HẸP VAN HAI LÁ

Tổng quát

Hẹp van hai lá là tình trạng hẹp van hai lá của tim. Van bất thường này không mở đúng cách, chặn dòng chảy của máu vào buồng bơm chính của tim bạn (tâm thất trái). Hẹp van hai lá có thể khiến bạn mệt mỏi và khó thở, và một số các vấn đề nguy hiểm khác.

Nguyên nhân chính của hẹp van hai lá là một bệnh nhiễm trùng được gọi là sốt thấp khớp, có liên quan đến nhiễm trùng liên cầu khuẩn. Sốt thấp khớp - hiện hiếm ở Hoa Kỳ, nhưng vẫn phổ biến ở các nước đang phát triển - có thể làm tổn thương van hai lá. Nếu không được điều trị, hẹp van hai lá có thể dẫn đến các biến chứng tim nghiêm trọng.

Triệu chứng

Trong bệnh hẹp van hai lá, áp lực tích tụ trong tim sau đó truyền trở lại phổi, dẫn đến tích tụ chất lỏng (tắc nghẽn) và khó thở.

Tình trạng này thường tiến triển chậm theo thời gian. Bạn có thể không có bất kỳ triệu chứng nào, hoặc bạn có thể có các triệu chứng nhẹ kể cả khi gặp tình trạng này trong vòng vài chục năm. Các triệu chứng của hẹp van hai lá thường xuất hiện ở độ tuổi từ 15 đến 40, nhưng chúng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi - ngay cả trong thời thơ ấu.

Các dấu hiệu và triệu chứng của hẹp van hai lá bao gồm:

Khó thở, đặc biệt là khi hoạt động hoặc khi bạn nằm xuống
Mệt mỏi, đặc biệt là khi tăng cường hoạt động
Bàn chân hoặc chân bị sưng
Cảm giác tim đập nhanh, đánh trống ngực
Khó chịu ở ngực hoặc đau ngực
Ho ra máu
Chóng mặt hoặc ngất xỉu
Tiếng rì rào ở tim
Tích tụ chất lỏng trong phổi
Nhịp tim bất thường (loạn nhịp tim)

Các triệu chứng hẹp van hai lá có thể xuất hiện hoặc trầm trọng hơn bất cứ lúc nào nhịp tim của bạn tăng lên, chẳng hạn như khi tập thể dục. Hoặc chúng có thể được kích hoạt do mang thai hoặc những tình trạng khác gây căng thẳng cho cơ thể, chẳng hạn như nhiễm trùng.

Khi nào đến gặp bác sĩ

Gọi cho bác sĩ để có cuộc hẹn ngay lập tức nếu bạn bị mệt mỏi hoặc khó thở khi hoạt động thể chất, tim đập nhanh hoặc đau ngực.

Nếu bạn đã được chẩn đoán hẹp van hai lá nhưng không có triệu chứng, hãy hỏi bác sĩ về thời gian khám định kỳ để theo dõi tình trạng của bản thân.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của hẹp van hai lá bao gồm:

Sốt thấp khớp. Sốt thấp khớp có thể làm hỏng van hai lá. Sốt thấp khớp là nguyên nhân phổ biến nhất của hẹp van hai lá. Nó có thể làm hỏng van hai lá bằng cách làm cho các vạt dày lên hoặc hợp lại. Các dấu hiệu và triệu chứng của hẹp van hai lá có thể không xuất hiện trong nhiều năm.
Cặn canxi. Khi bạn già đi, cặn canxi có thể tích tụ xung quanh van hai lá, đôi khi có thể gây hẹp van hai lá.
Xạ trị. Điều trị một số loại ung thư cần bức xạ vào vùng ngực của bạn đôi khi có thể khiến van hai lá dày lên và cứng lại.
Các nguyên nhân khác. Trong một số trường hợp hiếm hoi, trẻ sinh ra bị hẹp van hai lá (khuyết tật bẩm sinh) gây ra các vấn đề theo thời gian. Một số bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus, cũng có thể gây ra hẹp van hai lá trong một số trường hợp hy hữu.

