GHÉP GAN

Tổng quan

Ghép gan là một cuộc phẫu thuật nhằm loại bỏ một lá gan không còn hoạt động bình thường (bị suy gan) và thay thế nó bằng một lá gan khỏe mạnh từ người hiến tặng đã qua đời hoặc một phần của gan khỏe mạnh từ người hiến tặng còn sống.

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất và thực hiện một số chức năng quan trọng, bao gồm:

• Chuyển hóa chất dinh dưỡng, thuốc và hormone

• Sản xuất mật, giúp cơ thể hấp thụ chất béo, cholesterol và các vitamin tan trong chất béo

• Sản xuất các protein giúp đông máu

• Loại bỏ vi khuẩn và độc tố khỏi máu

• Ngăn ngừa nhiễm trùng và điều chỉnh các phản ứng miễn dịch

Ghép gan thường được dành để điều trị cho những người có biến chứng đáng kể do bệnh gan mãn tính giai đoạn cuối. Ghép gan cũng có thể là một lựa chọn điều trị trong một số trường hợp hiếm hoi do một lá gan khỏe mạnh bị suy giảm chức năng đột ngột.

Số người chờ để được ghép gan đã vượt quá số lượng gan của người hiến tặng đã qua đời hiện có.

Nhận một phần gan từ một người hiến tặng còn sống là một giải pháp thay thế cho việc chờ đợi một lá gan của người hiến tặng đã qua đời. Có thể ghép gan từ người còn sống vì gan người tái tạo và có thể trở lại kích thước bình thường ngay sau khi phẫu thuật cắt bỏ một phần.

Vào năm 2018, khoảng 8.200 ca ghép gan đã được thực hiện ở Hoa Kỳ cho người lớn và trẻ em. Trong số đó, khoảng 390 lá gan từ những người hiến tặng còn sống. Đồng thời, khoảng 12.800 người đã được đăng ký trong danh sách chờ để được ghép gan.

Tại sao cần thực hiện

Ghép gan là một lựa chọn điều trị cho một số người bị ung thư gan và những người bị suy gan mà tình trạng của họ không thể kiểm soát được bằng các phương pháp điều trị khác.

Suy gan có thể diễn ra nhanh chóng hoặc trong một thời gian dài. Suy gan xảy ra nhanh chóng, trong vài tuần, được gọi là suy gan cấp tính. Suy gan cấp tính là một tình trạng không phổ biến, thường là kết quả của các biến chứng từ một số loại thuốc.

Mặc dù ghép gan có thể điều trị suy gan cấp tính, nhưng nó thường được sử dụng để điều trị suy gan mãn tính hơn. Suy gan mãn tính diễn ra chậm trong nhiều tháng và nhiều năm.

Suy gan mãn tính có thể do nhiều bệnh lý khác nhau gây ra. Nguyên nhân phổ biến nhất của suy gan mãn tính là sẹo gan (xơ gan). Khi xơ gan xảy ra, mô sẹo sẽ thay thế các mô gan thông thường và khiến gan không hoạt động bình thường. Xơ gan là lý do thường gặp nhất dẫn tới cần ghép gan.

Nguyên nhân chính của xơ gan dẫn đến suy gan và cần ghép gan bao gồm:

• Viêm gan B và C.

• Bệnh gan do rượu, gây tổn thương gan do uống quá nhiều rượu.

• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, một tình trạng chất béo tích tụ trong gan, gây viêm hoặc tổn thương tế bào gan.

• Các bệnh di truyền ảnh hưởng đến gan. Chúng bao gồm bệnh hemochromatosis, gây tích tụ quá nhiều sắt trong gan và bệnh Wilson, gây tích tụ quá nhiều đồng trong gan.

• Các bệnh tác động đến các ống dẫn mật đi từ gan. Chúng bao gồm xơ gan mật nguyên phát, viêm đường mật xơ cứng nguyên phát và chứng hẹp đường mật. Hẹp đường mật là lý do phổ biến nhất để ghép gan ở trẻ em.

