KHOẢN ĐÔNG HOA

Giới thiệu về dược liệu

Tên khoa học: Tussilago farfara L.

Họ: Asteraceae (Cúc)

Tên gọi khác: Đông Hoa, Khoản Hoa, Cửu Cửu Hoa, Liên Tam Đóa, Ngải Đông Hoa, Hổ Tu, Đồ Hề

Đặc điểm thực vật

Khoản đông là cây thân thảo, sống lâu năm. Cây bắt đầu sinh trưởng vào mùa xuân, từ gốc lá sẽ mọc lên những cán mang hoa, lá màu tím nhạt, mọc so le. Đầu cán có cụm hoa hình cầu vàng tươi, lá bắc có màu đỏ nhạt. Giữa cụm hoa là những hoa lưỡng tính, xung quanh là hoa cái cùng màu vàng, hình luỡi nhỏ. 

Sau khi hoa nở, lá mới xuất hiện, mọc thành vòng, mang cuống dài, phiến lá hình tim, mép có răng cưa. Mặt dưới có lông, mặt trên bóng. 

Quả đóng màu nâu, có sợi của lá dài.

Phân bố, sinh thái

Khoản đông mọc hoang dại ở những nơi có khí hậu mát mẻ, vùng đồng bằng đến vùng núi cao như Trung Quốc (Hà Bắc, Hà Nam, Hồ Bắc, Tứ Xuyên, Cam Túc, Nội Mông, Thanh Hải…), châu Âu (Pháp, See, Hungari…).

Tại Việt Nam chỉ mới thấy có một số người trồng từ giống nhập của nước ngoài.

Bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Bộ phận dùng

Nụ hoa gần nở và lá. 

Thu hái, chế biến

Thu hái khi thời tiết giá lạnh, bỏ cuống hoa và phơi trong râm, bảo quản nơi khô mát, để sống hoặc chích mật dùng.  

Thành phần hóa học 

Hoa khoản đông chứa một số thành phần như: 6-8% nước, 10% muối khoáng, tinh dầu, tanin, chất nhầy uronic, các ancol texnenic (arnidiol và fanadiol), các carotenoid, flavonoid, rutosid và hyperosid (gaiactosid của quercetol).

Lá khoản đông chứa 2,63% glucosid đắng, 8% chất nhầy, tanin. Trong tro có hàm lượng kẽm rất cao (trên 3,26% tính theo ZnCO3).

Tác dụng - Công dụng 

Khoản đông hoa có tác dụng trị ho, giảm đau họng, hen suyễn, viêm phế quản và các nhiễm trùng phổi khác, điều trị bệnh ngoài da, kháng viêm. 

Cách dùng - Liều dùng 

Dùng dưới dạng thuốc sắc, có thể sử dụng phối hợp với các loại dược liệu khác hoặc sử dụng riêng lẻ một mình.

Lưu ý

- Không dùng Khoản đông hoa cho người phế ráo, âm hư phế nhiệt.

- Cây Khoản đông hoa có thể tương tác với các thuốc chống đông máu và thuốc trị cao huyết áp nên cần có sự hướng dẫn của bác sĩ nếu dùng chung.

- Một vài loại thuốc thúc đẩy hoạt động của gan có thể làm cho Khoản đông hoa trở nên độc hơn cho gan.

- Không nên sử dụng cây Khoản đông hoa trong thời gian dài hơn 6 tuần, vì Khoản đông hoa có chất alkaloid pyrrolizidine theo báo cáo có khả năng gây độc cho gan.