HỆ BÌ

TỔNG QUÁT

Hệ bì là gì?

Hệ bì là lớp bên ngoài của cơ thể bạn. Nó được tạo thành từ da, móng tay, tóc và các tuyến cũng như dây thần kinh trên da của bạn. Hệ bì của bạn hoạt động như một hàng rào vật lý - bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, nhiễm trùng, thương tích và ánh sáng mặt trời. Nó cũng giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể của bạn và cho phép bạn cảm nhận các cảm giác trên da như nóng và lạnh.

Thành phần nào tạo nên hệ bì?

Hệ bì của bạn là một hệ cơ quan bao gồm một số cấu trúc chính: da, móng tay, tóc và các tuyến, cùng với các dây thần kinh và mạch máu hỗ trợ chúng.

Làn da

Da là cơ quan lớn nhất và nặng nhất trong cơ thể. Nó nặng khoảng 6 pound (hoặc hơn) và dày khoảng 2 mm - mỏng hơn trên các vùng nhạy cảm như mí mắt và dày hơn trên các bề mặt chịu nhiều áp lực hơn, như lòng bàn chân của bạn. Một inch da của bạn chứa gần 19 triệu tế bào.

Da của bạn bao gồm ba lớp, với các dây thần kinh nhận biết các cảm giác khác nhau ở mỗi lớp:

• Biểu bì: Lớp trên cùng của da. Đây là phần da mà bạn có thể nhìn thấy và chạm vào. Nó được tạo thành từ ba loại tế bào: tế bào hắc tố, tế bào sừng và tế bào Langerhans. Nó mang lại màu sắc cho làn da của bạn và cung cấp một hàng rào chống thấm nước.

• Trung bì: Lớp giữa của da. Đây là lớp là dày nhất. Nó chứa các tuyến mồ hôi và dầu cũng như các nang lông.

• Hạ bì: Lớp dưới cùng của da. Lớp mỡ trên da giúp cách nhiệt cơ thể.

Móng tay

Móng tay bảo vệ các đầu ngón tay và ngón chân. Giải phẫu của móng tay của bạn bao gồm:

• Nail plate: Phần cứng của móng tay có thể nhìn thấy.

• Nail bed: Lớp da dưới nail plate.

• Cuticle: Lớp da mỏng ở gốc móng tay.

• Matrix: "Phần gốc" của móng tay của bạn có chức năng làm cho nó phát triển.

• Lunula: Phần móng tay màu trắng, hình mặt trăng.

Lông

Lông trên cơ thể không chỉ giúp chúng ta trông đẹp hơn. Tóc trên đầu giúp giữ nhiệt cho cơ thể. Lông mi và lông mày của bạn giúp bảo vệ đôi mắt của bạn khỏi bụi bẩn và nước.

Lông của bạn được tạo ra từ một loại protein gọi là keratin. Lông của bạn bao gồm ba phần: thân, nang và củ.

• Thân tóc: Phần tóc bạn có thể nhìn thấy, chạm vào và tạo kiểu.

• Nang tóc: Cấu trúc giống như ống giữ tóc trong da.

• Củ tóc: Nằm dưới da và chịu trách nhiệm cho sự phát triển của tóc.

Nổi da gà là do hệ bì của bạn. Tất cả chúng ta đều có các cơ dựng lông kết nối với các nang tóc và da ta. Khi nó co lại, nó làm cho lông của bạn dựng đứng. “Nổi da gà” là những gì chúng ta thấy khi các cơ này co lại.

Tuyến

Các tuyến được tìm thấy trên khắp da của bạn. Chúng giải phóng các chất như nước, muối hoặc dầu từ dưới da lên bề mặt. Hệ bì của bạn bao gồm các tuyến sau:

• Tuyến mồ hôi: Đây là những tuyến tiết ra mồ hôi qua da của bạn. Có hai loại tuyến mồ hôi: tuyến eccrine và tuyến apocrine. Các tuyến eccrine ở khắp cơ thể và mở ở các lỗ chân lông, trong khi các tuyến apocrine mở ở các nang lông của bạn.