Ghép gan cũng có thể điều trị một số bệnh ung thư bắt nguồn từ gan.

Rủi ro

Các biến chứng của thủ thuật

Phẫu thuật cấy ghép gan có nguy cơ biến chứng đáng kể. Có những rủi ro liên quan đến chính quy trình và với các loại thuốc cần thiết để ngăn chặn việc đào thải gan của người hiến tặng sau khi cấy ghép.

Rủi ro liên quan đến quy trình bao gồm:

• Biến chứng ống mật, bao gồm rò rỉ ống mật hoặc co thắt ống mật

• Sự chảy máu

• Các cục máu đông

• Gan được hiến tặng bị tổn thương

• Sự nhiễm trùng

• Đào thải lá gan được hiến tặng

• Lú lẫn hoặc co giật 

Các biến chứng lâu dài cũng có thể bao gồm bệnh lý gan quay trở lại gặp phải ở gan được cấy ghép.

Tác dụng phụ của thuốc chống thải ghép

Sau khi ghép gan, bạn sẽ phải dùng thuốc trong suốt quãng đời còn lại của mình để giúp cơ thể không đào thải lá gan được hiến tặng. Các loại thuốc chống thải ghép này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, bao gồm:

• Loãng xương

• Bệnh tiểu đường

• Bệnh tiêu chảy

• Nhức đầu

• Huyết áp cao

• Cholesterol cao

Bởi vì thuốc chống thải ghép hoạt động bằng cách ức chế hệ thống miễn dịch, chúng cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc để giúp bạn chống lại tình trạng nhiễm trùng.

Bạn cần chuẩn bị như thế nào

Chọn một trung tâm cấy ghép

Nếu bác sĩ đề nghị ghép gan, bạn có thể được giới thiệu đến một trung tâm cấy ghép. Bạn cũng có thể tự do chọn một trung tâm cấy ghép hoặc chọn một trung tâm từ danh sách các nhà cung cấp ưu tiên của công ty bảo hiểm.

Khi bạn đang xem xét các trung tâm cấy ghép, bạn có thể muốn:

• Tìm hiểu về số lượng và loại cấy ghép mà trung tâm thực hiện mỗi năm.

• Hỏi về tỷ lệ sống sót sau ghép gan của trung tâm cấy ghép.

• So sánh số liệu thống kê của trung tâm cấy ghép.

• Hiểu các chi phí sẽ phát sinh trước, trong và sau khi cấy ghép. Chi phí sẽ bao gồm các xét nghiệm, nội tạng, phẫu thuật, nằm viện, và di chuyển đến và từ trung tâm để làm thủ thuật cũng như các cuộc hẹn tái khám.

• Xem xét các dịch vụ bổ sung do trung tâm cấy ghép cung cấp, chẳng hạn như điều phối các nhóm hỗ trợ, hỗ trợ sắp xếp việc đi lại, giúp đỡ về nhà ở tại địa phương trong thời gian phục hồi của bạn và giới thiệu đến các nguồn lực khác.

• Đánh giá cam kết của trung tâm trong việc cập nhật công nghệ và kỹ thuật cấy ghép mới nhất, điều này cho thấy kỹ thuật phát triển.

Sau khi bạn đã chọn một trung tâm cấy ghép, bạn sẽ cần được đánh giá để xác định xem mình có đáp ứng các yêu cầu về các điều kiện của trung tâm hay không. Mỗi trung tâm cấy ghép có tiêu chí điều kiện riêng. Nếu bạn không được chấp nhận tại một trung tâm cấy ghép, bạn có thể được đánh giá tại một trung tâm khác.

Mục tiêu của quá trình đánh giá là để xác định xem bạn có:

• Đủ sức khỏe để phẫu thuật và có thể dùng thuốc sau cấy ghép suốt đời

• Có bất kỳ tình trạng y tế nào có thể cản trở sự thành công của ca cấy ghép

• Sẵn sàng và có thể dùng thuốc theo chỉ dẫn và tuân theo các đề xuất của nhóm cấy ghép

Các xét nghiệm, thủ tục và thăm khám cụ thể mà bạn có thể trải qua bao gồm:

• Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, chẳng hạn như xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá sức khỏe của các cơ quan, bao gồm cả gan của bạn

• Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm gan của bạn

• Kiểm tra tim để xác định sức khỏe của hệ thống tim mạch của bạn

• Khám sức khỏe tổng quát, bao gồm các xét nghiệm tầm soát ung thư định kỳ, để đánh giá sức khỏe tổng thể của bạn và kiểm tra bất kỳ bệnh nào khác có thể ảnh hưởng đến sự thành công của ca cấy ghép

Việc đánh giá cũng có thể bao gồm:

• Tư vấn dinh dưỡng với các chuyên gia dinh dưỡng, những người đánh giá chế độ ăn uống của bạn, đưa ra các khuyến nghị về cách lập kế hoạch các bữa ăn lành mạnh trước và sau khi cấy ghép

• Đánh giá tâm lý để kiểm tra và điều trị bất kỳ vấn đề nào, chẳng hạn như trầm cảm hoặc lo lắng, và xác định xem bạn có hiểu đầy đủ về các rủi ro của việc ghép gan hay không

• Gặp gỡ nhân viên xã hội, những người xác định xem bạn có bạn bè hoặc gia đình để giúp chăm sóc mình sau khi cấy ghép hay không

• Tư vấn cai nghiện để giúp những người gặp khó khăn trong việc ngừng sử dụng rượu, ma túy hoặc thuốc lá

• Tư vấn tài chính để giúp bạn hiểu chi phí cấy ghép, chăm sóc sau cấy ghép và xác định những chi phí nào được bảo hiểm chi trả

Sau khi hoàn thành các xét nghiệm và tham vấn này, trung tâm sẽ họp để thảo luận về tình hình của bạn. Họ sẽ xác định xem cấy ghép gan có phải là phương pháp điều trị tốt nhất cho bạn hay không và liệu bạn có đủ sức khỏe để tiến hành cấy ghép hay không.

Nếu câu trả lời cho cả hai câu hỏi là có, thì bạn đã được đưa vào danh sách chờ ghép gan.

Quá trình thực hiện

Trước khi làm thủ thuật

Được đưa vào danh sách chờ đợi

Các bác sĩ sẽ sử dụng kết quả xét nghiệm chức năng gan và các yếu tố khác để đánh giá mức độ nghiêm trọng của lý tật, mức độ khẩn cấp của bạn và vị trí trong danh sách chờ ghép gan.

Mức độ ưu tiên trong danh sách chờ cấy ghép được xác định bởi một hệ thống tính điểm. Các bác sĩ sử dụng điểm số của Mô hình cho bệnh gan giai đoạn cuối (MELD) cho người lớn và điểm cho bệnh gan giai đoạn cuối ở trẻ em (PELD) cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Bác sĩ sẽ sử dụng một công thức cụ thể để xác định điểm MELD của bạn, có thể nằm trong khoảng từ 6 - 40. Điểm số ước tính nguy cơ tử vong trong vòng 90 ngày nếu không được cấy ghép. Điểm MELD cao cho thấy nhu cầu cấy ghép khẩn cấp.

Khi các bộ phận của người hiến tặng đã qua đời sẵn có, chúng được phân loại theo nhóm máu và phân bổ theo điểm MELD. Những người có điểm MELD cao hơn thường được tặng gan hiến tặng trước. Thời gian dành cho danh sách chờ ghép gan được sử dụng để làm mức độ ưu tiên giữa những người có cùng điểm số MELD và nhóm máu.

Một số bệnh lý về gan, chẳng hạn như ung thư gan, có thể không khiến một người đạt được điểm MELD cao. Trung tâm cấy ghép có thể yêu cầu cộng điểm MELD cho những người mắc các bệnh cụ thể nếu họ đáp ứng các tiêu chí ngoại lệ đã xác định.

