ dưỡng với hàm lượng chất sắt và chất xơ tốt, có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch ở những bệnh nhân tiểu đường lâu năm.

Tác dụng và công dụng

Các loại thảo mộc có những tác dụng sau: 

• Làm giảm nhu cầu của cơ thể người bệnh về tinh bột và đường, giảm đau đầu và mất ngủ. 

• Làm dịu cơn khát và thanh nhiệt cơ thể khi dùng với lá trà khô của hạt nhân trần, cam thảo và atiso.

• Là chất thay thế đường cho chất ngọt trong thực phẩm. 

• Cân bằng huyết áp, giảm mỡ máu và điều hòa lượng đường trong máu. • Phòng chống bệnh tim mạch, phòng chống xơ vữa động mạch. 

• Tăng cường hệ thống miễn dịch và tăng khả năng làm việc. • Giảm cảm giác thèm ngọt ở những người thừa cân. 

Sử dụng - Liều lượng 

Cách sử dụng: Có một số cách để sử dụng cỏ ngọt, bao gồm: 

• Phơi khô và sấy khô để sử dụng với trà. 

• Xay thành bột khô và trộn với nguyên liệu làm bánh thay cho đường. 

• Sử dụng như một chất thay thế hóa học cho đường trong công nghiệp thực phẩm. 

• Là chất tạo ngọt cho chế độ ăn kiêng ít calo và bệnh nhân tiểu đường. 

Liều lượng được sử dụng từ 5 – 7g mỗi ngày.

Một số bài thuốc chữa bệnh cỏ ngọt 

Thuốc trị đái tháo đường 

• Nguyên liệu: 2,5 g lá cỏ ngọt khô. 

• Cách thực hiện: Đun với 200ml nước cho đến khi còn lại 50ml ngày 2 lần trong thời gian dài. 

Điều trị cao huyết áp 

• Nguyên liệu: Lá cỏ ngọt 6 g, hoa hòe 10g (sao vàng), cúc hoa 4 g, quyết minh tử 12 g (sao cháy). 

• Tiến hành: Rửa và đun sôi để uống hàng ngày. 

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng và phòng ngừa Bệnh tim mạch 

• Nguyên liệu: 7,5 g lá cỏ ngọt khô. 

• Tiến hành: Chia nhiều lần uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong vài ngày. 

Lưu ý

Cỏ ngọt hiện nay được bệnh nhân tiểu đường sử dụng chủ yếu vì nó là chất tạo ngọt lành tính thay cho đường sucrose và đường hóa học. 

Hãy nghiên cứu trước khi sử dụng hoặc tham khảo ý kiến ​​trực tiếp của chuyên gia trước khi sử dụng nó ở những người bị tiểu đường.

Cây cỏ ngọt là một dược liệu quý, có thể thay thế đường ăn một cách an toàn, cỏ ngọt còn giúp kiểm soát bệnh tiểu đường, rối loạn mỡ máu, chống oxy hóa, thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu bạn dự định sử dụng thuốc để điều trị bất kỳ bệnh lý nào, bạn nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng.