Giới thiệu về dược liệu 

Cỏ xạ hương đã được sử dụng trong y học hàng ngàn năm ở Châu Âu. Loại thảo mộc có mùi nồng đặc trưng hỗ trợ điều trị các chứng rối loạn hô hấp, tiêu hóa, thần kinh… Ngoài ra cỏ xạ hương còn được dùng trong sản xuất nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng thơm, kem, bàn chải đánh răng và nước súc miệng cũng được sử dụng…

• Tên gọi khác: Thymus.

• Tên khoa học: Thymus vulgaris

• Họ: Hoa Môi (Lamiaceae).

Cỏ xạ hương là loại cây bụi, cao 30-70 cm, mọc thành từng chùm màu xám hoặc trắng xanh, thân gỗ, mọc thẳng hoặc thuôn, búi, có lông mịn. Lá hình ngọn giáo nhỏ, dài khoảng 5-9 mm. Hoa nhỏ, mọc ở nách lá, màu hồng hoặc trắng, thường nở từ tháng 6 đến tháng 10, quả có 4 nốt nhỏ màu nâu. 

Cỏ xạ hương là một trong những loại cây không những có tác dụng chữa bệnh mà còn có nhiều ứng dụng trong cuộc sống hằng ngày

Bộ phận sử dụng / thu hoạch / chế biến 

Loại thảo dược này được tìm thấy nhiều ở các nước ôn đới Châu Âu.

Ở Việt Nam, cây này được nhập và trồng ở Sapa để làm thuốc. 

Bộ phận sử dụng

Hoa ở trên ngọn cây. 

Thành phần hóa học 

Cỏ xạ hương chứa các thành phần hóa học chính là thymol và carvacrol.

Trong đó: 

• Thymol: Có khả năng chống viêm, ức chế vi khuẩn và nấm, giảm kháng kháng sinh, là chất chống oxy hóa, tăng cường sức khỏe ở người già và dễ bị tổn thương, đồng thời ngăn chặn sự phát triển của khối u. 

• Carvacrol: Có khả năng chống viêm, kháng khuẩn. 

Các thành phần khác trong thuốc là: 

• Alcol: linalool, geraniol, L-borneol, terpineol-4, rượu amyl, b-hexenol. 

• Carbure: l-a-pinen, b-pinen, p-cymene, camphene, carophyllene. 

• Nhựa, tanin, saponosit có tính axit, glucozit tan trong nước. 

Tác dụng - Sử dụng 

Có rất nhiều câu hỏi về tác dụng của cỏ xạ hương. Trong ẩm thực, cỏ xạ hương là một loại gia vị phổ biến và là điểm nhấn thiết yếu của ẩm thực Tây Âu. 

Dầu cỏ xạ hương cũng có thể được sử dụng như một chất bảo quản nồng độ thấp để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong thực phẩm.

Tác dụng của cỏ xạ hương trong đời sống hàng ngày và điều trị bệnh lý như:

• Cỏ xạ hương có tác dụng trị ho: Tinh dầu chiết xuất từ ​​lá cỏ xạ hương được sử dụng như một loại thuốc giảm ho tự nhiên. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự kết hợp giữa lá thường xuân và cỏ xạ hương có thể làm giảm các cơn ho và cải thiện nhanh chóng các triệu chứng của bệnh viêm phế quản cấp tính hiện có. 

• Có hiệu quả trong việc điều trị mụn trứng cá vì có các thành phần kháng viêm chống khuẩn 

• Hỗ trợ phát triển hệ thống miễn dịch. Cỏ xạ hương rất giàu vitamin C, A và các khoáng chất giúp hệ miễn dịch của cơ thể ngày càng khỏe mạnh. 

• Thuốc xua đuổi sâu bướm: Trong thành phần của thuốc có chứa thymol có khả năng xua đuổi côn trùng gây bệnh. Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng tinh dầu cỏ xạ hương có hiệu quả cao trong việc xua đuổi muỗi

• Giúp Thư giãn: Tinh dầu cỏ xạ hương có những tác dụng hữu ích đối với hệ thần kinh. Thêm một vài giọt tinh dầu vào phòng ngủ của bạn có thể giúp bạn thư giãn, bình tĩnh và giảm căng thẳng và lo lắng. 

• Chữa các bệnh về hệ tiêu hóa: Ở các nước châu Âu, cỏ xạ hương từ lâu đã được sử dụng như một loại gia vị giúp ngon miệng. Thuốc này cũng được sử dụng như một phương thuốc chữa trị chứng khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy và nhiễm ký sinh trùng. 

• Sát trùng: Tinh dầu cỏ xạ hương có khả năng ức chế sự hình thành và phát triển của nấm mốc. 

• Giảm huyết áp: Theo một số nghiên cứu của Đại học Belgrade, hương thơm tự nhiên của cỏ xạ hương có thể giúp giảm huyết áp. Tuy nhiên, cần có thêm thử nghiệm của con người để được áp dụng nhiều hơn. 

• Thymol cũng có thể ức chế elastase để chống viêm và vi khuẩn. Đồng thời hạn chế hoạt động của vi khuẩn và hỗ trợ tác dụng của thuốc kháng sinh. 

• Tăng khả năng miễn dịch, hoạt động như một chất chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa và kéo dài tuổi thọ ở người già và trẻ nhỏ.

Theo Y học cổ truyền:

Cỏ xạ hương có tác dụng khu phong giải biểu và hành khí giảm đau. Theo y học cổ truyền thường dùng dược liệu trên để điều trị:

• Ho

• Đau đầu, cảm mạo

• Bụng trướng, lạnh, đau

• Bạch đới.

• Kinh nguyệt không đều

Cách dùng - Liều dùng 

Thuốc có sẵn ở các dạng bào chế: 

• Lá khô 

• Chiết xuất dịch lỏng 

• Thuốc rượu

Tác dụng cỏ xạ hương trong cuộc sống 

Trà cỏ xạ hương

• Sử dụng 2 thìa cỏ xạ hương tươi hoặc 1 thìa cỏ xạ hương khô vào 300ml nước. Đổ nước vào cốc và thêm mật ong để tăng hương vị. 

• Uống khoảng 100 ml ba lần một ngày mỗi lần. 

• Kết hợp cỏ xạ hương với các loại thảo mộc khác để điều trị các bệnh về đường hô hấp như viêm phế quản, viêm họng và hen phế quản. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để sử dụng hợp lý. 

Tạo hương thơm thư giãn

• Nhỏ 4-5 giọt tinh dầu vào đèn xông tinh dầu để khuếch tán mùi hương. 

Lưu ý

Hãy lưu ý những điều sau khi sử dụng loại thảo mộc này: 

• Cỏ xạ hương an toàn cho cơ thể khi dùng với lượng vừa phải trong thời gian ngắn. Liều cao của các loại thảo mộc này có thể gây ra một số tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như khó tiêu. 

• Cỏ xạ hương có thể an toàn cho trẻ em, phụ nữ mang thai, người đang cho con bú khi dùng ở liều lượng thích hợp.

• Những người dị ứng với lá oregano và các cây bạc hà tương tự cũng có nguy cơ bị dị ứng cỏ xạ hương. Ngừng sử dụng nếu xảy ra các triệu chứng như ngứa, phát ban, mẩn đỏ da hoặc khó thở. 

• Cỏ xạ hương có thể làm chậm quá trình đông máu hơn bình thường và sử dụng quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Nếu cần phải phẫu thuật, nên ngừng sử dụng thảo dược ít nhất hai tuần trước đó.