Ngoài ra, những người trưởng thành bị suy gan cấp tính được miễn trừ khỏi hệ thống ưu tiên cơ quan hiến tặng dựa trên MELD và có thể được xếp cao hơn trong danh sách chờ ghép tùy theo mức độ bệnh của họ.

Chờ một lá gan mới

Thời gian chờ đợi một lá gan hiến tặng có thể khác nhau rất nhiều. Một số người đợi nhiều ngày, trong khi những người khác đợi hàng tháng hoặc có thể không bao giờ nhận được gan của người hiến tặng đã qua đời.

Khi bạn chờ có gan mới, bác sĩ sẽ điều trị các biến chứng của suy gan để bạn cảm thấy thoải mái nhất có thể.

Các biến chứng của suy gan giai đoạn cuối rất nghiêm trọng, bạn có thể phải nhập viện thường xuyên. Nếu sức khỏe gan của bạn xấu đi, điểm MELD sẽ được cập nhật.

Người hiến gan còn sống

Một tỷ lệ nhỏ các ca ghép gan mỗi năm là từ những người hiến tặng còn sống. Trong những trường hợp này, bác sĩ phẫu thuật sẽ cấy ghép một phần nhỏ lá gan từ một người khỏe mạnh. Ghép gan từ người cho sống ban đầu được sử dụng cho trẻ em cần ghép gan vì các bộ phận phù hợp của người hiến tặng đã qua đời rất khan hiếm. Hiện nay nó cũng là một lựa chọn cho người lớn mắc bệnh gan giai đoạn cuối.

Ghép gan từ người còn sống cung cấp một giải pháp thay thế cho việc chờ đợi một lá gan của người hiến đã chết và cho phép người nhận nội tạng tránh được các biến chứng sức khỏe có thể xảy ra khi chờ ghép. Bước đầu tiên là xác định một người hiến tặng còn sống khỏe mạnh và có thể trải qua một cuộc phẫu thuật lớn một cách an toàn. Tuổi, nhóm máu và kích thước cơ quan của người hiến tặng cũng là những cân nhắc quan trọng để xác định xem bạn và người hiến có phù hợp để thực hiện ghép gan từ người hiến tặng sống hay không.

Hầu hết những người hiến tặng gan còn sống là thành viên gia đình hoặc bạn bè của ứng viên ghép gan. Nếu bạn có một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè sẵn sàng hiến một phần gan của họ cho bạn, hãy nói chuyện với nhóm cấy ghép của bạn về lựa chọn này.

Các ca cấy ghép từ người hiến tặng còn sống có kết quả tốt, cũng giống như các ca cấy ghép sử dụng gan của những người hiến tặng đã qua đời. Nhưng việc tìm kiếm một người hiến tặng còn sống có thể khó khăn. Những người hiến gan còn sống phải trải qua quá trình đánh giá để đảm bảo họ phù hợp với người nhận nội tạng và để đánh giá sức khỏe thể chất cũng như tinh thần của họ. Cuộc phẫu thuật cũng mang lại những rủi ro đáng kể cho người hiến tặng.

Nhóm cấy ghép của bạn có thể thảo luận về những lợi ích và rủi ro với bạn và người hiến tặng tiềm năng.

Ghép gan Domino

Một loại ghép gan khác, ít phổ biến hơn, được gọi là ghép gan domino. Trong một ca ghép gan domino, bạn nhận được một lá gan từ một người hiến tặng còn sống, người mắc bệnh gọi là bệnh amyloidosis gia đình. Bệnh amyloidosis gia đình là một chứng rối loạn rất hiếm gặp, trong đó một loại protein bất thường tích tụ và cuối cùng làm hỏng các cơ quan nội tạng của cơ thể.

Trong quy trình này, người hiến tặng mắc bệnh amyloidosis được ghép gan để điều trị tình trạng của họ. Sau đó, họ sẽ hiến tặng gan của cho bạn vì gan vẫn hoạt động tốt được gọi là ghép gan domino. Cuối cùng bạn có thể mắc phải các triệu chứng của bệnh amyloidosis, nhưng những triệu chứng này thường mất nhiều thập kỷ để phát triển.

