MELANIN

TỔNG QUÁT

Melanin là gì?

Melanin là một polyme phức tạp có nguồn gốc từ axit amin tyrosine. Melanin có trong da người và da động vật ở các mức độ khác nhau, và chịu trách nhiệm về màu mắt, tóc và làn da độc đáo của bạn.

CHỨC NĂNG

Chức năng của melanin là gì?

Melanin cung cấp sắc tố cho da, mắt và tóc của bạn. Chất này cũng hấp thụ các tia UV (cực tím) có hại, bảo vệ các tế bào của bạn khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

GIẢI PHẪU HỌC

Melanin được sản xuất ở đâu?

Melanin được tạo ra trong tế bào biểu bì tạo hắc tố (melanocytes). Các tế bào này nằm ở các vùng khác nhau trên cơ thể bạn, bao gồm:

• Tóc.

• Lớp trong cùng của làn da chúng ta.

• Đồng tử và tròng mắt của bạn.

• Subantia nigra và locus coeruleus (các vùng não).

• Tủy và zona reticularis (các khu vực của tuyến thượng thận).

• Các mạch máu của ống ốc tai (một phần của tai trong).

Các loại sắc tố melanin là gì?

Có ba loại melanin khác nhau, bao gồm:

• Eumelanin. Có hai loại eumelanin: đen và nâu. Eumelanin chịu trách nhiệm về màu tối ở da, mắt và tóc. Những người có mái tóc nâu hoặc đen có lượng eumelanin màu nâu và đen khác nhau. Khi không có eumelanin màu đen và một lượng nhỏ eumelanin màu nâu, nó sẽ khiến bạn có mái tóc vàng.

• Pheomelanin. Loại hắc tố này làm sắc tố môi, núm vú và các bộ phận khác có màu hồng của cơ thể. Những người có tỷ lệ eumelanin và pheomelanin bằng nhau thì tóc có màu đỏ.

• Neuromelanin. Trong khi eumelanin và pheomelanin kiểm soát màu sắc của những thứ bạn nhìn thấy (chẳng hạn như da, tóc và mắt), neuromelanin chịu trách nhiệm về màu sắc của các tế bào thần kinh của chúng ta.

Melanin ảnh hưởng đến màu da như thế nào?

Sự kết hợp độc đáo của eumelanin và pheomelanin chịu trách nhiệm cho màu da, tóc và mắt của bạn. Thông thường, tất cả con người đều có cùng số lượng tế bào hắc tố. Tuy nhiên, số lượng melanin được tạo ra bởi các tế bào hắc tố này khác nhau. Những người có nhiều melanin thường có da, mắt và tóc sẫm màu hơn so với những người có ít melanin. Ngoài ra, những người được sinh ra với các cụm các tế bào hắc tố sẽ có tàn nhang.

Melanin bảo vệ da như thế nào?

Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cơ thể bạn sẽ sản sinh ra nhiều sắc tố melanin hơn. Chất này hấp thụ ánh sáng từ tia UV và phân bổ lại ánh sáng đến các lớp trên của da. Nó cũng bảo vệ các vật chất di truyền được lưu trữ trong tế bào của bạn bằng cách ngăn chặn các tia UV có hại.

Nhưng hãy nhớ rằng chỉ riêng sắc tố melanin là không đủ để bảo vệ làn da của bạn khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Đó là lý do tại sao việc bôi kem chống nắng và mặc quần áo phù hợp là rất quan trọng bất cứ khi nào bạn ra ngoài.

Lợi ích của melanin là gì?

Những lợi ích đáng chú ý của melanin bao gồm:

• Bảo vệ cơ thể khỏi tia UV. Melanin bảo vệ làn da của bạn bằng cách hấp thụ các tia có hại, bao gồm UVA, UVB, UVC và ánh sáng xanh.

• Bảo vệ chống lại các gốc tự do, gây oxy hóa (ROS). Các gốc tự do là sản phẩm phụ của các quá trình tế bào của cơ thể chúng ta. Khi ROS tích tụ trong các tế bào của bạn, chúng có thể dẫn đến căng thẳng, lão hóa sớm và các bận tâm về sức khỏe như tiểu đường và ung thư. Melanin giúp loại bỏ ROS, tăng cường chất chống oxy hóa và loại bỏ các gốc tự do.

Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng melanin có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch và giảm tình trạng viêm trong cơ thể bạn. Các nghiên cứu thêm là cần thiết để xác định mức độ của những lợi ích này.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Các rối loạn liên quan đến sản xuất melanin?

Sự thiếu hụt melanin có liên quan đến một số rối loạn về da và tình trạng sức khỏe. Một số trong số này bao gồm:

• Bệnh bạch biến. Tình trạng này khiến da bạn bị xuống màu, xuất hiện các mảng trắng. Nó xảy ra khi các tế bào hắc tố bị phá hủy bởi hệ thống miễn dịch của bạn. Mặc dù bệnh bạch biến có thể gặp phải ở tất cả các chủng tộc, nhưng nó dễ nhận thấy hơn ở những người có làn da sẫm màu.

• Bệnh bạch tạng. Khi một người có rất ít sắc tố melanin, nó sẽ dẫn đến chứng rối loạn hiếm gặp này. Những người bị bệnh bạch tạng có nước da nhợt nhạt, tóc trắng và mắt xanh. Ngoài ra còn có tăng nguy cơ mất thị lực và tổn thương do ánh nắng mặt trời.

• Nám da. Những người bị nám da có các mảng màu nâu hoặc xám xanh trên mặt hoặc cánh tay. Tình trạng này có thể do nội tiết tố, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc thuốc tránh thai. Các loại kem bôi kê đơn, tái tạo bề mặt da bằng laser hoặc lột da bằng hóa chất có thể giúp làm sáng các mảng tối.

• Mất sắc tố sau tổn thương da. Nếu da của bạn bị nhiễm trùng, bỏng hoặc phồng rộp, cơ thể bạn có thể không thể thay thế các hắc tố ở vùng bị tổn thương.

• Mất thính lực. Vì melanin được tìm thấy trong các mạch máu của tai trong nên nó có liên quan đến việc mất thính giác. Những người có quá ít melanin có nguy cơ mắc các vấn đề về thính giác cao hơn.

• Bệnh Parkinson. Thông thường, neuromelanin trong não của bạn tăng lên khi chúng ta già đi. Tuy nhiên, ở những người bị bệnh Parkinson, các tế bào não trong lớp nền của họ bị chết. Khi điều này xảy ra, lượng neuromelanin giảm.

Cơ thể có quá nhiều melanin?

Một số người tạo ra dư thừa melanin. Đây được gọi là chứng tăng sắc tố và nó vô hại. Những người tạo ra quá nhiều melanin thường có các mảng da trở nên sẫm màu hơn vùng da xung quanh.

CHĂM SÓC

Làm cách nào để tăng sắc tố melanin?

Mặc dù nhiều sản phẩm tuyên bố rằng có thể tăng mức độ melanin, nhưng không có bất kỳ nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả của chúng. Các chuyên gia tiếp tục khám phá các cách để tăng melanin một cách tự nhiên để ngăn ngừa tác hại của ánh nắng mặt trời và ung thư da.

Cũng có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng nhuộm da là một cách an toàn để tăng sắc tố melanin. Trên thực tế, cách làm này làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh ung thư da.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

Melatonin và melanin có giống nhau không?

Không. Mặc dù các thuật ngữ nghe có vẻ giống nhau, nhưng chúng đề cập đến những thứ khác nhau. Melanin là một sắc tố chịu trách nhiệm cho màu da. Melatonin là một loại hormone điều chỉnh chu kỳ thức và ngủ của bạn.

Melanin có gây thiếu hụt vitamin D không?

Một số chuyên gia tin rằng những người có làn da sẫm màu dễ bị thiếu vitamin D hơn những người có làn da sáng màu. Điều này là do melanin dư thừa hấp thụ tia UV chịu trách nhiệm tổng hợp vitamin D. Có những nghiên cứu ủng hộ tuyên bố này, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để làm sáng tỏ hơn.

LƯU Ý

Melanin đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ làn da của bạn khỏi các tia có hại của ánh nắng mặt trời. Nhưng hãy nhớ rằng, melanin không thể thay thế cho các phương pháp bảo vệ, chống nắng thích hợp. Bất kể màu da của bạn là gì, bạn phải luôn thoa kem chống nắng có chỉ số SPF (chỉ số chống nắng) ít nhất là 30 khi hoạt động ngoài trời.