• Các tuyến bã nhờn: Các tuyến này sản xuất bã nhờn (dầu) và cung cấp dầu cho khuôn mặt của bạn.

• Tuyến dái tai: Đây là các tuyến trong tai của bạn tiết ra ráy tai.

• Tuyến vú: Đây là những tuyến trên ngực của chúng ta. Ở những người là nữ (AFAB), các tuyến vú sản xuất sữa sau khi sinh.

CHỨC NĂNG

Chức năng của hệ bì là gì?

Hệ bì giúp bảo vệ cơ thể bạn khỏi nhiễm trùng và những tổn thương mà bạn có thể gặp phải từ môi trường bên ngoài. Đó là lớp áo giáp của cơ thể và là tuyến bảo vệ đầu tiên chống lại vi rút, vi khuẩn và các vi sinh vật khác. Nó che chắn cơ thể bạn khỏi ánh sáng có hại và giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Hệ bì cũng là nơi lưu trữ chất béo, nước, glucose và vitamin D, và giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch của bạn để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.

Hệ bì của bạn có nhiều chức năng quan trọng. Nó:

• Cung cấp sự bảo vệ vật lý chống lại vi khuẩn và vi trùng.

• Giúp hồi phục vết trầy xước, vết cắt và các vết thương khác.

• Lớp đệm và bảo vệ cơ thể bạn khỏi nhiễm trùng.

• Bảo vệ cơ thể khỏi tia cực tím (UV) của mặt trời và cháy nắng.

• Bài tiết bã nhờn, mồ hôi và các chất thải khác ra khỏi cơ thể.

• Điều chỉnh nhiệt độ cơ thể của bạn và cho phép cơ thể giữ mát.

• Giúp bạn cảm nhận được nóng, lạnh và phát hiện các cảm giác khác.

• Tổng hợp vitamin D.

GIẢI PHẪU HỌC

Cách hệ bì hoạt động với các hệ cơ quan khác?

Cơ thể bạn giống như một cỗ máy phức tạp. Tất cả các cơ quan, bộ phận cơ thể và hệ thống làm việc cùng nhau để giữ cho mọi thứ hoạt động như bình thường. Hệ bì của bạn đóng một vai trò trong việc giúp các hệ thống khác duy trì các chức năng của chúng.

Ví dụ: nó giúp ích cho hệ thống miễn dịch của bạn vì nó là tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại vi khuẩn và nhiễm trùng. Nó cũng gửi các tế bào bạch cầu đến các vết thương để bắt đầu quá trình hồi phục.

Hệ bì của bạn giúp bạn hấp thụ vitamin D, hoạt động như một hormone và rất quan trọng đối với sức khỏe xương của bạn vì nó ảnh hưởng đến sự hấp thụ canxi.

Những sợi lông nhỏ trong mũi giúp ích cho hệ hô hấp vì chúng lọc sạch bụi và các hạt khác trước khi bạn hít vào phổi.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Các tình trạng hoặc rối loạn phổ biến của hệ bì là gì?

Hệ bì của bạn là duy nhất vì hầu hết các tình trạng sức khỏe liên quan đến nó đều có thể nhìn thấy được. Không giống như các cơ quan nội tạng khác, tình trạng sức khỏe của da, tóc và móng tay của bạn có thể nhận biết được từ bên ngoài - nghĩa là bạn và bác sĩ có thể nhìn thấy chúng.

Rối loạn da

Một số rối loạn da phổ biến nhất là:

• Dị ứng như viêm da tiếp xúc và phát ban do cây thường xuân độc.

• Các vết phồng rộp do chấn thương.

• Vết cắn của côn trùng, chẳng hạn như vết nhện cắn, vết cắn của bọ ve và vết muỗi đốt.

