MUỐI ĂN

Giới thiệu về muối ăn

Muối ăn không chỉ là gia vị thông thường dùng trong các bữa ăn hằng ngày mà còn đem lại nhiều công dụng đối với sức khỏe. Muối có vị mặn và được dùng rộng rãi ở hầu hết các quốc gia trên thế giới.

Muối ăn còn gọi là thực diêm. Đây là một chất vô cơ được cấu tạo từ Natri clorid (khoảng 40% natri) và một số nguyên tố vi lượng đi kèm. Ngoài ra có lẫn nhiều tạp chất khác như Kali clorua, Magie clorua, muối Canxi, magie, sulfat, sắt, …

Muối ăn thường được sản xuất từ nước biển hoặc được khai thác từ các mỏ muối dưới lòng đất. Muối làm từ nước biển thường có màu trắng tinh và kích thước nhỏ. Trong khi đó, muối được khai thác từ các mỏ thường có màu xám hoặc hồng.

Muối là một dạng chất rắn nhỏ, có dạng tinh thể, thường có màu trắng. Tuy nhiên một số loại muối chưa qua tinh chế có thể có màu xám nhạt và hồng. Một số dạng muối ăn thường gặp: Muối iot, muối tinh và muối thô:

-  Muối iot: là loại muối ăn được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Muối iot thực chất là muối tinh được bổ sung thêm iot nhằm ngăn ngừa một số bệnh lý về tuyến giáp.

- Muối tinh hay còn gọi là muối tinh chế: là sản phẩm từ quá trình tinh chế muối thô. Loại muối này chứa thành phần chủ yếu là NaCl và một số thành phần chống vón cục như magie, tricanxi phosphate, carbonate canxi, silicat natri,…

- Muối thô hay còn gọi là muối biển, được tạo ra từ quá trình bốc hơi của nước biển. Ngoài NaCl, muối biển còn chứa nhiều nguyên tố vi lượng như kẽm, kali và sắt. Muối biển có thể được dùng trong chế biến món ăn do chứa hàm lượng khoáng chất dồi dào. Tuy nhiên sử dụng muối biển có thể gây thiếu iot và làm phát sinh các bệnh lý tuyến giáp. Bên cạnh đó, muối thô được khai thác ở các vùng biển ô nhiễm có thể gây nguy hại cho sức khỏe do có chứa các kim loại nặng.

Tác dụng - Công dụng 

Muối ăn không chỉ có tác dụng cân bằng hương vị món ăn và kích thích vị giác mà còn có nhiều công dụng đối với sức khỏe. Nếu bổ sung đúng cách, muối ăn có thể đem lại các công dụng sau:

- Muối ăn là một phần không thể thiếu của cơ thể. Trong cơ thể các ion Natri và Clo giúp cân bằng nồng độ điện giải, nồng độ thẩm thấu của tế bào và các dịch như máu, hệ bạch huyết,… và ngăn ngừa các triệu chứng rối loạn điện giải như buồn nôn, mệt mỏi, nhịp tim bất thường và co giật.

- Trong y dược học, muối thường được bào chế dưới dạng dung dịch NaCl 0,9%, dùng để rửa vết thương, nhỏ mắt, nhỏ mũi. Người ta còn bào chế dung dịch đẳng trương NaCl 0,9% hay ưu trương NaCl từ 1,2 đến 20% để truyền tùy trường hợp bệnh.

- Theo Y học cổ truyền, muối có vị mặn, tính hàn, không độc, có tác dụng làm mát cơ thể, giúp cơ thể giảm khô khát, trị nóng bứt rứt, bốc hỏa, … Các vị thuốc mà theo đông y có công dụng bổ thận, khi sao tẩm với muối sẽ làm tăng tác dụng này. Ngoài ra, muối ăn được thường được dùng để bào chế các vị thuốc đông dược. Tẩm sao dược liệu với muối với mục đích: giảm tính độc của vị thuốc, tăng cường tác dụng của dược liệu hoặc giúp dẫn thuốc vào kinh thận. 

Cách dùng - Liều dùng 

Liều dùng muối ăn trung bình một ngày phụ thuộc vào hàm lượng natri. 

Liều khuyến cáo:

- Người trưởng thành: tối đa 2.300mg natri/ngày (tương đương khoảng 5.8g muối ăn).

- Trẻ em, nên gia giảm lượng natri/ ngày tùy theo độ tuổi và cân nặng. Người có vấn đề về tim mạch, thận và huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sĩ để biết liều lượng muối cần bổ sung mỗi ngày.

Một số bài thuốc có sử dụng muối ăn:

- Cách chữa chứng mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc: Pha loãng nước nóng và ít muối, ngâm chân trong 15 – 20 phút trước khi đi ngủ.

- Bài thuốc chữa đau nhức vai, cổ, thắt lưng và khớp gối: Rang muối và lá ngải cứu, sau đó cho vào túi vải và chườm lên vùng đau nhức trong 15 – 20 phút.

- Chữa ngộ độc thức ăn bằng muối: Pha loãng muối và nước lọc, sau đó uống từ 1 – 2 lần và móc họng để nôn hết thức ăn ra ngoài.

- Bài thuốc chữa da ngứa ngáy và nổi mẩn: giã nát muối tinh và xát nhẹ lên vùng da bị ngứa 1 lần/ngày. Nên thực hiện trước khi đi ngủ.

- Bài thuốc chữa hôi nách: Rang muối cùng với một số thảo dược như: gừng, trầu không hoặc đinh hương. Sau đó cho vào túi vải và chà lên nách cho đến khi nguội hẳn. Thực hiện 2 lần/ ngày.

Lưu ý

Bổ sung quá nhiều muối có thể làm phát sinh một số rủi ro:

- Gây phù: Muối có khả năng giữ nước, do đó ăn quá nhiều muối có thể gây phù, chướng bụng và đầy hơi.

- Tăng nguy cơ sỏi thận

- Huyết áp cao và các bệnh tim mạch. Ngoài ra lượng nước được muối giữ lại trong cơ thể có khả năng gây áp lực lên tim, mạch máu và làm tăng nguy cơ đột quỵ.

- Tăng nguy cơ loãng xương: Ăn nhiều muối khiến thận có xu hướng đào thải canxi qua đường tiểu và tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương.

- Mắc các bệnh về dạ dày