Trái tim hoạt động như thế nào

Trái tim, trung tâm của hệ thống tuần hoàn, bao gồm bốn ngăn. Hai ngăn trên (tâm nhĩ) nhận máu. Hai ngăn dưới (tâm thất) bơm máu.

Bốn van tim đóng mở để cho máu chảy theo một hướng duy nhất qua tim của bạn. Van hai lá - nằm giữa hai ngăn ở bên trái tim của bạn. Van hai lá mở ra khi máu chảy từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Sau đó các vạt đóng lại để ngăn máu vừa đi vào tâm thất trái chảy ngược lại. Van tim bị có vấn đề sẽ không thể mở hoặc đóng hoàn toàn.

Các yếu tố nguy cơ của hẹp van hai lá

Hẹp van hai lá không còn phổ biến như trước đây vì nguyên nhân phổ biến nhất, sốt thấp khớp, rất hiếm ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, sốt thấp khớp vẫn còn là một vấn đề ở các nước đang phát triển. Các yếu tố nguy cơ của hẹp van hai lá bao gồm nhiễm trùng liên cầu không được điều trị và tiền sử sốt thấp khớp.

Người lớn tuổi có nhiều nguy cơ bị hẹp van hai lá. Khi bạn già đi, cặn canxi có thể tích tụ xung quanh van hai lá, điều này có thể dẫn đến hẹp van hai lá. Trong một số trường hợp, những người được xạ trị vào vùng ngực đối với một số loại ung thư có thể bị hẹp van hai lá.

Các biến chứng của hẹp van hai lá

Giống như các vấn đề về van tim khác, hẹp van hai lá có thể làm tăng áp lực lên tim và giảm lưu lượng máu. Hẹp van hai lá không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng như:

Huyết áp cao trong động mạch phổi (tăng áp động mạch phổi). Tăng áp lực trong các động mạch đưa máu từ tim đến phổi của bạn (động mạch phổi) khiến tim của bạn làm việc nhiều hơn.
Suy tim. Van hai lá bị hẹp làm cản trở dòng chảy của máu. Kết quả là, áp lực có thể tăng lên trong phổi của bạn, dẫn đến tích tụ chất lỏng. Chất lỏng tích tụ làm tăng áp lực bên phải của tim, dẫn đến suy tim phải.
Dịch trong phổi (phù phổi). Trong tình trạng này, máu và chất lỏng trào ngược vào phổi của bạn. Phù phổi có thể gây khó thở và có thể khiến bạn ho ra chất nhầy nhuốm máu.
Phì đại cơ tim. Sự tích tụ áp lực của chứng hẹp van hai lá dẫn đến việc mở rộng buồng trên bên trái của tim (tâm nhĩ).
Rung tâm nhĩ. Sự giãn ra và mở rộng của tâm nhĩ trái của tim có thể dẫn đến vấn đề về nhịp tim, khiến các tâm nhĩ của bạn đập một cách hỗn loạn và quá nhanh.
Các cục máu đông. Rung tâm nhĩ không được điều trị có thể gây ra hình thành cục máu đông ở buồng trên bên trái của tim. Các cục máu đông từ tim có thể vỡ ra và di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể, gây ra các vấn đề nghiêm trọng, chẳng hạn như đột quỵ nếu cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu trong não của bạn.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để ngăn ngừa hẹp van hai lá là ngăn chặn nguyên nhân phổ biến nhất của nó, sốt thấp khớp. Bạn có thể làm điều này bằng cách đảm bảo rằng bạn và con bạn đến gặp bác sĩ để khám bệnh viêm họng. Nhiễm trùng họng do liên cầu không được điều trị có thể phát triển thành sốt thấp khớp. May mắn thay, viêm họng liên cầu khuẩn thường dễ dàng điều trị bằng thuốc kháng sinh.