Các bác sĩ thường chọn những người nhận từ 55 tuổi trở lên và những người không được mong đợi sẽ xuất hiện các triệu chứng trước khi kết thúc tuổi thọ tự nhiên của họ. Sau khi cấy ghép, các bác sĩ sẽ theo dõi các dấu hiệu của tình trạng này.

Các bác sĩ sẽ đánh giá bạn để xác định xem bạn có thể là ứng cử viên để ghép gan domino hay không hoặc liệu lựa chọn điều trị khác có phù hợp hơn với tình trạng của bạn hay không.

Sống khỏe mạnh

Cho dù bạn đang chờ đợi một lá gan được hiến tặng hay cuộc phẫu thuật cấy ghép của bạn đã được lên lịch, hãy luôn luôn giữ sức khỏe. Khỏe mạnh và vận động hết mức có thể giúp bạn có nhiều khả năng sẵn sàng cho cuộc phẫu thuật cấy ghép khi đến thời điểm. Nó cũng có thể giúp tăng tốc độ hồi phục của bạn sau phẫu thuật. Hãy:\

• Uống thuốc theo quy định

• Tuân theo hướng dẫn về chế độ ăn uống và tập thể dục 

• Giữ tất cả các cuộc hẹn với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn

• Tham gia vào các hoạt động lành mạnh, bao gồm thư giãn và dành thời gian cho gia đình và bạn bè

Giữ liên lạc với nhóm cấy ghép và cho họ biết về bất kỳ thay đổi đáng kể nào đối với sức khỏe của bạn. Nếu bạn đang chờ đợi một lá gan được hiến tặng, hãy đảm bảo rằng nhóm cấy ghép luôn biết cách liên hệ với bạn. Chuẩn bị sẵn đồ đạc đã đóng gói và sắp xếp trước để vận chuyển đến trung tâm cấy ghép.

Trong quá trình

Ghép gan của người hiến tặng đã qua đời

Nếu bạn được thông báo rằng có gan từ người hiến tặng đã qua đời, bạn sẽ được yêu cầu đến bệnh viện ngay lập tức. Nhóm chăm sóc sức khỏe sẽ nhận bạn vào bệnh viện và bạn sẽ cần trải qua một cuộc kiểm tra để đảm bảo rằng mình có đủ sức khỏe cho cuộc phẫu thuật.

Phẫu thuật cấy ghép gan được thực hiện bằng cách gây mê toàn thân, vì vậy bạn sẽ ở trạng thái như đang ngủ trong suốt quá trình phẫu thuật.

Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường dài trên bụng để tiếp cận gan của bạn. Vị trí và kích thước vết rạch của bạn thay đổi tùy theo cách tiếp cận của bác sĩ phẫu thuật và giải phẫu cơ thể.

Bác sĩ phẫu thuật loại bỏ gan của bạn và đặt gan của người hiến tặng vào cơ thể. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật kết nối các mạch máu và đường mật của bạn với gan của người hiến tặng. Phẫu thuật có thể mất đến 12 giờ, tùy thuộc vào tình trạng của bạn.

Khi gan mới của bạn đã ở đúng vị trí, bác sĩ phẫu thuật sử dụng chỉ khâu và kim để đóng vết mổ. Sau đó, bạn được đưa đến phòng chăm sóc đặc biệt và bắt đầu hồi phục.

Ghép gan từ người hiến tặng còn sống

Nếu bạn đang được ghép gan từ một người hiến tặng còn sống, cuộc phẫu thuật của bạn sẽ được lên lịch trước.

Các bác sĩ phẫu thuật đầu tiên sẽ phẫu thuật cho người hiến tặng, loại bỏ một phần gan để cấy ghép. Sau đó, các bác sĩ phẫu thuật cắt bỏ gan của bạn và đặt phần gan đã hiến tặng vào cơ thể. Sau đó, bác sĩ sẽ kết nối các mạch máu và ống dẫn mật của bạn với gan mới.

