PHẪU THUẬT CẮT TUYẾN TIỀN LIỆT

Tổng quan

Cắt tuyến tiền liệt là phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt nằm trong khung chậu của nam giới, bên dưới bàng quang. Nó bao quanh niệu đạo, dẫn nước tiểu từ bàng quang đến dương vật.

Thủ thuật này được sử dụng để điều trị một số tình trạng tác động đến tuyến tiền liệt. Nó thường được sử dụng nhất để điều trị ung thư tuyến tiền liệt.

Cắt bỏ tuyến tiền liệt có thể được thực hiện theo nhiều cách, tùy thuộc vào tình trạng của bệnh lý liên quan. Các lựa chọn bao gồm phẫu thuật xâm lấn tối thiểu được thực hiện với sự hỗ trợ của robot và phẫu thuật mở truyền thống.

Một số bác sĩ chuyên khoa tiết niệu sử dụng kỹ thuật nội soi tiên tiến để giải quyết các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt mà không cần phẫu thuật mở, nội soi hoặc robot trong hầu hết các trường hợp.

Tại sao cần thực hiện

Thông thường, phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt được thực hiện để điều trị ung thư tuyến tiền liệt khu trú. Nó có thể được sử dụng một mình, hoặc kết hợp với xạ trị, hóa trị và liệu pháp hormone.

Cắt tuyến tiền liệt triệt để là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và các hạch bạch huyết xung quanh để điều trị cho nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt khu trú. Bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện cắt bỏ tuyến tiền liệt tận gốc bằng các kỹ thuật khác nhau, bao gồm:

• Cắt tuyến tiền liệt tận gốc có sự hỗ trợ của robot. Bác sĩ phẫu thuật rạch 5 – 6 vết mổ nhỏ ở bụng dưới của bạn để cắt bỏ tuyến tiền liệt. Bác sĩ sẽ ngồi ở bàn điều khiển, sử dụng các dụng cụ gắn với thiết bị cơ khí có máy tính hỗ trợ (rô bốt). Thiết bị robot cho phép thao tác chính xác hơn đối với chuyển động của tay bác sĩ phẫu thuật.

• Cắt tuyến tiền liệt qua vết mổ. Bác sĩ phẫu thuật thường rạch một đường ở bụng dưới của bạn để loại bỏ tuyến tiền liệt.

Ít phổ biến hơn, phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt đơn giản có thể được khuyến nghị cho nam giới có các triệu chứng tiết niệu nghiêm trọng và tuyến tiền liệt rất to. Các tuyến tiền liệt phì đại được gọi là tăng sản lành tính tuyến tiền liệt, hoặc BPH.

Cắt tuyến tiền liệt đơn giản thường được thực hiện như một thủ thuật xâm lấn tối thiểu với sự hỗ trợ của robot. Nó không thường được thực hiện như một thủ thuật mở nữa.

Cắt tuyến tiền liệt đơn giản để điều trị BPH không phải lúc nào cũng liên quan đến việc loại bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt. Thay vào đó, thủ thuật này chỉ loại bỏ phần tuyến tiền liệt đang ngăn dòng chảy của nước tiểu. Phẫu thuật giúp giảm bớt các triệu chứng tiết niệu và các biến chứng do dòng nước tiểu bị tắc, bao gồm:

• Có nhu cầu đi tiểu thường xuyên, khẩn cấp

• Khó khăn khi bắt đầu đi tiểu

• Đi tiểu chậm (kéo dài)

• Tăng tần suất đi tiểu vào ban đêm

• Ngừng và bắt đầu lại trong lúc đi tiểu

• Cảm giác rằng bạn không thể làm rỗng bàng quang hoàn toàn

• Nhiễm trùng đường tiết niệu

• Không có khả năng đi tiểu

Một số bác sĩ chuyên khoa tiết niệu sử dụng kỹ thuật nội soi tiên tiến để giải quyết các triệu chứng này mà không cần thực hiện các vết rạch.

Nhóm phẫu thuật của bạn sẽ thảo luận về những ưu điểm và nhược điểm của từng kỹ thuật, cũng như sở thích của bạn, để xác định phương pháp tiếp cận nào là tốt nhất.

Rủi ro

Rủi ro khi cắt toàn bộ tuyến tiền liệt 

Ngoài những rủi ro liên quan đến bất kỳ cuộc phẫu thuật nào, những rủi ro khi cắt bỏ tuyến tiền liệt toàn bộ bao gồm:

• Sự chảy máu

• Nhiễm trùng đường tiết niệu

• Tiểu không tự chủ

• Rối loạn cương dương (bất lực)

• Hẹp niệu đạo hoặc cổ bàng quang

• Hình thành u nang chứa bạch huyết (lymphocele)

Những rủi ro khi cắt tuyến tiền liệt thông thường

Mặc dù phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt thông thương có tác dụng tốt trong việc giảm các triệu chứng tiết niệu, nhưng nó có nguy cơ biến chứng cao hơn và thời gian hồi phục lâu hơn so với các thủ thuật phì đại tuyến tiền liệt khác như cắt bỏ tuyến tiền liệt qua đường nội soi (TURP), phẫu thuật PVP bằng laser hoặc phẫu thuật tuyến tiền liệt bằng laser holmium (HoLEP).

