DINH DƯỠNG QUA ĐƯỜNG TĨNH MẠCH

Tổng quan

Dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch, thường được gọi là dinh dưỡng tĩnh mạch hoàn toàn, là thuật ngữ y tế để chỉ việc truyền một dạng thực phẩm chuyên biệt qua đường tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch). Mục tiêu của điều trị là điều chỉnh hoặc ngăn ngừa suy dinh dưỡng.

Dinh dưỡng đường tĩnh mạch cung cấp các chất dinh dưỡng dạng lỏng, bao gồm carbohydrate, protein, chất béo, vitamin, khoáng chất và chất điện giải. Một số người sử dụng dinh dưỡng ngoài đường tiêu hóa thông qua một ống đặt vào dạ dày hoặc ruột non (dinh dưỡng qua đường ruột), và những người khác sử dụng trực tiếp qua đường tĩnh mạch.

Những người có hệ tiêu hóa không thể hấp thụ hoặc không thể dung nạp đầy đủ thức ăn qua đường miệng thì sử dụng dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Khi được sử dụng bên ngoài bệnh viện, dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch được gọi là dinh dưỡng đường tĩnh mạch tại nhà. Sử dụng dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch tại nhà có thể cần thiết trong vài tuần hoặc vài tháng, hoặc trong một số trường hợp là suốt đời.

Tại sao cần thực hiện

Bạn có thể cần thực hiện dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch vì một trong những lý do sau:

• Ung thư. Ung thư đường tiêu hóa có thể gây tắc nghẽn ruột, cản trở việc nạp thức ăn. Điều trị ung thư, chẳng hạn như hóa trị, có thể khiến cơ thể bạn hấp thụ kém chất dinh dưỡng.

• Bệnh Crohn. Bệnh Crohn là một bệnh viêm ruột có thể gây đau, hẹp ruột và các triệu chứng khác ảnh hưởng đến lượng thức ăn cũng như quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.

• Hội chứng ruột ngắn. Trong tình trạng này, có thể xuất hiện khi sinh hoặc xảy ra do phẫu thuật cắt bỏ ruột non, bạn không có đủ phần ruột để hấp thụ đủ chất dinh dưỡng mà cơ thể ăn vào.

• Bệnh thiếu máu cục bộ đường ruột. Điều này có thể gây khó khăn do giảm lưu lượng máu đến ruột.

• Bất thường chức năng ruột. Điều này khiến thức ăn bạn ăn vào khó di chuyển qua ruột, dẫn đến một loạt các triệu chứng khiến bạn không thể nạp đủ thức ăn vào cơ thể. Chức năng ruột bất thường có thể xảy ra do phẫu thuật hoặc do nhu động ruột bất thường. Đây có thể là do xạ trị ruột, rối loạn thần kinh và nhiều bệnh lý khác.

Rủi ro

Nhiễm trùng là một biến chứng phổ biến và nghiêm trọng của việc dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Các biến chứng ngắn hạn tiềm ẩn khác của dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch bao gồm cục máu đông, mất cân bằng chất lỏng và khoáng chất, các vấn đề về chuyển hóa đường trong máu.

Các biến chứng lâu dài có thể bao gồm quá nhiều hoặc quá ít các nguyên tố vi lượng, chẳng hạn như sắt hoặc kẽm, và sự phát triển của bệnh gan. Theo dõi cẩn thận thành phần công thức dinh dưỡng có thể giúp ngăn ngừa hoặc điều trị những biến chứng này.

Quá trình thực hiện

Trước khi làm thủ thuật

Dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch là thủ thuật cung cấp dinh dưỡng qua một ống mềm, mỏng (ống thông) đã được đưa vào tĩnh mạch. Các bác sĩ được đào tạo đặc biệt về dinh dưỡng sẽ làm việc với bạn để xác định loại ống thông phù hợp nhất. Hai lựa chọn ống thông chính để cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch là:

• Một ống thông, chẳng hạn như ống thông Hickman, có một đoạn ống bên ngoài da và một đoạn khác được đưa vào dưới da trước khi nó đi vào tĩnh mạch.

• Một ống thông cấy ghép được đưa vào hoàn toàn bên dưới da và cần được tiếp cận bằng kim để truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch.

Trong quá trình

Thủ thuật đặt ống thông thường được thực hiện sau khi bạn đã được dùng thuốc an thần hoặc gây mê. Ống thông sẽ được đưa vào một tĩnh mạch lớn dẫn đến tim. Dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch lớn này có thể cung cấp chất dinh dưỡng một cách nhanh chóng và giảm nguy cơ nhiễm trùng ống thông.

Sau khi làm thủ tục

Các bác sĩ sẽ sử dụng xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để theo dõi phản ứng của cơ thể với thủ thuật dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Họ cũng sẽ đánh giá định kỳ cân bằng chất lỏng, vị trí đặt ống thông và khả năng chuyển sang cho ăn bằng ống hoặc ăn bằng miệng bình thường.

Bạn sẽ cần thực hiện các xét nghiệm tiếp theo để đánh giá kế hoạch dinh dưỡng tĩnh mạch. Tùy thuộc vào lý do sử dụng dinh dưỡng ngoài đường tiêu hóa của bạn, tại một số thời điểm, bác bác sĩ có thể giúp bạn giảm lượng dinh dưỡng bạn cần. Trong một số trường hợp, các bác sĩ sẽ giúp bạn cai hoàn toàn.

Kết quả

Các bác sĩ được đào tạo đặc biệt chỉ cho bạn và người chăm sóc về cách chuẩn bị, quản lý và theo dõi dinh dưỡng tĩnh mạch tại nhà. Chu kỳ cho ăn của bạn thường được điều chỉnh để dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch được truyền qua đêm, giúp bạn không cần thực hiện vào ban ngày.

Một số người cho biết chất lượng cuộc sống khi nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch tương tự như khi được lọc máu. Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp ở những người được thực hiện dinh dưỡng bằng đường tĩnh mạch tại nhà.