Phần gan mới được cấy ghép trong cơ thể bạn và phần còn lại trong cơ thể người hiến tặng sẽ được tái tạo nhanh chóng, đạt kích thước bình thường trong vòng vài tuần.

Sau khi làm thủ thuật

Sau khi ghép gan

Sau khi ghép gan, bạn có thể:

• Có thể ở trong phòng chăm sóc đặc biệt trong vài ngày. Các bác sĩ và y tá sẽ theo dõi tình trạng của bạn để xem các dấu hiệu của biến chứng. Họ cũng sẽ kiểm tra chức năng gan của bạn thường xuyên để tìm các dấu hiệu cho thấy gan mới của bạn đang hoạt động.

• Dành 5 - 10 ngày trong bệnh viện. Sau khi ổn định, bạn sẽ được đưa đến khu vực nội trú để tiếp tục hồi phục.

• Thường xuyên kiểm tra sức khỏe khi bạn tiếp tục quá trình hồi phục tại nhà. Nhóm cấy ghép của bạn thiết kế một lịch trình kiểm tra cho bạn. Ban đầu, bạn có thể làm xét nghiệm máu một vài lần mỗi tuần và sau đó ít thường xuyên hơn theo thời gian.

• Dùng thuốc trong suốt phần đời còn lại của bạn. Bạn sẽ cần dùng một số loại thuốc sau khi ghép gan. Bạn sẽ cần tiếp tục dùng nhiều loại thuốc này trong suốt phần đời còn lại của mình. Các loại thuốc này được gọi là thuốc ức chế miễn dịch, giúp giữ cho hệ thống miễn dịch của bạn không tấn công lá gan mới được cấy ghép. Các loại thuốc khác giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng khác sau khi cấy ghép được thực hiện.

Cần thời gian hồi phục từ 6 tháng trở lên trước khi bạn cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh sau khi phẫu thuật ghép gan. Bạn có thể tiếp tục các hoạt động bình thường hoặc trở lại làm việc một vài tháng sau khi phẫu thuật. Mất bao lâu để hồi phục có thể phụ thuộc vào mức độ bệnh tật của bạn trước khi ghép gan.

Kết quả

Tỷ lệ sống sót sau ghép gan

Cơ hội ghép gan thành công và sống sót lâu dài của bạn phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn.

Nói chung, khoảng 75% những người được ghép gan sống được ít nhất 5 năm. Điều đó có nghĩa là cứ 100 người được ghép gan vì bất kỳ lý do gì, khoảng 75 người sẽ sống được 5 năm và 25 người sẽ tử vong trong vòng 5 năm.

Những người được nhận gan từ người hiến tặng còn sống thường có tỷ lệ sống sót trong thời gian ngắn tốt hơn so với những người nhận gan của người hiến tặng đã qua đời. Nhưng việc so sánh các kết quả lâu dài là rất khó vì những người có người hiến tặng còn sống thường có thời gian chờ cấy ghép ngắn hơn và không bị bệnh như những người nhận gan của người hiến đã qua đời.

Đối phó và Hỗ trợ

Việc cảm thấy lo lắng hoặc choáng ngợp trong khi chờ cấy ghép hoặc lo sợ về việc bị đào thải, tái phát bệnh hoặc các vấn đề khác sau khi cấy ghép là điều bình thường. Tìm kiếm sự hỗ trợ của bạn bè và các thành viên trong gia đình có thể giúp bạn đối phó với thời gian căng thẳng này.

Nhóm cấy ghép của bạn cũng có thể hỗ trợ bạn với các nguồn lực hữu ích khác và các chiến lược đối phó trong suốt quá trình cấy ghép, chẳng hạn như:

• Tham gia nhóm hỗ trợ. Trò chuyện với những người đã từng giống như bạn và chia sẻ kinh nghiệm có thể xoa dịu nỗi sợ hãi và lo lắng.