Rủi ro của phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt thông thường qua vết mổ mở bao gồm:

• Sự chảy máu

• Nhiễm trùng đường tiết niệu

• Tiểu không tự chủ

• Vô sinh

• Rối loạn cương dương (bất lực)

• Hẹp (thắt) niệu đạo hoặc cổ bàng quang

Bạn cần chuẩn bị như thế nào

Trước khi phẫu thuật, bác sĩ có thể muốn thực hiện một xét nghiệm ống soi để quan sát bên trong niệu đạo và bàng quang của bạn (nội soi bàng quang). Nội soi bàng quang cho phép bác sĩ kiểm tra kích thước của tuyến tiền liệt và quan sát hệ thống tiết niệu của bạn. Bác sĩ cũng có thể muốn thực hiện các xét nghiệm khác, chẳng hạn như xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm để đo cụ thể tuyến tiền liệt của bạn và đo lưu lượng nước tiểu.

Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ về những việc cần làm trước khi điều trị. Dưới đây là một số vấn đề cần thảo luận với bác sĩ của bạn:

Thực phẩm và thuốc

• Thuốc. Nói với bác sĩ của bạn về bất kỳ loại thuốc kê đơn hoặc không kê đơn hoặc chất bổ sung nào bạn dùng. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn dùng thuốc chống đông máu, chẳng hạn như warfarin (Coumadin) hoặc clopidogrel (Plavix) và thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như aspirin, ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác) hoặc naproxen sodium (Aleve, những loại khác) . Bác sĩ phẫu thuật có thể yêu cầu bạn ngừng dùng các loại thuốc làm tăng nguy cơ chảy máu vài ngày trước khi phẫu thuật.

• Dị ứng hoặc phản ứng khi sử dụng thuốc. Nói chuyện với nhóm chăm sóc của bạn về bất kỳ dị ứng hoặc phản ứng nào bạn đã gặp phải khi sử dụng thuốc.

• Nhịn ăn trước khi phẫu thuật. Bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bạn không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì sau nửa đêm. Vào buổi sáng trước khi thực hiện thủ thuật, chỉ uống các loại thuốc mà bác sĩ chỉ định với một ngụm nước nhỏ.

• Chuẩn bị ruột trước khi phẫu thuật. Bạn có thể được cung cấp một bộ dụng cụ và hướng dẫn tự sử dụng thuốc xổ để làm sạch ruột trước khi phẫu thuật.

Quần áo và đồ dùng cá nhân

Lập kế hoạch trước để tránh mang những vật dụng này vào phẫu thuật:

• Trang sức

• Kính đeo mắt

• Kính áp tròng

• Răng giả

Sắp xếp sau phẫu thuật

Hãy hỏi bác sĩ của bạn rằng bạn sẽ cần ở trong bệnh viện bao lâu. Bạn sẽ muốn sắp xếp trước để đi xe về nhà vì bạn sẽ không thể lái xe ngay sau khi phẫu thuật.

Hạn chế hoạt động

Bạn có thể không thể làm việc hoặc hoạt động gắng sức trong vài tuần sau khi phẫu thuật. Hỏi bác sĩ rằng bạn cần bao nhiêu thời gian để phục hồi.

Quá trình thực hiện

Trước khi làm thủ thuật

Cắt bỏ tuyến tiền liệt thường được thực hiện cùng với thủ thuật gây mê toàn thân, có nghĩa là bạn sẽ không tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật. Bác sĩ cũng có thể cho bạn sử dụng thuốc kháng sinh ngay trước khi phẫu thuật để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.

Trong quá trình

• Cắt tuyến tiền liệt tận gốc có sự hỗ trợ của robot. Bác sĩ phẫu thuật của bạn ngồi ở một bảng điều khiển điều khiển từ xa và bàn mổ một khoảng cách ngắn và điều khiển chính xác chuyển động của các dụng cụ phẫu thuật bằng hai thiết bị điều khiển. Bảng điều khiển hiển thị ở chế độ xem phóng đại, 3D tại vị trí phẫu thuật cho phép bác sĩ phẫu thuật quan sát chi tiết hơn nhiều so với phẫu thuật nội soi truyền thống.

  Hệ thống robot cho phép thực hiện các vết mổ nhỏ hơn và chính xác hơn, đối với một số nam giới, giúp phục hồi nhanh hơn so với phẫu thuật mở truyền thống. Cũng giống như phẫu thuật mở, phương pháp tiếp cận bằng robot cho phép các kỹ thuật có thể giúp bảo tồn cả khả năng tình dục ở người thực hiện.