• Ung thư da, bao gồm cả khối u ác tính.

• Nhiễm trùng da như viêm mô tế bào.

• Da phát ban và khô da.

• Rối loạn da như mụn trứng cá, bệnh chàm, bệnh vẩy nến và bệnh bạch biến.

• Tổn thương da như nốt ruồi, tàn nhang và mụn thịt dư trên da.

• Vết thương, vết bỏng (kể cả bỏng nắng) và sẹo.

Rối loạn tóc

Rụng tóc là tình trạng phổ biến nhất ảnh hưởng đến mái tóc của bạn. Một số tình trạng rụng tóc là tạm thời, nhưng đôi khi là vĩnh viễn. Các loại rụng tóc phổ biến nhất bao gồm:

• Rụng tóc từng mảng do bệnh tự miễn dịch.

• Rụng tóc nội tiết tố nam: Hói đầu ở cả hai giới do di truyền.

• Anagen effluvium: Rụng tóc trong giai đoạn tăng trưởng; điều này thường xảy ra trong quá trình điều trị y tế như hóa trị.

• Telogen effluvium: Rụng tóc trong giai đoạn nghỉ ngơi. Nó thường xuất hiện vài tháng sau khi cơ thể bạn trải qua một điều gì đó căng thẳng hoặc do thay đổi nội tiết tố.

• Rụng tóc do chấn thương: Rụng tóc do da đầu bị tổn thương do tạo kiểu tóc, do cọ xát da đầu nhiều lần với bề mặt, do mũ hoặc do nghịch và làm gãy tóc.

Các tình trạng phổ biến khác của tóc không liên quan đến rụng tóc là:

• Gàu: Nó gây ra vảy trắng hoặc vàng trên da đầu và thân tóc của bạn. Nó còn được gọi là viêm da tiết bã nhờn.

• Chấy: Côn trùng nhỏ, bò, sống trong tóc trên đầu của một người.

• Rậm lông: Mọc lông quá mức ở những người được chỉ định là nữ khi mới sinh.

Rối loạn móng tay

Giống như các cấu trúc khác của hệ bì, móng tay của bạn luôn lộ ra ngoài. Các vấn đề về móng có thể do bạn đi giày, vệ sinh kém hoặc do sử dụng dũa móng tay hay dụng cụ cắt không đúng cách. Một số tình trạng móng phổ biến hơn là:

• Nấm móng: Nấm móng tay hoặc móng chân của bạn.

• Gãy móng, khi móng tay tách khỏi lớp móng.

• Bệnh vẩy nến ở móng: Một tình trạng da gây rỗ, đổi màu móng và các triệu chứng khác.

• Lichen planus: Phát ban xuất hiện dưới dạng gờ hoặc rãnh trên móng tay của bạn.

• Paronychia: Tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng mô trực tiếp xung quanh móng tay của bạn.

Rối loạn tuyến

Một số tình trạng ở tuyến mồ hôi và bã nhờn là:

• Hyperhidrosis: Đổ mồ hôi quá nhiều.

• Viêm da tiết bã: Xuất hiện vảy, mảng đỏ trên mặt, ngực hoặc lưng của bạn. Khi xuất hiện trên đầu được gọi là gàu.

• Tăng sản bã nhờn: Một tình trạng da thường gặp ở những người lớn tuổi gây ra các nốt mụn nhỏ, màu vàng trên da của bạn.

LƯU Ý

Hệ bì của bạn là tuyến bảo vệ đầu tiên của cơ thể chống lại vi khuẩn, thương tích và các yếu tố bên ngoài như nắng và mưa. Da và cấu trúc của nó đều đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng với các hệ thống khác trong cơ thể. Giống như các cơ quan khác, bạn có thể gặp vấn đề với hệ bì của mình như mụn trứng cá, rụng tóc hoặc nấm móng tay. Bác sĩ có thể giúp bạn giữ cho sức khỏe của da, tóc và móng tay khỏe mạnh.