• Chia sẻ kinh nghiệm của bạn trên phương tiện truyền thông xã hội. Phương tiện truyền thông xã hội là một cách khác để tương tác với những người đã có trải nghiệm tương tự, điều này có thể giúp bạn thích nghi với tình hình thay đổi của mình.

• Tìm kiếm các dịch vụ phục hồi chức năng. Nếu bạn đang trở lại làm việc, nhân viên xã hội có thể kết nối bạn với các dịch vụ phục hồi chức năng tại địa phương.

• Đặt mục tiêu và kỳ vọng thực tế. Bạn cần biết rằng cuộc sống sau khi cấy ghép có thể không giống hoàn toàn với cuộc sống trước khi cấy ghép. Có những kỳ vọng thực tế về kết quả và thời gian phục hồi có thể giúp giảm căng thẳng.

• Giáo dục bản thân. Tìm hiểu càng nhiều càng tốt về thủ thuật của bạn và đặt câu hỏi về những điều bạn không hiểu. Kiến thức là sức mạnh.

Chế độ ăn uống và dinh dưỡng

Sau khi ghép gan, điều đặc biệt quan trọng là phải ăn một chế độ ăn uống cân bằng để giúp bạn phục hồi và giữ cho gan của mình khỏe mạnh.

Nhóm cấy ghép của bạn bao gồm một chuyên gia dinh dưỡng, người có thể thảo luận về nhu cầu dinh dưỡng và chế độ ăn uống của bạn cũng như trả lời bất kỳ câu hỏi nào bạn có sau khi cấy ghép.

Nói chung, chế độ ăn uống của bạn sau khi ghép gan nên chứa ít muối, cholesterol, chất béo và đường.

Để tránh làm tổn thương lá gan mới của bạn, điều quan trọng là phải tránh rượu. Không uống đồ uống có cồn hoặc sử dụng rượu bia trong nấu nướng.

Chuyên gia dinh dưỡng của bạn cũng sẽ cung cấp cho bạn một số lựa chọn và ý tưởng về thực phẩm lành mạnh để sử dụng trong kế hoạch dinh dưỡng. Các khuyến nghị của chuyên gia dinh dưỡng của bạn có thể bao gồm:

• Ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau mỗi ngày

• Tránh bưởi và nước ép bưởi vì chúng ảnh hưởng đến một nhóm thuốc ức chế miễn dịch

• Bổ sung đủ chất xơ trong chế độ ăn uống hàng ngày của bạn

• Chọn thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt thay vì thực phẩm đã qua chế biến

• Uống các sản phẩm sữa ít béo hoặc không có chất béo, điều quan trọng để duy trì mức canxi và phốt pho tối ưu

Chuyên gia dinh dưỡng của bạn cũng có thể đề nghị:

• Ăn thịt nạc, thịt gia cầm và cá

• Tuân theo các hướng dẫn về an toàn thực phẩm

• Bổ sung đủ nước bằng cách uống đủ nước và các chất lỏng khác mỗi ngày

Tập thể dục

Tập thể dục và hoạt động thể chất nên là một phần thường xuyên trong cuộc sống của bạn sau khi ghép gan để tiếp tục cải thiện sức khỏe thể chất cũng như tinh thần tổng thể của bạn.

Ngay sau khi cấy ghép, bạn nên đi bộ nhiều nhất có thể. Sau đó, tùy thuộc vào sự hồi phục, bạn có thể bắt đầu kết hợp nhiều hoạt động thể chất hơn vào cuộc sống hàng ngày của mình.

Đi bộ, đi xe đạp, bơi lội, rèn luyện sức bền bằng các bài tập ít tác động và các hoạt động thể chất khác mà bạn yêu thích đều có thể là một phần của lối sống lành mạnh, năng động sau khi cấy ghép. Nhưng hãy nhớ hỏi ý kiến của nhóm cấy ghép trước khi bắt đầu hoặc thay đổi thói quen tập thể dục sau cấy ghép của bạn.