• Cắt tuyến tiền liệt tận gốc. Bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ rạch một đường ở bụng dưới, từ dưới rốn đến ngay trên xương háng của bạn. Sau khi cẩn thận tách tuyến tiền liệt khỏi các dây thần kinh và mạch máu xung quanh, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ tuyến tiền liệt cùng với các mô lân cận. Vết mổ sau đó được đóng lại bằng chỉ khâu.

• Cắt tuyến tiền liệt đơn giản. Khi bắt đầu thủ thuật, bác sĩ có thể đưa một ống soi dài và linh hoạt (ống soi bàng quang) qua đầu dương vật của bạn để quan sát bên trong niệu đạo, bàng quang và khu vực tuyến tiền liệt. Sau đó, bác sĩ sẽ đưa một ống (ống thông Foley) vào đầu dương vật vào bàng quang để thoát nước tiểu trong quá trình làm thủ thuật. Vị trí của các vết mổ sẽ phụ thuộc vào kỹ thuật mà bác sĩ của bạn sử dụng. Nếu bạn cũng bị thoát vị hoặc có vấn đề về bàng quang, bác sĩ có thể sử dụng phẫu thuật như cách để sửa chữa nó.

Khi bác sĩ đã cắt bỏ phần tuyến tiền liệt gây ra các triệu chứng của bạn, một đến hai ống dẫn lưu tạm thời có thể được đưa vào qua các vết cắt trên da gần vị trí phẫu thuật. Một ống đi trực tiếp vào bàng quang của bạn, và ống kia đi vào khu vực tuyến tiền liệt đã được cắt bỏ (ống dẫn lưu vùng chậu).

Sau khi làm thủ thuật

Sau khi phẫu thuật, bạn có thể cần:

• Bạn sẽ được tiêm thuốc giảm đau qua đường tĩnh mạch. Bác sĩ có thể cho bạn uống thuốc giảm đau theo đơn sau khi rút ống truyền tĩnh mạch.

• Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn đi bộ trong ngày hoặc ngày sau khi phẫu thuật. Bạn cũng sẽ thực hiện các bài tập cử động chân khi nằm trên giường.

• Bạn có thể sẽ về nhà vào ngày hôm sau khi phẫu thuật. Khi bác sĩ cho rằng bạn có thể về nhà an toàn, ống dẫn lưu vùng chậu sẽ được đưa ra. Bạn có thể phải trở lại gặp bác sĩ sau một hoặc hai tuần để lấy ra.

• Bạn sẽ trở về nhà cùng với một ống thông tiểu tại chỗ. Hầu hết nam giới cần đặt ống thông tiểu từ 7 đến 10 ngày sau phẫu thuật. Việc phục hồi hoàn toàn khả năng kiểm soát đường tiểu có thể mất đến 1 năm sau khi phẫu thuật.

Đảm bảo rằng bạn hiểu các bước sau phẫu thuật bạn cần thực hiện và bất kì hạn chế nào như lái xe hoặc nâng vật nặng:

• Bạn sẽ cần tiếp tục tăng dần mức độ hoạt động của mình từ từ. Bạn sẽ trở lại thói quen bình thường sau khoảng 4 – 6 tuần.

• Bạn sẽ cần đến gặp bác sĩ một vài lần để đảm bảo rằng mọi thứ đều ổn. Hầu hết nam giới đều gặp bác sĩ của họ sau khoảng 6 tuần và sau đó 3 tháng một lần trong năm đầu tiên, và 2 lần trong năm thứ hai sau khi phẫu thuật. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề hoặc mối quan tâm nào, bạn có thể cần đến gặp bác sĩ sớm hơn hoặc thường xuyên hơn.

• Bạn có thể tiếp tục hoạt động tình dục sau khi hồi phục sau phẫu thuật. Sau khi cắt bỏ tuyến tiền liệt đơn giản, bạn vẫn có thể đạt cực khoái trong khi quan hệ tình dục, nhưng bạn sẽ xuất tinh rất ít hoặc không có tinh dịch. Sau khi cắt bỏ hoàn toàn tuyến tiền liệt, một số nam giới có thể mất đến 18 tháng để phục hồi hoàn toàn chức năng cương dương.

Kết quả

Cắt tuyến tiền liệt có sự hỗ trợ của robot có thể giúp giảm đau và mất máu, giảm tổn thương mô, thời gian nằm viện ngắn hơn và thời gian hồi phục nhanh hơn so với cắt tuyến tiền liệt truyền thống. Bạn thường có thể trở lại hoạt động bình thường, với những hạn chế nhỏ, khoảng 4 tuần sau khi phẫu thuật.

Cắt tuyến tiền liệt đơn giản giúp giảm các triệu chứng tiết niệu do phì đại tuyến tiền liệt trong thời gian dài. Mặc dù đây là thủ thuật xâm lấn để điều trị phì đại tuyến tiền liệt, nhưng rất hiếm khi xảy ra các biến chứng nghiêm trọng. Hầu hết những người đàn ông thực hiện thủ thuật này thường không cần bất kỳ phương pháp điều trị tiếp theo nào đối với tình trạng BPH của họ.